چرا با پایان یافتن تقریبی جنگ یمن غائله‌ در سودان شعله‌ور شد؟

به گزارش ایکنا، عبدالباری عطوان، سردبیر روزنامه فرامنطقه‌ای رأی الیوم در یادداشتی با عنوان «جنگ یمن تقریباً تمام شد و آتش جنگی دیگر این بار فوراً در سودان شعله‌ور شد» به پشت پرده تحولات این روزها در سودان پرداخت.

این نویسنده مشهور جهان عرب در ادامه یادداشت خود سه سؤال طرح کرده و گفته است: چرا وزیر خارجه آمریکا با همتایان سعودی و اماراتی خود تماس گرفته و آنها را به آرامش دعوت کرده و کاری به مصر ندارد؟ تنها راه برون‌رفت سودان از این بن‌بست خطرناک چیست و چگونه است؟ چرا مردم سودان بی‌طرف ایستاده و دشمن طرفین درگیر هستند؟

جنگ نیابتی در سودان

عطوان با بیان اینکه صحنه کنونی منطقه عربی را می‌توان در چند کلمه خلاصه کرد، گفت: جنگ خونین یمن به پایان رسیده یا در شرف پایان است و جنگ در سودان آغاز شده است، از قضا آنچه این دو کشور را از هم جدا می‌کند، دریای سرخ است و وجه مشترک این دو جنگ این است که هر دو جنگ نیابتی بوده و مداخلات منطقه‌ای و به‌ویژه کشورهای عربی حوزه خلیج (فارس) و مداخلات بین‌المللی بیش‌ترین نقش را در هر دو داشتند.

عطوان با اشاره به تماس تلفنی آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا با همتایان سعودی و اماراتی و درخواست از آنها برای ایفای نقش مؤثر در آرام کردن اوضاع سودان و توقف جنگی که از شنبه گذشته بین دو متحد قسم خورده یکدیگر درگرفته است، گفت: دو فرمانده طرفین درگیری در سودان یکی سپهبد عبدالفتاح البرهان و رقیب و معاونش سپهبد محمد حمدان دقلو معروف به حمیدتی است که این درجه بسیار بالای نظامی را در حالی کسب کرده که از هیچ دانشگاه نظامی یا غیرنظامی فارغ‌التحصیل نشده است.

نویسنده نوشت: ژنرال حمیدتی جایگاه الان خود را از کار میدانی در صحنه‌های جنگ داخلی در سودان به دست آورده است. او فرمانده شبه نظامیان معروف به پشتیبانی سریع است که تجربه نظامی و میدانی آنها در کشتار و سرکوبگری اهالی دارفور سودان شناخته شده است، قتل عام‌هایی در این استان که بیش از یکصد هزار کشته برجای گذاشت. در همین حال او بر کوهی از طلاهای به سرقت برده از کشورش نشسته است.

نویسنده ادامه داد: ظواهر امر در این جنگ می‌تواند ماهیت طرف‌های داخلی درگیر که برای چمبره زدن بر قدرت در سودان می‌جنگند و همچنین طر‌های خارجی حامی آنها چه در منطقه و چه در دنیا فاش کند که در ادامه در چند نکته خلاصه می‌شود:

حمله به نظامیان مصری در سودان

نکته نخست این است که نیروهای پشتیبانی سریع در این درگیری‌ها به یک پایگاه نظامی محل حضور نیروهای مصری (پایگاه مروی در شمال سودان) حمله کردند و ضمن ضرب و شتم نظامیان مصری تعداد زیادی از آنها را اسیر کردند و این نشان می‌دهد که مقامات مصری متهم به حمایت از عبدالفتاح البرهان، رئیس شورای حاکمیتی سودان و ارتش تحت فرماندهی وی در این کشور هستند.

رقابت میان آمریکا و روسیه بر سر نفوذ در شاخ آفریقا

دوم اینکه آمریکا معتقد است که تیم ژنرال حمیدتی که بر تجارت طلای سودان و معادن آن مسلط است، با ارتش خصوصی «واگنر» وابسته به روسیه همکاری دارد و از همین رو بر ژنرال البرهان فشار می آورد که این تیم روسی را از سودان بیرون کند به این بهانه که تیم واگنر شریک در اکتشاف و تجارت طلا نه تنها در سودان بلکه در کشورهای آفریقایی همسایه است و از طریق آن نفوذ روسیه در آفریقا و شاخ آن بیشتر و زمینه ایجاد یک پایگاه روسی در دریای سرخ ایجاد شده است.

رابطه نزدیک امارات با ژنرال حمیدتی و اعزام شبه نظامیان وی به یمن

سوم اینکه کشور امارات هم نقش سرمایه‌گذاری بزرگ‌تری در سودان دارد و چند روز پیش مقادیری طلا از سودان که تحت کنترل ژنرال حمیدتی است به ارزش یک و نیم میلیارد دلار از این کشور خریداری کرد علاوه بر میلیون‌ها هکتاری که از زمین‌های کشاورزی این کشور را خریده است و این‌ها نشانه وجود روابط قوی بین دو طرف است و البته باید گفت همین نیروهای پشتیبانی سریع تحت فرماندهی ژنرال حمیدتی تنها نیروهای اعزامی از سودان به جنگ یمن بودند که به صف عناصر ائتلاف متجاوز اماراتی ـ سعودی در یمن پیوستند.

