Ustad Şəhhatın qiraətinin xüsusiyyətləri
Mərhum ustad Şəhhat Məhəmməd Ənvərin (1950-2008) qiraətində rəvan ahəng var idi ki, bu da onu digər Misir qiraətçilərindən xeyli fərqləndirirdi. Şəhhatın səs tonu Menşavinin səs tonundan fərqlidir. Bu üslubu təqlid etmək istəyənin uyğun səs tonuna sahib olmalıdır.
Şəhhatın özünəməxsus üslubu həqiqətən onun qiraətinə mənəviyyat qatır. Qiraətçilər arasında Şəhhat Ənvərdən daha melodik olan insanlar tanıyırıq, lakin Şəhhatın qiraəti şəxsiyyətinin mətinliyi və ağırlığına və qiraətinin həzinliyinə görə qalıcı olmuşdur.
İnsanların gözəllik anlayışı fərqlidir. İnsanların zövqü coğrafiya, mədəniyyət, vərdişlər və insanın ruhiyyələri kimi amillərdən asılıdır; İstər qarinin özünün ruhiyyəsi olsun, istərsə də dinləyicinin ruhiyyəsi olsun. Şəhhatın qiraəti həqiqətən də hüzünlüdür. Hüzünlü qiraətin bir düsturu var. Əgər qiraəti eşitsən və gözlərindən yaş axsa, o qiraət hüzünlüdür. Yeri gəlmişkən, hədislərdə Quranı hüzünlə oxumaq dəfələrlə vurğulanıb. Hüzünlü olmayan qiraətin mənası yoxdur. Əlbəttə ki, rəhmət və lütf ayələri tamaşaçılarda sevinc və ümid yaratmalıdır. Lakin bu sevinc və ümid həm də hüznlə aşılanmalıdır.
Nəğmələrin çeşidliliyinə səbəb olan amillərdən biri insanın halıdır (dinamika). Əgər siz səsləri və notları əhval-ruhiyyəsiz və emosiyasız ifa etsəniz, bu, adi avtomobil səsi kimi emosiyasız olacaq. Bəzi hallar daxilidir: Ustad Mustafa İsmayıl qorxu, qəzəb, kədər, ümid, xoşbəxtlik, əzəmət, xeyirxahlıq və s. kimi bu üsuldan çox istifadə edirdi.
İnsanın bəzi halları xaricidir. Səsdə qəfil intensivlik və vurğu, əvvəlcə güclü, sonra səsi yumşaltmaq, səsləri tədricən gücləndirmək, səsləri tədricən yumşaltmaq və s. kimi hallar bunlardandır. Ustad Şəşai mənaları təlqin etmək üçün xüsusi olaraq bu texnikadan istifadə edir. Ustad Şəhhat çalarları dəyişdirmək, müxtəlif melodik cümlələr işlətməklə yanaşı, sıralı şəkildə əhval-ruhiyyədən də istifadə edir.
Ustad Şəhhat 1369-cu ildə Hüseyniyyə İrşadda (İran) “Taha” surəsini qiraət etdi. 45-ci və 46-cı ayələrdə Musa və Harun (ə) “Fironun onlara hücum edəcəyindən qorxduqlarını” Allaha dedikləri yerdə o, ton, əhval-ruhiyyə və kəlməyə vurğu etməklə qorxu hissini aşılayır. Sonrakı ayədə Allah: “Qorxma, mən səninləyəm” dedikdə, öz muğamında ümid və ruhlandırma hissindən istifadə edir. Səslərə verdiyi əhval-ruhiyyə başa düşüləndir.
Həmçinin “Ali-İmran” surəsinin 36-cı və 37-ci ayələrinin qiraətinin parlaq hissəsində Məryəmin (ə) anasının hisslərini bildirən ən parlaq kompozisiyalar və əhval-ruhiyyələr ifa edir.
3946890
