از نظام اخلاقی عفاف در قرآن تا تعریف اخلاق در دو کلمه
«از نظام اخلاقی عفاف در قرآن اقناعی است» و «تعریف اخلاق در دو کلمه؛ «کنترل فطرت»» از عناوین مهم سرویس معارف خبرگزاری ایکنا در هفته گذشته هستند.
سرویس معارف خبرگزاری ایکنا، در هفته‌ای که گذشت اخبار متعددی را منتشر کرده است که در ادامه بررسی می‌کنیم.
قیام حسینی؛ حرکتی در برابر انحطاط اجتماعی
حجت‌الاسلام عسکر دیرباز، رئیس موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران:
افرادی در جامعه هستند که با تمام هزینه‌ها حاضرند اعتراض خود را بیان کنند ولی اکثریت در شرایط خاصی این اعتراض را انجام می‌دهند. اساس حکومت یزید نامشروع بود و یزید کوچک‌ترین صلاحیتی برای حکومت نداشت لذا وقتی امام حسین(ع) با بیعت مواجه شد اعتراض کرد. این اعتراض به چیست؟ اینکه ساختار اجتماعی دارد از سنت‌های اصیل الهی دور می‌شود. در چنین شرایطی باید یک نفر قیام کند. وقتی حضرت قیام را شروع کردند با نامه مردم کوفه مواجه شدند. اینگونه نبود بی‌اطلاع باشند که مردم کوفه با امام همراهی نکنند بلکه وقتی نامه نوشتند در ظاهر حجت را بر امام تمام کردند و امام به سمت کوفه حرکت کردند. وقتی ساختارهای جامعه به سمت تباهی و فساد می‌رود و اکثریت جامعه در برابر آن مقاومتی ندارند و با انحطاط اجتماعی همراه می‌شوند باید کسی که از طرف خداوند ماموریتی دارد یا تشخیص می‌دهد وظیفه‌اش این است جامعه را از انحطاط نجات دهد قیام کند و امام حسین(ع) نیز این کار را کرد.
تعریف اخلاق در دو کلمه؛ «کنترل فطرت»
حجت‌الاسلام محمدحسین کبیریان، مدیر حوزه علمیه خواهران استان تهران:
حضرت امام حسین(ع) در این شرایط که بینش و کنش جامعه به سمت تغییر و انحراف از مسیر الهی به مسیر شیطانی سوق داده شده، تصمیم بر اصلاح جامعه می‌گیرند. اصلاح گاهی به این است که تذکر بدهی، موعظه بکنی برهان و استدلال بیاوری. این کارها در مخاطبین امام حسین(ع) یعنی حکومت فاسدی که اداره جامعه را عهده‌دار شده بود تاثیر نداشت و تنها راه شهادت و مبارزه بود. راهش هم امر به معروف و نهی از منکر و مطرح کردن سیره پیامبر(ص)، سیره امیرالمومنین(ع) و سیره اولیای الهی بود. اخلاق یعنی همین. یعنی انسان فطرت را کنترل کند و اگر احساس کرد فطرت الهی دارد به فطرت غیر الهی تبدیل می‌شود زود جلوی انحراف را بگیرد. بهترین راهش هم مراقبت خود انسان از نفس یا به تعبیر روایت واعظ درونی است.
نظام اخلاقی عفاف در قرآن اقناعی است
فتحیه فتاحی‌زاده، استاد تمام علوم قرآن و حدیث دانشگاه الزهرا(س):
متاسفانه بُعد اقناعی و ترغیبی عفاف براساس رهنمودهای قرآن در جامعه کمرنک است، ادامه داد: روش‌هایی که در تربیت اخلاقی مؤثر است و قرآن از آن استفاده کرده است توام‌کردن روش اقناعی با روش معرفتی و شناختی است یعنی قرآن سعی کرده است که مخاطب را متقاعد کند رعایت فلان مسئله به نفع خود انسان است و در عین حال شناخت و معرفت هم به انسان می‌دهد تا آگاهانه انتخاب کند.. خداوند در قرآن فرموده است: «قُلْ لِلْمُؤْمِنِينَ يَغُضُّوا مِنْ أَبْصَارِهِمْ وَيَحْفَظُوا فُرُوجَهُمْ ۚ ذَٰلِكَ أَزْكَىٰ لَهُمْ ۗ إِنَّ اللَّهَ خَبِيرٌ بِمَا يَصْنَعُونَ» در این آیه فرموده است: ذَٰلِكَ أَزْكَىٰ لَهُمْ؛ یعنی عدم نگاه ممتد و آلوده، بعد اقناعی دارد و برای تزکیه خود افراد است؛ «إِنَّ اللَّهَ خَبِيرٌ بِمَا يَصْنَعُونَ» هم بُعد معرفتی و شناختی را مطرح کرده است. در آیه بعد هم به زنان توصیه به عدم نگاه کرده و در انتها فرموده است که همه مؤمنان به سوی خدا برگردند یعنی فلاح و رستگاری شما در پرتو رعایت این حدود است.
