واکاوی سهم قرآنیان چهارمحال‌وبختیاری در جذب حمایت‌ قرارگاه شهید آوینی

۲۹ شهریورماه سال‌جاری بود که پیام احمدی، مدیرکل فرهنگ و ارشاد چهارمحال‌وبختیاری در نشست شورای مدیران این اداره، آخرین اخبار و اطلاعات مربوط به اقدامات فعالان فرهنگی و هنری استان ذیل قرارگاه جنگ نرم شهید آوینی را که در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی تشکیل شده است، ارائه کرد و گفت: با اعلام وزارتخانه برای ارائه طرح‌های فرهنگی و امکان اختصاص اعتبار از این قرارگاه به طرح‌های منتخب، حدود ۱۰۹ طرح از استان با محوریت انسجام‌بخشی به حرکت‌های مردمی به قرارگاه ارسال شد که استان را در بحث آمار طرح‌های ارائه شده در صدر کشور قرار داد. همچنین ۲۵ طرح دیگر نیز در حال آماده‌سازی است تا در فرصت مقرر به قرارگاه ارائه شود. احمدی همچنین این نکته را مورد تأکید قرار داد که در تهیه و تدوین این تعداد طرح ارائه شده به قرارگاه از تمام ظرفیت‌های فرهنگی موجود استان کمک گرفته شد و با عملیاتی شدن طرح‌های قرارگاه شهید آوینی می‌توان امید داشت مبالغ خوبی برای استان جذب و جهش قابل‌توجهی در حوزه فرهنگی و هنری در چهارمحال و بختیاری شکل بگیرد.

محمدمهدی اسماعیلی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز همواره در اظهارات خود بر فعال شدن قرارگاه شهید آوینی تأکید داشته و از مؤسسات و مراکز مردم‌نهاد که در حوزه‌های مختلف فرهنگی، هنری، رسانه‌ای و قرآنی فعالند برای بهره‌گیری از حمایت‌های این قرارگاه دعوت کرده است. اسماعیلی در تازه‌ترین اظهارات خود شامگاه گذشته، ۲۷ آذرماه در استان بوشهر با بیان اینکه در قرارگاه شهید آوینی بنای جدی بر حمایت از فعالیت‌های فرهنگی در استان‌ها را داریم، گفت: تولید محتوا یک کار مهم فرهنگی است که توسط مردم، انجمن‌ها و مؤسسات مردمی انجام می‌شود و ما به‌صورت ویژه از این فعالیت‌ها در استان‌ها حمایت می‌کنیم، کار ما نظارت و تسهیل و حمایت است و کار باید دست مردم باشد. وی بسترسازی برای رشد فعالیت‌های فرهنگی و هنری را یک اولویت مهم دانست و افزود: خودمان را متعهد به گسترش فرهنگ و هنر برگرفته از فرهنگ ایرانی و اسلامی می‌دانیم.

حال این پرسش مطرح می‌شود که با توجه به فعالیت بالغ بر ۲۰ مؤسسه فرهنگی و مردمی قرآن و عترت(ع) ذیل مجموعه فرهنگ و ارشاد اسلامی چهارمحال‌وبختیاری، سهم قرآنیان از حمایت‌های قرارگاه جنگ نرم شهید آوینی چقدر خواهد بود و آیا مدیران و متولیان این مؤسسات قرآنی می‌توانند با ارائه به‌موقع طرح‌های قوی و قابل دفاع، مبلغ خوبی از این حمایت‌ها را به حوزه قرآنی اختصاص دهند؟ 

