کارگردان «دست ناپیدا»: سختی‌ها را با توسل به حضرت زینب(س) گذراندم + صوت
انسیه شاه‌حسینی که در فیلم فجر امسال حضور دارد، گفت: هنگام ساخت این فیلم وقتی فکر می‌کردم حضرت زینب(س) چه دشواری‌هایی داشتند، خجالت می‌کشیدم از سختی‌ها حرف بزنم پس با هر آنچه در توان داشتم، سعی کردم فیلم را به پایان برسانم.
جشنواره فیلم فجر از 12 بهمن کار خود را آغاز می‌کند. در این دوره از جشنواره نگاه به سینمای دفاع مقدس شکلی جدی‌تر به خود گرفته است بهنحویکه امسال 13 فیلم دفاع مقدسی در جشنواره حضور دارد. این اتفاق امری پسندیده است که باید از آن حمایت کرد. خبرگزاری قرآن با فیلمسازانی که با فیلم‌های دفاع مقدس در این جشنواره حضور دارند گفت‌و‌گوهایی انجام داده که در اولین گام با مصاحبه انسیه شاه‌حسینی کارگردان فیلم «دست ناپیدا» همراه می‌شویم.
ایکنا – در جشنواره چهل‌‌و‌دوم فیلم فجر بعد از حدود 10 سال با فیلم «دست ناپیدا» حضور پیدا می‌کنید. در ابتدای گفت‌و‌گو پیرامون این فیلم توضیح دهید.
این فیلم در حقیقت قسمت دوم «شب‌به‌خیر فرمانده» است. در این کار آنچه در هشت سال دفاع مقدس تجربه کرده بودم را در قالب یک اثر نمایشی تصویر کردم. فیلم، داستان زنانی است که لباس‌های رزمندگان را در زمان جنگ می‌شستند و برخی از آنها را می‌سوزاندند. مقام معظم رهبری چندین‌بار تاکید داشتند که چرا پیرامون این زنان فیلمی ساخته نمی‌شود. حضرت آقا شخصاً چندین بار در زمان ریاست جمهوریشان به ملاقات این زنان رفته و با آنها حرف زده بودند.
نگارش فیلمنامه «دست‌های ناپیدا» در ماه رمضان رقم خورد. من در یکی از ماه‌های رمضان سال‌های اخیر، بعد از افطار تا نزدیک سحر نگارش سناریو این کار را در 30 روز، انجام دادم. این فیلم قرار بود آبان سال گذشته که هوا در جنوب خوب است جلوی دوربین رود اما به دلیل مهیا نشدن شرایط مالی، فیلمبرداری ابتدای تیر امسال آغاز شد؛ زمانی که اوج گرما بود و ما مجبور بودیم صبح زود یا هنگام عصر کار کنیم. درباره گرمای هوا همین اندازه بگویم گاهی اوقات برای باز کردن در ماشین مجبور بودیم چفیه به دستمان ببندیم تا دستمان هنگام باز کردن آن نسوزد! برای پیش‌تولید فیلم با مشکلات بسیاری رو‌به‌رو شدیم به‌ویژه به واسطه تغییرات جغرافیایی که در حاشیه کارون پیش‌آمده بود به سختی توانستیم فضاسازی لازم را برای فیلم فراهم کنیم. باید از همراهی سپاه کمال تشکر را داشته باشم که امکانات ساخت‌وساز را برایمان فراهم آورد. این فیلم در زمانی سه‌ماهه فیلمبرداری شد.
سه دلیل برای ساخت این فیلم داشتم. ابتدا اینکه می‌خواستم فیلمی تولید کنم که رهبری آن را ببیند چون سفارش به ساخت چنین اثری کرده بودند. دوم اینکه از سال گذشته فضای زنانه در جامعه پیش‌آمده بود و عده‌ای تلاش می‌کردند از شعارهای زنانه استفاده ابزاری ببرند. خواستم فیلمی بسازم که در آن زنانی تصویر شده باشند که نمود بارز یک زن ایرانی و مسلمان هستند. در میان این زنان افراد تحصیلکرده فراوان وجود داشت که هر یک از آنها می‌تواند الگوی بسیاری خوبی برای بانوان باشد. دلیل دیگر برای تولید این فیلم به برخی اغراق‌هایی بر‌می‌گردد که در سال‌های اخیر پیرامون فیلم‌های دفاع مقدس وجود داشت و در آنها تصویری نادرست از زن ایرانی ترسیم می‌شد؛ اتفاقی که نشان می‌داد فضای هشت سال دفاع مقدس به‌خوبی درک نشده است.
