روزنامه‌نگار شریف و قابل احترام کیست
پیشکسوت روزنامه‌نگاری گفت: یادمان نرود شرافت، اخلاق، استقلال حرفه‌ای، صحت، دقت و امانتداری و پاکدستی از لوازم حرفه روزنامه‌نگاری هستند و در این صورت این حرفه شریف و قابل احترام است.
به گزارش خبرنگار ایکنا، مراسم بزرگداشت محمدمهدی فرقانی، پیشکسوت علم ارتباطات، امروز یکشنبه ۲۹ بهمن‌ماه در بیست و چهارمین نمایشگاه رسانه‌های ایران برگزار شد.
محمدمهدی فرقانی، در این مراسم گفت: افتخار می‌کنم بیش از نیم قرن است که با گوشت، پوست، استخوان و با همه توان و وجودم سعی کرده‌ام در خدمت حرفه روزنامه‌نگاری باشم و آن را حرفه‌ای شریف و مقدس می‌دانم. در ادبیات جهانی روزنامه‌نگاری را حرفه مقدس می‌دانند چون این حرفه در خدمت یکی از حیاتی‌ترین نیازهای انسان یعنی پیشبرد علم و دانش است و بدون علم و دانش، انسان نمی‌تواند زندگی روزمره داشته باشد.
معنای شرافت حرفه‌ای چیست؟
وی افزود: همواره تلاشم کرده‌ام به عنوان یک خدمتگزار کوچک، دوران حرفه‌ای روزنامه‌نگاری را پشت سر بگذارم و سپس وارد دوره آموزش شوم و با وجود همه شکست‌ها، توفیق‌ها و ناکامی‌ها، این مراحل را پشت سر بگذارم اما چیزی که امروز بعد از پنجاه سال کار حرفه‌ای و آموزشی به آن دلخوشم این است که توانسته‌ام در چند حوزه پاسدار حریم‌هایی باشم که برای حرفه روزنامه‌نگاری همانند یک شاهرگ حیاتی هستند و بدون آنها حرفه روزنامه‌نگاری می‌تواند تبدیل به یک خیانت شود و آثار بسیار منفی و زیان‌باری برای جامعه، مردم و تاریخ کشور داشته باشد.
فرقانی بیان کرد: اگر یک طبیب با اشتباه خود جان یک نفر را می‌گیرد یک روزنامه‌نگار با زیرپا گذاشتن اخلاق و شرافت حرفه‌ای می‌تواند جامعه‌ای را به تباهی بکشاند. این شخص می‌تواند یک تصویر مخدوش از جامعه نشان دهد و هم حکومت را به اشتباه بیندازد و همچنین در نزد مردم منفور شود. یکی از ارزش‌های کلیدی روزنامه‌نگاری که به آن توجه داشته‌ام شرافت حرفه‌ای است. بنده به عنوان روزنامه‌نگار این اجازه را ندارم که تحت هیچ عنوانی از جمله فشار قدرت و منافع شخصی، این شرافت را زیر پا بگذارم. اما سؤال این است که شرافت حرفه‌ای به چه معناست؟ منظور این است که در روزنامه‌نگاری، منافع گروهی و خیر و صلاح جامعه بر منافع فردی مقدم است.
این پیشکسوت علم ارتباطات تأکید کرد: روزنامه‌نگار برای حفظ این حقوق حتما با مضایق و تنگناهایی مواجه می‌شود اما نباید شرافت خود را زیر پا بگذارد. بحث دیگر اخلاق حرفه‌ای است، این اخلاق، مسئولیت‌هایی بر روزنامه‌نگار بار می‌کند و مثلا به او اجازه نمی‌دهد تحت هیچ عنوانی به کرامت انسانی توهین و مرتکب خیانت در امانت و دروغ شود چراکه یک روزنامه‌نگار عین آب خوردن می‌تواند دروغ بگوید و گفتمان یک متن را عوض کند. اما باید وقتی پشت سر خودتان را نگاه می‌کنید به دلیل صداقت از خود راضی باشید.
اهمیت استقلال حرفه‌ای
وی افزود: مسئله دیگر استقلال حرفه‌ای است. روزنامه‌نگار وابسته به قدرت، روزنامه‌نگار قابل شماتت است و استقلال حرفه‌ای بدین معناست که روزنامه‌نگار در انجام مسئولیت‌های خود، مختار و آزاد باشد که البته این اختیار باید در چهارچوب قوانین مدون وجود داشته باشد و در جهت پیشبرد ارزش‌های روزنامه‌نگاری تدوین شود. معتقدم علی‌رغم داشتن یکصد و هشتاد سال تاریخ روزنامه‌نگاری در کشور هنوز فاقد ساختار حرفه‌ای روزنامه‌نگاری هستیم. روزنامه‌نگاری حرفه‌ای فقط به این معنا نیست که روزنامه‌نگار از مؤسسه‌ای که کار می‌کند حقوق ماهیانه دریافت کند روزنامه‌نگاری حرفه‌ای، ارکانی اساسی دارد. اولین رکن آن استقلال حرفه‌ای است که حکم می‌کند ما قانون حمایت از حقوق حرفه‌ای روزنامه‌نگاران را داشته باشیم.