در همین راستا، هفته گذشته نشست هم‌اندیشی جمعی از مدیران مؤسسات قرآن و عترت(ع) چهارمحال‌وبختیاری با حضور رئیس گروه قرآن و عترت(ع) اداره‌کل فرهنگ و ارشاد استان برگزار و راهکار‌های ارائه طرح‌های ابتکاری و جریان‌ساز در حوزه قرآن و عترت استان برای جذب حمایت‌های ابلاغی وزارت فرهنگ بررسی شد. این نشست هرچند قدری دیر یعنی در فاصله ۹ روز تا پایان مهلت اعلام شده برای تحویل طرح‌ها به قرارگاه شهید آوینی وزارتخانه برگزار شد، اما باب خوبی را باز کرد و انتظار می‌رود این دست جلسات هم‌اندیشی با خروجی‌های سازنده در راستای تقویت و ارتقای مؤسسات قرآنی در دستور کار نهاد‌های مرتبط قرار گیرد. برای اطلاع از جزئیات فراخوان طرح‌های فرهنگی هنری در بین مدیران و فعالان مؤسسات قرآنی گفت‌وگویی ابتدا با رئیس گروه قرآن و عترت اداره‌کل فرهنگ و سپس چند مدیر مؤسسات فعال قرآنی استان انجام شده است که با هم می‌خوانیم.

بیشتر بخوانید: 

راهکارهای ارائه طرح‌های جریان‌ساز قرآنی در چهارمحال‌وبختیاری

سیدحسین نژادحسینی، رئیس گروه قرآن و عترت(ع) اداره‌کل فرهنگ و ارشاد اسلامی چهارمحال و بختیاری در گفت‌وگو با ایکنا با اشاره به اینکه امسال اعتبارات خوبی از سوی وزارتخانه در قالب قرارگاه شهید آوینی برای استان‌ها دیده شده است، اظهار کرد: یک سرانه حمایتی برای فعالیت‌ها و برنامه‌های انجمن‌های فرهنگی، هنری، ادبی و همچنین مؤسسات قرآنی استان‌ها در وزارت فرهنگ در نظر گرفته شده که پرداخت این حمایت‌ها منوط به ارائه طرح‌های ابتکاری، جریان‌ساز و با قوام در چارچوب سیاست‌ها و اولویت‌های تعیین شده است.

اولویت‌ها و محور‌های طرح‌های پیشنهادی

وی با ذکر اینکه ایجاد امید و نشاط، توسعه عدالت فرهنگی، توانمندسازی و تربیت و آموزش نیرو‌های متخصص از اولویت‌های قرارگاه شهید آوینی است، ادامه داد: مؤسسات قرآنی استان نیز همچون سایر مؤسسات و مراکز فرهنگی می‌توانند طرح‌های خود را با محوریت موضوعاتی همچون «تحکیم بنیان خانواده»، «جوانی جمعیت»، «عفاف و حجاب»، «سبک زندگی اسلامی ایرانی»، «نشاط اجتماعی و امیدآفرینی» تنظیم و آماده کنند تا از حمایت‌های ویژه که از طریق انجمن‌های فعال ذیل فرهنگ و ارشاد جذب خواهد شد، برخوردار شوند که هر انجمن مبلغ ۱۰ میلیارد ریال دریافت می‌کند.

نژادحسینی بیان کرد: در همین راستا نشستی را با مدیران و مسئولان مؤسسات قرآنی برگزار کردیم و اولویت‌ها و راهبرد‌ها برای این قرآنیان تبیین شد تا در فرصت باقیمانده طرح‌های خود را ارائه دهند. از این افراد خواسته شد که طرح‌های خود را آماده کنند یعنی عنوان، اهداف و اهمیت طرح، دستگاه‌های مشارکت کننده احتمالی، گستره اجرا، پیشینه ارائه طرح‌ها، مدت زمان اجرای طرح و سایر موارد را در طرح‌های خود مشخص کنند و تحویل دهند. 

رئیس گروه قرآن و عترت اداره‌کل فرهنگ و ارشاد استان با تأکید بر اینکه در طرح شهید آوینی دست‌ها برای حمایت باز است، گفت: علاوه بر مدیران مؤسسات قرآنی، هر فعال قرآنی و چهره اثرگذار عرصه قرآنی که فکر می‌کند ایده و طرحی دارد می‌تواند ارائه کند تا مورد بررسی قرار بگیرد. 