نکته چهارم اینکه موضع عربستان سعودی نسبت به طرفین درگیر همچنان با ابهام همراه است. روابط عربستان با هیچ کدام از دو کشور مصر و امارات که حامیان اصلی درگیری محسوب می‌شود، خوب نیست. امارات هم انور قرقاش، مشاور دیپلماتیک شیخ محمد بن زاید، رئیس خود و نه عبدالله بن زاید، وزیر خارجه خود را برای شرکت در نشست جمعه گذشته وزرای خارجه عربی در جده فرستاد.

این نشست به دعوت محمد بن سلمان، ولی‌عهد سعودی و حاکم فعلی عربستان برای بررسی موضوع بازگشت سوریه به اتحادیه عرب و همکاری‌های مشترک عربی برگزار شده بود.

از سوی دیگر روابط مصر با عربستان نیز در بهترین وضعیت خود قرار ندارد، زیرا سفر عبدالفتاح السیسی در همین ماه رمضان به جده اغلب اهداف وی را در دستیابی به حمایت مالی عربستان محقق نکرد.

از همین رو عربستان سعودی از هر دوی ژنرال البرهان و ژنرال حمیدتی برای سفر به ریاض و ورود به مذاکرات برای توقف جنگ دعوت کرده است.

طرف پیروز جنگ، نامعلوم است

واقعیت امر نشان می‌دهد که ارتش رسمی سودان که با در اختیار داشتن 205 هزار نظامی، 191 جنگنده و 170 تانک جایگاه هفتاد و پنجمین ارتش قدرتمند جهان را داراست به احتمال زیاد باید جنگ را به نفع خود خاتمه دهد، اما تحولات میدانی در سایه مداخلات روز افزون خارجی چیز دیگری را نشان می‌دهد.

این جنگ جز با پیروزی یک طرف و شکست طرف دیگر تمام نمی‌شود و میانجیگری‌ها و درخواست‌ها برای توقف فوری آن فایده‌ای ندارد. ظواهر امر نشان می‌دهد که این جنگ می‌‌تواند طولانی شود و به یک جنگ داخلی یا منطقه‌ای منجر شود که هرج و مرج سلاح در سودان را بیشتر کند؛ همان طور که جنگ یمن نیز که قرار بود سه ماهه تمام شود، هشت سال به طول انجامید و جنگ داخلی لبنان که 15 سال طول کشید؛ اما جنگ سودان اگر آتش آن شعله‌ور شود چند سال می‌تواند ادامه یابد؟

بیگانگان بنزین بر آتش می‌ریزند

نویسنده با بیان اینکه کسی خواهان ادامه این جنگی نیست که تاکنون یکصد کشته و صدها زخمی از جمله بسیاری از غیرنظامیان برجای گذاشته است، گفت: اما چیزی که ما نگران و بدبین کرده همین مداخلات بیگانگان است که برای طولانی شدن جنگ و تشدید اختلافات طرفین درگیر توطئه کرده‌اند و همچنان بنزین بر آتش آن می‌ریزند.

مردم سودان طرف هیچ کدام نیستند

رأی الیوم نوشت: تنها پدیده مثبتی که در میان انبوه اخبار متناقض در مورد روند جنگ سودان  قابل رصد است، این است که مردم خوب سودان از هیچ یک از دو طرف حمایت نمی‌کنند، زیرا دو طرف را مسئول وضعیت فروپاشی اقتصادی، ناامنی و ثبات کشورشان و تشدید گرسنگی در این کشور (یک سوم سودانی‌ها طبق برنامه جهانی غذا زیر خط گرسنگی قرار دارند) می‌دانند و از همه مهمتر هر دو طرف درگیر، انتقال قدرت به نیروهای غیر نظامی مبارز انقلاب علیه رژیم نظامی و کودتاهای چند سر آن ناکام گذاشتند.

نویسنده تأکید کرد: ما با تأسف می‌گوییم، سودان قربانی توطئه بزرگی شده است که نتایج آن درها را به روی هر احتمالی از فروپاشی تا جنگ داخلی گشوده است و هیچ تردیدی وجود ندارد که نهاد نظامی این کشور عامل وقوع این فاجعه بین ژنرال‌ها و رهبرانی است که بر سر چمبره زدن بر قدرت با یکدیگر نزاع می‌کنند و هیچ اهمیتی به لزوم حفظ وحدت اراضی کشورشان و منافع ملتی نمی‌دهد که از حداقل سطح زندگی شرافتمندانه نیز برخوردار نیستند.

عطوان تحولات جاری در سودان را عاقبت سازش این کشور با رژیم صهیونیستی و فریب بزرگ آمریکایی‌ها به ملت سودان برای رساندن آنها به آسایش و رفاه خواند و گفت: آنها وعده داده بودند با دست دادن ژنرال البرهان با بنیامین نتانیاهو و رفتن ژنرال حمیدتی به تل‌آویو، سودان از همه مصائب و مشکلاتش خلاصی می‌یابد، اما نشد.

نویسنده در پایان گفت چیزی که ما از آن هراس داریم این است که هدف از جنگ ژنرال‌های سودانی با یکدیگر؛ کشور، ملت و امنیت آبی مصر باشد و بخواهند این کشور را نیز به جنگی فرسایشی سوق دهند و همچنین با کاهش آب رود نیل، پنج میلیون کشاورز مصری را گرسنگی دهند. خلاصه باید گفت ما در برابر یک فاجعه بزرگ جدیدی هستیم و شکی نداریم که آمریکا و رژیم اشغالگر در پس آن هستند و در این بین رژیم‌های عربی به طور عمدی و غیرعمدی با آنها همدستی می‌کنند.