استاد بازنشسته دانشگاه علامه طباطبایی با اشاره به اهمیت توجه به حقوق صنفی روزنامه‌نگاران و اهالی مطبوعات تأکید کرد: در اولین سال پس از انقلاب مشروطه در ایران، اولین قانون مطبوعات را در اقتباس از قانون مطبوعات فرانسه نوشتیم. مبارزات روزنامه‌نگاران در فرانسه پس از پنجاه و پنج سال به نتیجه رسید و در نهایت این قانون در مجلس فرانسه تصویب شد. امروز قانون مطبوعات را که مطالعه کنید کلمه‌ای در حمایت از حقوق حرفه‌ای روزنامه‌نگاران مشاهده نمی‌کنیم لذا نیازمند قانون حقوق حرفه‌ای و استقلال اقتصادی و روزنامه‌نگاران و همچنین منشور اخلاقی روزنامه‌نگاران هستیم. معتقدم رعایت اخلاق حرفه‌ای می‌تواند به آزادی واقعی روزنامه‌نگاران کمک کند. چون در این شرایط می‌توانند از شرافت حرفه‌ای خود دفاع کنند. فقدان یک منظومه فراگیر اخلاقی و نبود تشکل‌های فراگیر صنفی و حرفه‌ای از دیگر ضعف‌هایی است که ما با آن مواجه هستیم و نبود آن باعث شده هر کسی که مایل باشد برای حدود روزنامه‌نگاری تعیین تکلیف کند.
دلایل توجه به گزارش‌نویسی
وی گفت: در طول عمرم چشمداشتی به کسی نداشته‌ام هرچند افرادی دیده‌ام که رشوه گرفته‌اند اما اکنون که بازنشسته شده و به گذشته نگاه می‌کنم، به درستی درمی‌یابم تفاوت چندانی در وضعیت زندگی من و دیگران نیست. بنابراین اگر در حرفه روزنامه‌نگاری، پاکدست و مردمی نباشید در درازمدت دچار عذاب وجدان بسیاری خواهید شد بنابراین به گونه‌ای عمل کنید که در انتهای راه رستگار و خداوند هم خشنود باشد.
فرقانی در پایان گفت: بنده همه تلاشم را برای خدمت به این حرفه انجام دادم و اگر حوزه گزارش‌نویسی را انتخاب کردم به خاطر این بود که صدای محرومان و نیازمندان را از طریق گزارش به گوش مسئولان برسانم تا شاید کمکی به آنها بشود و نمونه‌های بسیاری هم وجود داشته که مشکلاتی از مردم حل شده و بنده امروزه به واسطه همان اقدامات در آرامش هستم. همچنین تلاش کردم معلومات خودم را در حوزه آموزشی در دانشگاه، با دانشجویان به اشتراک بگذارم.یادمان نرود شرافت، اخلاق، استقلال حرفه‌ای و صحت، دقت و امانتداری و پاکدستی از لوازم حرفه روزنامه نگاری هستند و در این صورت این حرفه شریف و قابل احترام است.
دکتر فرقانی یاور روزنامه‌نگاران هستند
محمد آقاسی؛ مدیرکل دفتر برنامه‌ریزی و رسانه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز در این نشست گفت: دکتر فرقانی برای حفاظت از کیان کشور و همچنین حفاظت از حریم روزنامه‌نگاری، به شدت قانون‌مدار هستند. معتقدم امروز اخلاق گمشده ماست و یکی از افراد بسیار اخلاق‌مدار، آقای دکتر فرقانی هستند. همچنین واقعا نیکوسرشت، نیکونهاد و یاور روزنامه‌نگاران و اصحاب رسانه هستند و همواره از آنها پشتیبانی کرده‌اند، به نوبه خودم از ایشان بسیار تشکر می‌کنم.
یادآور می‌شود؛ بیست و چهارمین نمایشگاه رسانه‌های ایران از امروز یکشنبه ۲۹ بهمن ماه آغاز شده و تا دوم اسفندماه در مصلای امام خمینی(ره) ادامه دارد.
انتهای پیام