نژادحسینی در خصوص ارسال طرح‌ها به قرارگاه شهید آوینی وزارتخانه، تصریح کرد: طرح‌های دریافت شده پس از اخذ تأییدیه استانی به تهران ارسال می‌شوند تا ارزیابی و بررسی شده و به استان‌ها اعلام شود. طرح‌هایی که تأیید می‌شوند اعتبار مورد نظر را دریافت خواهند کرد تا وارد فاز عملیاتی گردند.

وی افزود: ادارات فرهنگ و ارشاد استان‌ها و نیز امور استان‌های وزارتخانه در طول اجرای طرح‌های مورد حمایت همواره وظیفه نظارتی خود را ایفا خواهد کرد تا فرایند عملیاتی شدن طرح‌ها به‌صورت کامل پیگیری شود.

رئیس گروه قرآن و عترت اداره‌کل فرهنگ و ارشاد استان در پاسخ به این پرسش که آیا دوره توانمندسازی ناظر به ایده‌پردازی و طرح‌نویسی برای قرآنیان با هدف ارائه طرح‌های قوی و قابل دفاع پیش‌بینی شده است؟ توضیح داد: به مدیران مؤسسات قرآنی پیشنهاد شد که در فرصت باقیمانده تا اتمام مهلت فراخوان طرح‌ها حتی‌الامکان از نظرات کارشناسان و صاحبان ایده و نخبگان استفاده کنند تا از حمایت‌های خوب این طرح جا نمانند. جا دارد که قرآنیان افراد کارشناس و نخبه فرهنگی که تسلط کافی دارند را در این امر مداخله دهند و کمک بگیرند. 

نژادحسینی بیان کرد: می‌طلبد که مدیران مؤسسات سراغ این افراد و صاحبان نظر و ایده بروند و بتوانند یک طرح ابتکاری و به‌ویژه جریان‌ساز و مؤثر را آماده و ارسال کنند که امیدواریم هم شاهد کار‌های اثرگذار در این حوزه باشیم و هم حمایت‌ها به سمت مؤسسات قرآنی سوق یابد. 

وی در پایان گفت: هم‌اکنون ۲۱ مؤسسه قرآنی زیرمجموعه اداره‌کل فرهنگ و ارشاد اسلامی چهارمحال و بختیاری فعالیت می‌کنند که در سال گذشته نزدیک به ۶ میلیارد ریال اعتبار در راستای حمایت از فعالیت‌های فرهنگی و مذهبی آن‌ها توزیع شده است. 

فرصت ارائه طرح‌ها اندک است 

در ادامه، محمود سلیمی بنی، مدیر مؤسسه قرآن و عترت(ع) مصباح‌الهدی بن با اشاره به اینکه از ما خواسته شده طرح پیشنهادی را به‌صورت کامل در فرصت اندک باقیمانده تحویل بدهیم، اظهار کرد: اول به ما گفتند که فعلاً و در این مرحله، ارائه عنوان و کلیت طرح کافی است، اما طی صحبتی که روز گذشته با مسئولان ارشاد داشتم عنوان کردند که کل طرح جامع را باید تحویل بدهیم که این امر با توجه به مشغله کاری میسر نیست.

وی ادامه داد: بنده یک طرح خوب را با موضوع جلسات خانگی قرآن کریم دارم، اما نگارش و چکش‌کاری و نهایی کردن آن مستلزم زمان و فراغت است که در این فرصت کوتاه نمی‌توان به آن پرداخت و جا داشت زودتر به ما اعلام کنند. 

سلیمی با بیان اینکه بنده کلیت و پروپوزال طرح‌های خودم را در فرصت باقیمانده به اداره ارشاد ارائه می‌کنم، تأکید کرد: نشست هفته گذشته در اداره فرهنگ و ارشاد استان با حضور تعداد اندکی از مسئولان مؤسسات قرآنی برگزار شد و به نظرم مجموعه‌های قرآنی چندان پویا و نسبت به حمایت‌ها دلگرم نباشند. امیدواریم در این مرحله عنوان طرح‌های بنده پذیرفته شود و در یک بازه زمانی دیگر بتوانم طرح‌ها را بنویسم و ارائه دهم. 

