تزکیه شرط رسیدن به فلاح + فیلم

بندگی برای باریتعالی جز در مسیر صراط مستقیم محقق نمی‌شود؛ اما چه بسیار بیراهه‌ها که انسان را از مسیر اصلی منحرف می‌کند. ماه مبارک رمضان فرصت ارزشمندی است تا انسان روح را به سمت عروج و اعتلا سوق دهد و به خداوند تقرب جوید. اما قرار گرفتن در مسیر سعادت نیاز به دانش و آگاهی دارد؛ همان گوهرهای نابی که در قرآن کریم و سیره ائمه معصومین بیان شده و چراغ راه برای رسیدن به سرمنزل مقصود است.

در این راستا خبرگزاری ایکنا طی ماه مبارک رمضان بنابر رسالت رسانه‌ای خود، مجموعه درس‌گفتارهای «به سوی نور» را با سخنرانی حجت‌الاسلام والمسلمین محمد شریفانی، پژوهشگر قرآن کریم گردآوری کرده است و به صورت روزانه منتشر می‌کند. در پنجمین قسمت از این مجموعه آموزشی به موضوع «تزکیه» پرداخته شده است که در ادامه می‌بینیم و می‌خوانیم.

بودن در مسیر صراط مستقیم، بهترین دعایی است که در ماه رمضان به آن توصیه شده است. پیامبر گرامی اسلام برای هدایت مردم به صراط مستقیم برنامه داشتند. چهار برنامه اول این است که مردم را با تلاوت کتاب آشنا کنند، بعد مردم کتاب را بفهمند، بعد از فهمیدن حال نوبت به تزکیه می‌رسد؛ تزکیه یعنی سه بُعد زندگی؛ یعنی فکر و اندیشه، روح و روان و رفتارمان را با قرآن تطهیر و پالایش کنیم. یعنی همه شخصیتمان را در معرض قرآن قرار دهیم و قرآن را در فکر، روح و رفتارمان پیاده کنیم.

کسی که فکر، روح و رفتار قرآنی داشته باشد قطعاً در مسیر صراط مستقیم است. در قرآن راجع به نماز، روزه، حج و ... آیات فراوانی داریم. در خصوص روزه ماه رمضان آمده است که «كُتِبَ عَلَيْكُمُ الصِّيامُ». روزه بر شما واجب شده است شاید به تقوا برسید، یعنی هر کسی که روزه می‌گیرد الزاماً به این معنا نیست که در صراط مستقیم باشد.

کسی که نماز می‌خواند نیز الزاماً به این معنا نیست که در صراط مستقیم باشد؛ ولی دو آیه در قرآن کریم داریم که گویا خداوند سوگند خورده و فرموده است: «قَدْ أَفْلَحَ مَنْ زَکَّاهَا» و «قَدْ أَفْلَحَ مَنْ تَزَكَّى» (در سوره اعلا و سوره شمس). یعنی خداوند به صورت قطعی و قاطع می‌گوید: کسانی که تزکیه داشته باشند قطعاً به فلاح می‌رسند.

یعنی اگر اهل تزکیه شدید، چون تزکیه برنامه جامعی است که نماز، روزه، حج، اخلاق و ... در آن است، قطعاً رستگار خواهید شد. در سوره شمس خداوند بیش از 10 قسم می‌خورد و بعد می‌گوید «قَدْ أَفْلَحَ مَنْ زَكَّاهَا» یعنی آن کسی که اهل تزکیه است قطعاً به رستگاری می‌رسد. پس سومین برنامه پیامبر(ص) این است که وجود و شخصیت ما را با قرآن تطهیر کند.

تزکیه بر دو قسم است؛ تزکیه قولی و گفتاری یعنی اینکه به زبان از خودم یا دیگران تعریف کنم. این روش در دین چندان پذیرفته نیست و قرآن هم می‌فرماید از خودتان تعریف نکنید. در حد ضرورت و نیاز آدم باید خودش را معرفی کند، همانطور که پیامبران اینچنین کرده‌اند اما تزکیه مورد قبول دین، تزکیه عملی است. یعنی در عمل وجودت را با قرآن سر و سامان بدهی و تزکیه کنی.

به صورت خلاصه پیامبر(ص) فرمودند اگر قول بدهید چهار عضوتان یعنی چشم، زبان، شکم و غریزه جنسی را از آلودگی‌ها و گناهان مربوطه حفظ کنید، من بهشت را برای شما تضمین می‌کنم. تزکیه یعنی من از چشم، گوش، زبان، شکم، اندام و روح خودم مراقبت کنم.

این سومین برنامه پیامبر(ص) بود تا قرآن را در فکر، روح و رفتار انسان‌ها پیاده کند.