ایکنا – جدا از دشواری‌های تولید، آیا ممیزی‌هایی وجود داشت تا بخواهد به کار شما صدمه زند؟
از ابتدای فیلمسازی‌ام، هیچ‌گاه با مشکل سانسور مواجه نشده‌ام چون در این رابطه سختگیری‌های خودم را دارم. برای نمونه در بخش‌هایی از فیلم نیاز بود زنان در رود کارون کار کنند. همین مسئله ممکن بود مسائلی را به لحاظ پوشش پیش بیاورد اما به دلیل آشنایی که با فضا داشتم طراحی را خود انجام دادم و کوچک‌ترین مشکل ممیزی برای «دست ناپیدا» پیش نیامد.
نکته بعدی که سبب شد مشکلات مرا ناامید نکند قیاسی بود که من با حضرت زینب(س) انجام می‌دادم. وقتی فکر می‌کردم ایشان چه دشواری‌هایی داشتند، خجالت می‌کشیدم از سختی‌های پیش رویم حرف بزنم پس با هر آنچه در توان داشتم، سعی کردم فیلم را به پایان برسانم.
ایکنا – در ادامه بحث می‌خواهیم به جشنواره فیلم فجر بپردازیم. بعد از سال‌ها فیلمی در این جشنواره دارید؟ همچنین بگویید آیا گرفتن سیمرغ هنوز هم برای شما دغدغه است؟
همیشه جشنواره فیلم فجر را دوست داشتم چون این رویداد توانست تصویرگر آرمان‌های انقلاب در برهه‌هایی خاص باشد حتی در مواقعی این جشنواره اصلاح‌گر مسیر سینما بود. چون زمانی که راه به اشتباه پیموده می‌شد با دیدن آثار جشنواره فجر، الگوی پیش روی فیلمسازان قرار می‌گرفت تا کارهایی در تولیدات خود را سمت مسیر صحیح پیش برند.
متأسفانه در سال‌های اخیر جشنواره فجر دستخوش خطا در انتخاب مسیر شده بود بهنحویکه این تصور پیش آمد این رویداد در کشوری برگزار می‌شود که انقلاب اسلامی را تجربه نکرده است! همچنین فیلم‌های دفاع مقدسی به پایین‌ترین سطح کیفی و کمی رسیده بود و اکثر آثاری که در این رابطه تولید می‌شدند یا اغراق‌شده بودند یا از نگاهی بیمارگونه بهره می‌بردند! خوشبختانه با آمدن دولت و وزیر جدید این امید پیش‌آمده که مجدد جشنواره فجر به مسیر درست خود بازگردد. البته هنوز یک نکته آزاردهنده وجود دارد آن‌هم حضور عده‌ای نفوذی است که در شوراهای سینمایی وجود دارند و افراد جدید اما کم‌تجربه را تحت تأثیر خود قرار می‌دهند! درباره گرفتن سیمرغ هم من جوایزی بسیاری را از جشنواره‌های داخلی و خارجی دریافت کرده‌ام برای همین دیگر سیمرغ، چندان برایم جدی نیست تا بخواهم به واسطه آن بیشتر دیده شوم، ولی آرزو می‌کنم این فیلم بتواند حرف خود را به مخاطب منتقل کند. این امر بهترین سیمرغی است که می‌توانم دریافت کنم.
قرار بود فیلم «به کودکان شلیک نکنید» را چند سال پیش بسازم. حتی حاج قاسم چندین ماه قبل از شهادتشان درباره الزام ساخت این فیلم توصیه کرده بودند اما متأسفانه امکان ساخت این کار فراهم نشد! نکته پایانی اینکه در برخی خبرها آمده بود «دست ناپیدا» کاری اقتباسی است درحالی‌که فیلم کاملاً از تجربه شخصی‌ام شکل می‌گیرد.
گفت‌و‌گو از داوود کنشلو
انتهای پیام