این فعال قرآنی در پایان گفت: مؤسسه مصباح‌الهدی شهر بن در حال حاضر در حوزه حفظ و تفسیر قرآن و نهج‌البلاغه فعالیت دارد و در صدد از سرگیری جلسات قرآنی ویژه نوجوانان هستیم.

ضرورت جلسات تبیین و توانمندسازی قرآنیان 

حجت‌الاسلام والمسلمین سیدمسعود حسینی، مدیر مؤسسه فرهنگی قرآن و عترت(ع) ابرار سامان با اشاره به اینکه طرحی را برای ارائه به قرارگاه شهید آوینی را در دست نگارش دارد، اظهار کرد: نشست هفته گذشته یک جلسه اجمالی و کلی و نیازمند تبیین و توضیح بیشتر لازم بود.

وی ادامه داد: جا داشت که برای فعالان قرآنی و علاقه‌مندان به ارائه طرح‌های فرهنگی و قرآنی جلساتی جهت توانمندسازی برگزار شود، این افراد با نمونه‌های طرح‌های موفق گذشته آشنا شوند، صاحبان طرح‌های برگزیده دعوت شوند و برای علاقه‌مندان راجع به طرح‌نویسی توضیح بدهند. 

حسینی تصریح کرد: گروهی که به همین منظور با حضور فعالان قرآنی استان تشکیل شده معمولاً همین سوالات مطرح می‌شود و این طرح برای آنان نامفهوم و ناشناخته است لذا جا دارد تبیین بیشتری صورت می‌گرفت. 

نائب رئیس اتحادیه مؤسسات و تشکل‌های قرآنی استان تأکید کرد: انتظار داریم که حمایت‌ها فقط شعاری نباشند و در میدان عمل صورت بگیرد؛ در این طرح گفته می‌شود که حمایت‌های خوبی دیده شده، اما اینکه چه طرح‌هایی با چه مشخصه‌هایی باید ارائه شود جای بحث است، ضمن اینکه اگر هم این حمایت دریافت شود قابلیت اجرایی شدن طرح‌ها موضوع دیگری است که اهمیت دارد.

حسینی در پایان گفت: نهاد‌های حمایتی وظیفه نظارت و حمایت و توانمندسازی از مؤسسات مردمی را بر دارند و در خصوص این طرح ذیل قرارگاه شهید آوینی نیز انتظار می‌رود تبیین و روشنگری بیشتری صورت بگیرد، دوره آموزشی برگزار شود تا فعالان قرآنی ورود قوی داشته باشند و شاهد ارائه طرح‌های قوی و جذب حمایت باشیم.

تقویت تعامل فعالان قرآنی با مؤسسات هنری و رسانه‌ای 

روح‌انگیز بهرامی، مدیر مؤسسه قرآن و عترت(ع) نور شهرکرد با اشاره به اینکه فراخوان طرح‌های فرهنگی هنری در قالب قرارگاه شهید آوینی فرصت بسیار خوبی برای تعامل مؤسسات قرآنی با سایر مؤسسات فعال فرهنگی و هنری و رسانه‌ای استان است، اظهار کرد: این فرصت ایجاد شده است که مؤسسات فعال در حوزه‌های مختلف با کمک و همکاری یکدیگر در حوزه تولید محتوا‌ها و آثار تأثیرگذار در جامعه حمایت شوند و فعالیت کنند.

وی ادامه داد: در نشست هفته گذشته در خصوص این طرح به ما اعلام شد که می‌توانیم از تجارب و تخصص فعالان حوزه داستان یا نمایش و دیگر حوزه‌های هنری با محوریت داستان‌ها و تمثیلات قرآنی بهره بگیریم و کار‌های هنری ماندگار و خوبی را تولید کنیم که به نظرم اگر اتفاق بیفتد آثار و برکات خوبی در فضای فرهنگی و هنری استان خواهد داشت.

