Əbul-Eyneyn Şüəyşəy dəmir səsli Qaridir
22 avqust 1922-ci il Misirin əfsanəvi qarisi Əbul-Eyneyn Şüəyşəyin doğum günüdür. Rəsmi mənbələr onun doğum tarixini avqustun 22-də yazsalar da, Şeyxin qızı onun doğum tarixinin 12 avqust olduğunu bildirir. O, çoxlarının Quran tilavətinin əfsanəsi və dəmir səs sahibi kimi təsvir etdiyi bir şəxsiyyətdir. İslam dünyasının məşhur simalarından olan bu böyük misirli qari gənc yaşlarından Quran tilavətinə başlayıb və tezliklə böyük Misir qarilərinin sırasına daxil oldu. Misir sarayında, Məscidül-Əqsada və bir çox İslam ölkələrində Quranı qiraət etdi. Onun Quran qiraəti tarixindəki mövqeyi o qədər yüksəkdir ki, bir çoxları onu Quran tilavətində təkrarolunmaz bir fenomen kimi qələmə verirlər.
Ustad Əbul-Eyneynin orijinal səsi var idi. Musiqi elmində necə deyərlər, səs 10 ildən bir dəyişir və başqa forma alır. Şeyx Əbul-Eyneynin də səsi belə olub və şeyx anlayıb ki, səsi başqa forma alıb. Amma o, istedadına görə ölənə qədər Quran oxumağa davam etdi.
Əbul-Eyneyn Şüəyşəy dəmir kimi orijinal və çox güclü səsə malik olduğu üçün dəmir səs adlandırılmışdır. Onun buludların üstündə və bənzərsiz bir səsi var idi. Bu orijinal səs həmişə özünəməxsus rezonansı ilə qalacaqdır.
Əlbəttə ki, bəzi səslərə taxta səslər deyilir; Mis səsi adlanan səslər var. Onların arasında bəzi səslərə dəmir səs deyilir. O mənada ki, bu səs mədəndən qızıl kimi çıxarılır. Əlbəttə ki, burada dəmirin başqa bir mənası var, yəni rezonans doğuran və əks etdirən səs.
Taxta və ya mis parçasına zərbə endirilirsə, bu zərbədən yaranan səsin misdə daha güclü rezonansa və əks-sədaya malik olduğu müşahidə edilir. Buna görə də, daha güclü rezonansa və əks-sədaya malik olan hər hansı səs dəmir səs adlanır.
Bir çox qiraətçilər Ustad Şüəyşəyin qiraət tərzini təqlid etməyə çalışırlar. Amma, sadəcə çalışırlar; Səbəb isə ustad Əbul-Eyneynin nadir olması və onu təqlid etməyin çətin olmasıdır.
Onun çoxlu istedadı və gücü var idi. Şeyx Əbul-Eyneynin səsində barmaq izi kimi iz var. Ona görə də biz ondan təsirlənirik, amma onu təqlid edə bilmirik.
* Bu, Misir Ərəb Respublikasından olan hörmətli qari Şeyx Əhməd Fərəculullah Şazlının çıxışıdır.
4077281