چند آیه از قرآن در زندگی‌تان جریان دارد؟
حجت‌الاسلام محمدباقر علوی تهرانی:
تاکنون نشنیدیم کسی انجیل را آتش بزند، نشنیدیم تورات را آتش بزنند چون دشمن می‌داند از آنها هدایت برنمی‌آید. می‌داند این دو کتاب ساخته و پرداخته کیست ولی این را هم خوب می‌داند که هدایت از قرآن برمی‌آید و می‌داند قرآن نازل‌شده از سوی حضرت حق است و می‌داند اگر در کنار قرآن، اهل بیت(ع) باشد چه تاثیری دارد. آنها دشمن هستند و از آنها جز دشمنی نباید سراغ داشته باشیم مگر اینکه منصف باشند. آنچه به من و تو مربوط است این است که ما با قرآن دشمنی نکنیم. دشمنی آنها با قرآن آتش زدن است ولی دشمنی ما با قرآن عمل نکردن به قرآن است. وقتی به خانه رفتید ببینید چند تا از آیات قرآن در زندگی‌تان جریان دارد. آیا کاسبی‌تان بر اساس آیات قرآن است؟ بچه‌داری‌تان بر اساس آیات قرآن است؟ احترام به والدین‌تان بر اساس قرآن است؟
همه برنامه‌های حوزه باید در خدمت تبلیغ باشد
حجت‌الاسلام حسین ملانوری، معاون تبلیغ و امور فرهنگی حوزه‌های علمیه:
عوامل مختلفی می‌تواند در تبلیغ مؤثر باشد. کسی که از طرف حوزه برای تبلیغ مأمور شده است باید ظرفیت‌های مهارتی، روشی، معنوی و ارتباطی داشته باشد، ولی اینکه چقدر تحول ایجاد می‌کند به اقدام مبلغان برنمی‌گردد، زیرا به موازات فعالیت‌های تبلیغی، دشمنان دین با سرمایه گزاف و شبانه‌روز مشغول تبلیغ مخرب هستند. در تمام دنیا علیه مکتب اهل بیت(ع) تبلیغ منفی انجام می‌دهند و شبهاتی مطرح می‌شود و خانواده افراد نیز مؤثر است. ضمن اینکه ممکن است برنامه‌هایی از صدا و سیما پخش شود که اثرگذاری مبلغان را افزایش یا کاهش دهد. بنابراین رسانه‌ها، دانشگاه و فعالیت دشمن در تبلیغ روحانیون اثرگذار است. وضع کنونی تبلیغ صرفاً محصول تبلیغ روحانیت نیست و قضاوت در مورد اثرگذاری تبلیغ روحانیت باید با لحاظ همه عوامل دخیل انجام شود.
تبیین اهمیت «امامت» و «ولایت» در رأس فعالیت‌های تبلیغی
آیت‌الله عبدالکریم عابدینی، نماینده ولی فقیه در استان و امام جمعه قزوین:
خداوند در آیه ۶۷ سوره مائده می‌فرماید؛ «وَإِنْ لَمْ تَفْعَلْ فَمَا بَلَّغْتَ رِسَالَتَهُ وَاللَّهُ يَعْصِمُكَ مِنَ النَّاسِ إِنَّ اللَّهَ لَا يَهْدِي الْقَوْمَ الْكَافِرِينَ»، یعنی اگر نرسانی، تبلیغ رسالت و ادای وظیفه نکرده‌ای، و خدا تو را از شرّ مردمان محفوظ خواهد داشت، و دل قوی دار که خدا کافران را به هیچ راه موفقیتی راهنمایی نخواهد کرد. خداوند در این آیه به پیامبر(ص) فرمود اگر این مأموریت تبلیغی را انجام ندهی گویا هیچ کاری انجام نداده‌ای، این نشان از اهمیت تبلیغ است. وقتی این حکم از سوی خدا صادر شد اولین و بزرگ‌ترین مبلّغ دین یعنی نبی مکرم اسلام(ص)، موظف شد در غدیر خم امیرالمؤمنین(ع) را به‌عنوان جانشین خود معرفی کند، حضرت در آنجا فرمود خدایا پذیرای ولایت علی را دوست بدار و دشمن او را دشمن بدار، یاری کن هر کس که علی را یاری کند و خوار کن هر کس علی را خوار کند و تنها بگذارد.
این اولین اقدام تبلیغی پیغمبر(ص) بود، این یعنی ای مبلّغان، ای عاشقان امام حسین(ع)، اگر ولایت، امامت، جایگاه علی(ع) و اولاد آن حضرت در عصر غیبت و عصر ظهور منجی عالم بشریت و تحقق آرمان‌های حماسه اباعبدالله الحسین(ع) در رأس نگاه تبلیغی ما نباشد، هر کار دیگری کنیم ارزش ندارد، یعنی باید ضرورت و اهمیت امامت و ولایت در رأس همه فعالیت‌های تبلیغی برای مردم بیان شود، وقتی این اتفاق می‌افتد دشمنان از دستبرد به دین ما مأیوس می‌شوند.
انتهای پیام
