تفاوت امید شیطانی و امید رحمانی در حوزه مهدویت

حجت‌الاسلام حسن محمودی، پژوهشگر و مدرس بنیاد مهدی موعود(عج) در گفت‌وگو با ایکنا، به تشریح موضوع امیدآفرینی باور به مهدویت و تأثیر آن در جامعه پرداخت و گفت: در روایات اهل بیت(ع) آمده است که اگر امید نبود، مادر فرزندش را شیر نمی‌داد و پدر کار نمی‌کرد. یعنی چون امید وجود دارد، انسان حرکت و تلاش کرده و جامعه در مدار خود به جلو حرکت می‌کند. اگر کسی ناامید شود، زندگی برای او به پایان می‌رسد و آنهایی که متأسفانه خودکشی می‌کنند به ناامیدی می‌رسند که دست به این کار می‌زنند؛ پس امید موتور محرک زندگی است.

وی ادامه داد: البته امید هم ممکن است جنبه منفی داشته باشد. آنهایی که می‌گویند وقتی ما امید داریم امام زمان(عج) ظهور کند و همه مسائل عالم اصلاح شود، پس خودمان کاری نمی‌کنیم، امید شیطانی و منفی دارند. چون گاهی شیطان امید می‌دهد و مثلاً می‌گوید عمر تو طولانی خواهد بود، گناه هم بکنید، فرصت توبه و بازگشت دارید پس بر خود سخت نگیرید. بنابراین باید مراقب امید شیطانی و امید بر مبنای تفکرات شخصی و برداشت نادرست از دین هم بود.

حجت‌الاسلام محمودی با اشاره به اینکه برخلاف امید شیطانی، امید رحمانی، امیدی است که ما را به تلاش و تکاپو وامی‌دارد تا به آنچه که خداوند وعده داده است برسیم، گفت: خداوند وعده داده است که منجی خواهد آمد: «أَنَّ الْأَرْضَ يَرِثُهَا عِبَادِيَ الصَّالِحُونَ؛ زمين را بندگان شايسته ما به ارث خواهند برد»(آیه 105 سوره انبیاء). پس حالا که خداوند این وعده را داده به امید رسیدن به آن باید تلاش کرده و در راه تحقق این وعده الهی بکوشیم.

امید موتور محرکه مهدویت است

وی با مطرح کردن یک مثال این مسئله را تشریح کرد و گفت: وقتی کشتی در حال غرق شدن است اگر به مسافران کشتی وعده داده ‌شود که تا یک ساعت دیگر گروه نجات می‌رسد، همه تلاش می‌کنند طی آن یک ساعت کشتی را از غرق شدن نجات دهند تا آن امید محقق شده و کمک برسد؛ اما اگر کشتی در حال غرق شدن باشد و به مسافران گفته شود که هیچ کمکی نخواهد رسید، در همان دقایق اول کشتی غرق می‌شود و هیچ کس اقدامی برای نجات کشتی نمی‌کند؛ امید موتور محرکه مهدویت است.

این پژوهشگر حوزه مهدویت افزود: مقام معظم رهبری فرموده‌اند: بنده سندی دیدم که بزرگان استعمار گفته بودند برای اینکه بتوانیم بر مسلمانان سلطه پیدا کنیم باید اعتقاد به مهدویت را در آنها بکشیم. وقتی اعتقاد به مهدویت از بین رفت، مسلمانان امیدشان را به آمدن مهدی از دست می‌دهند و دیگر مهدی را قبول ندارند لذا به سمت ما می‌آیند و به ما امید می‌بندند.

وی اضافه کرد: یعنی دشمنان هم برای اینکه بر مسلمانان سلطه پیدا کنند از دریچه ناامیدی وارد می‌شوند. پس ما تا می‌توانیم باید بر روی بحث مهدویت و امید کار کنیم و نوجوانان و جوانان را بیشتر امیدوار کنیم.

حجت‌الاسلام محمودی با تأکید بر اینکه نگاه به آینده سبز مهدوی به انسان امید می‌دهد، گفت: اگر طبق روایت‌ها به نوجوانان و جوانان بگوییم که چه آینده‌ای در انتظار بشر است و مقرر است همه جا سرسبز و خرم ‌شود، هیچ فقیر و بیماری نباشد، مهربانی در همه خانه‌ها و قلب‌ها وارد ‌شود و وقتی مردم دلتنگ امامشان می‌شوند، امامشان را ‌ببینند، امنیت تمام عالم را فرا خواهد گرفت و مردم در عین خوشی به هم خدمت می‌کنند و خیر می‌رسانند؛ مطمئناً امید هم بیشتر در جامعه نقش خود را ایفا می‌کند.

این نویسنده حوزه مهدویت در پاسخ به این سؤال که با توجه به روحیات خاص نسل نوجوان و جوان کدام جنبه از مهدویت بهتر است ابتدا برای آنها ترسیم شود؟ گفت: اگر ما مستدل و با دلیل و سند زیبایی‌های ظهور امام زمان(عج) را برای نوجوانان ترسیم کنیم که چه دوران خوبی خواهد‌ بود، این مسئله موجب گرایش نوجوان به مهدویت می‌شود. همچنین اگر بتوانیم مستند و مستدل اصل وجود امام و اینکه فایده وجود امام غائب چیست را توصیف کنیم این به روشنگری مهدویت در ذهن نوجوانان کمک می‌کند.