بهرامی تصریح کرد: بنده و همکارانم در مؤسسه قرآنی نور در همین راستا طرح‌هایی را با محوریت داستان‌های قرآنی و نیز ساخت ابزار کمک آموزشی قرآنی در دست تکمیل داریم که ارائه خواهیم داد و امیدوارم پذیرش شوند. 

وی در پایان گفت: در جلسه هفته گذشته همه مدیران حضور نداشتند و با توجه به مباحث خوبی که راجع‌ به طرح‌نویسی ارائه شد، اگر مدیران همه مؤسسات قرآنی حضور داشتند به نظرم استقبال بهتری برای ارائه طرح اتفاق می‌افتاد؛ ضمن اینکه به ما اعلام شد اگر کلیت طرح را هم بتوانیم ارائه دهیم در نگارش و نهایی ساختن طرح‌ها کمکمان خواهند کرد لذا به فعالان و مدیران مؤسسات توصیه می‌کنم از این فرصت استفاده کنند.

دورهمی قرآنیان باعث افزایش انگیزه آنان می‌شود 

فرشته امیری، مدیر مؤسسه قرآن و عترت(ع) الشفاء شهرکرد با اشاره به اینکه این مؤسسه در حال حاضر مشغول فراهم ساختن مقدمات اجرای طرح ولایت استانی با حمایت اداره‌کل ارشاد و همکاری تبلیغات اسلامی است، اظهار کرد: طرح ولایت با همکاری اداره‌کل تبلیغات در استان برگزار می‌شود که حمایت از آن را فرهنگ و ارشاد اسلامی پذیرفت و امسال اجرایی می‌شود. 

امیری ادامه داد: با توجه به مشغله کاری تلاش می‌کنم طرح دیگری را که دارم در فرصت باقیمانده آماده و برای ارشاد ارسال کنم اگرچه احتمالأ نتوانم به‌موقع برسانم. 

این بانوی فعال قرآنی ضعف اطلاع‌رسانی در خصوص فراخوان طرح‌های قرارگاه شهید آوینی را یادآور شد و تصریح کرد: اگر اطلاع‌رسانی به خوبی صورت بگیرد و از مدیران مؤسسات خواسته شود که مشارکت کنند، پای کار می‌ایستند. 

عضو هیئت مدیره اتحادیه مؤسسات و تشکل‌های قرآنی استان با اشاره به اینکه جای خالی جلسات هم‌اندیشی و تعامل فعالان قرآنی به شدت محسوس است، توضیح داد: نهاد‌های حمایتی جا دارد هر از چند گاهی مؤسسات و مراکز قرآنی را دور هم جمع کنند تا ارتباط و تعامل فعالان این عرصه تقویت شود؛ اتحادیه نیز در این راستا وظیفه دارد، اما متأسفانه به علت نبود حمایت‌ها حتی نتوانستیم یک جلسه دورهمی را در یکی دو سال اخیر فعالیت اتحادیه برگزار کنیم. 

وی با تأکید بر اینکه نشست‌های دورهمی قرآنیان باعث افزایش انگیزه آنان حتی با وجود عدم حمایت نهاد‌های مرتبط خواهد شد، افزود: اعضای هیئت مدیره اتحادیه اذعان دارند این تصور وجود داشت که اتحادیه قرآنی کشور استان‌ها را حمایت می‌کند لذا وارد عرصه شدیم تا خدمتی به قرآنیان استان داشته باشیم، اما متأسفانه هیچ حمایتی نشد و اتحادیه نتوانسته انتظارات را برآورده سازد. به نظرم باید راهکاری اندیشیده شود که مؤسسات و تشکل‌های قرآنی بدون بودجه انگیزه کار داشته باشند.

امیری در خصوص استعفای خود از هیئت مدیره اتحادیه قرآنی، گفت: با استعفای بنده موافقت نشد؛ در حال حاضر تلاش‌هایی برای جذب حمایت از برخی مبادی و مجموعه‌ها از جانب مدیرعامل اتحادیه در دست اقدام است.