نوجوانان سؤال می‌کنند فایده امام غایب چیست

وی ادامه داد: نوجوان سؤال می‌کند که فایده امام غایب چیست؟ اگر ما فواید امام غایب را برای نوجوان بشکافیم و بگوییم درست است که امام غایب است، اما هست و بر روی همین زمین زندگی می‌کند و به ما توجه داشته و رسیدگی می‌کند؛ منتها اینکه من متوجه نمی‌شوم دلیل این نیست که امام به شرایط ما رسیدگی نمی‌کند. اگر به نوجوان و جوان در اول جاده عشق و سازندگی است بگوییم که با یاد امام زمان(عج) و با برقراری ارتباط قلبی و معنوی که با امام برقرار می‌کنید حالتان خوب می‌شود، اگر به نوجوان در این مسیر راهکار بدهیم و نوجوان حس کند که می‌شود با امام زمان خود حرف بزند، درد دل کند و حاجت بخواهد، اگر نوجوان بداند می‌شود به عشق امام زمان(عج) در خانه و جامعه کار و خدمت کند، اگر ایده‌آلی که پیامبر(ص) فرمودند که عاشق مهدی شوید و بروید به دنبال عشق و محبت امام زمانتان و ...، نوجوان و جوان عاشقانه در این مسیر قدم برمی‌دارد و دیگر هیچ شبهه‌ای برای او باقی نمی‌ماند.

فایده اصلاح رابطه ما با امام زمان(عج)

حجت‌الاسلام محمودی با تأکید بر اینکه البته باید کتاب‌های قوی و زیبا برای نوجوانان بنویسیم، همه شبهات را پاسخ دهیم و فایده امام غایب را توصیف کنیم، گفت: اما در کنار این اقدامات باید با حجت خدا بر روی زمین رابطه قلبی را نیز برقرار کنیم. خداوند رحمت کند آیت‌الله العظمی بهجت را؛ ایشان می‌فرمودند: اگر رابطه ما با امام زمان(عج) برقرار شود، کارمان درست می‌شود و زندگی ما رنگ و بوی دیگر پیدا می‌کند. لذا باید این مسئله را بیشتر ترویج دهیم که نوجوان امام خود را احساس کند.

وی ادامه داد: مقام معظم رهبری فرمودند شیعه خوب کسی است که امامش را احساس کند. امام زمان(عج) حضور دارد ولی هنوز ظهور ندارد؛ پس می‌توانیم وجود ایشان را احساس کنیم. اگر احساس حضور امام در قلب‌ها وارد شود و ببینیم که حال ما را خوب کرده است، دیگر دست از امام زمانمان برنمی‌داریم.

این مدرس بنیاد مهدی موعود(عج) اظهار کرد: نیمه شعبان‌ها می‌بینیم که حال مردم ما خوب است چون مردم با امام زمان(عج) ارتباط برقرار می‌کنند و رنگ و بوی شادی به عشق امام زمان در شهر می‌پیچد و چون مردم برای امامشان تلاش می‌کنند، امام زمان نیز عنایت می‌کنند. اگر بتوانیم در تمام سال این ارتباط قوی قلبی را حفظ کنیم و به یاد امام باشیم، برای ایشان صدقه بدهیم و به عشق امام به مردم خدمت کنیم، این اقدامات می‌تواند مسیر زندگی ما در جاده صحیح قرار دهد.

وی در پاسخ به این سؤال که با توجه به مشکلات اقتصادی و اجتماعی کنونی کشور، تقویت امید با محور مهدویت چگونه می‌تواند به بهبود حال مردم کمک کند؟ گفت: همیشه در طول تاریخ مشکلات بوده و هست و فقط مقدار آن کم و زیاد می‌شود. اگر دولت‌ها توان این را داشتند که همه مشکلات را ریشه‌کن کنند نیازی به آمدن امام زمان(عج) نبود و این واقعیتی است که باید با آن کنار بیاییم. ما برای اینکه بتوانیم به آن ایده‌آل برسیم باید از کارهای کوچک و امیدهای کوچک شروع کنیم تا به امید بزرگ برسیم.

مدرس بنیاد مهدی موعود(عج) افزود: اکنون مسئله انتخابات مطرح است و برخی از مردم می‌گویند ما ناامید هستیم و رأی نمی‌دهیم، اما وقتی ناامید هستید باید رأی بدهید که امید ایجاد شود و خون تازه‌ای در رگ‌های نظام جریان پیدا کند و مطمئن باشید نیروهای جدید، دغدغه و انگیزه دارند و می‌توانند بهتر کار کنند و این قدم کوچکی است تا بگوییم دوست داریم در جامعه اصلاح ایجاد شود و این را به امام زمان بگویم که اصلاح‌گر اصلی شما هستید و من خواهان شما هستم.

وی در پایان گفت: اگر ما بحث دعا برای ظهور را جدی بگیریم، خود این دعا کردن به فرموده امام زمان(عج) مشکلات ما را حل می‌کند و فرج و گشایش برای خودمان است. حضرت حجت‌(عج) فرموده‌اند برای فرج من زیاد دعا کنید که دعای شما برای ما، موجب گشایش در زندگی خودتان است. یعنی با دعا و خواستن ظهور امام، مشکلات خودمان به مرور حل می‌شود.

گفت‌وگو از زهرا ایرجی