نماز اول وقت؛ شاخصه اصلی و مشترک یاوران مهدوی و حسینی

حجت‌الاسلام علی الوندی، کارشناس حوزه مهدویت و پژوهشگر در پاسخ به این سؤال که یاوران حضرت مهدی(عج) چه ویژگی‎هایی دارند و چه ارتباطی میان مهدوی‌یاوران و یاران امام حسین(ع) وجود دارد در گفت‌وگو با ایکنا از همدان اظهار کرد: براساس فرمایشات امام موسی کاظم(ع) اولین شاخصه و مؤلفه برای اینکه یاوران حضرت حجت(عج) به وظایف حسینی خود عمل کنند، نماز اول وقت است به عبارتی مهم‌ترین شاخصه مهدی‌یاوری همان ستون دین است که در روایات به آن بسیار تأکید شده است.

وی با تأکید بر اینکه مسئله نماز و نماز اول وقت یکی از مهم‌ترین ارکان قیام حسینی است، افزود: اگر زیارت وارث را یک بار دیگر بازخوانی کنیم خواهیم دید بعد از سلام‌های مكرر در زیارت و بیان وراثت انبیاء اولین شهادتی كه در مورد امام حسین(ع) می‌دهیم، عبارت است از این جمله «أَشْهَدُ أَنَّكَ قَدْ أَقَمْتَ الصَّلاةَ». همان‌طور که یکی از وظایف حسینی علاقه‌مندان به امام حسین(ع) مسئله اقامه نماز است، یکی از شاخصه‌های مهدی‌یاوری و مهم‌ترین آنها نیز اقامه نماز است، جامعه‌ای می‌تواند خود را مهدی‌یاور بداند که اقامه نماز در آن به حد مطلوبی رسیده است. متأسفانه در سال‌های اخیر شاهد این معضل هستیم که برخی عمداً یا سهواً در جهت تعطیلی مساجد، فاصله گرفتن قشر جوان از مسجد و برنامه‌های فرهنگی قدم بر می‌دارند و این برای یک جامعه که دنبال یاوری حضرت حجت(عج) در عصر ظهور است بسیار خطرناک است. امید می‌رود تحت توجهات خود حضرت(عج) این مسئله روز به روز کم‌رنگ‌تر و مساجد پررونق‌تر شوند.

این پژوهشگر حوزه مهدویت مؤلفه دیگر یاوران حضرت حجت(عج) در انجام وظایف حسینی را مداومت بر نماز شب، خواندن زیارت عاشورا و زیارت جامعه کبیره دانست و گفت: طبق آیات قرآن کریم، آیه 17 سوره سجده پاداش نماز شب نور چشمی است که کسی از آن خبر ندارد، مداومت بر نماز شب اثرات بسیاری را در زندگی شخصی و اجتماعی دارد. با مشاهده در سیره شهدا، روش علمای راستین همه مداومت بر نماز شب را یکی از اسرار موفقیت خود در طی طریق الهی می‌دانند. در حرکت امام حسین(ع) و ماجرای کربلا هم نماز شب جلوه بسیار عمیقی دارد که اخبار و گزارشات حاکی از اهمیت به این مسئله است. مهدی‌یاوران می‌توانند وظیفه حسینی خود را انجام دهند و خود را برای یاوری آماده کند، این در حالی است که معنویت آنها رشد کرده و به حد مطلوبی رسیده باشد، یکی از مهم‌ترین راهکارهای افزایش معنویت همان اقامه نماز شب است.

این استاد حوزه علمیه یادآور شد: البته دو مسئله دیگر یعنی زیارت عاشورا و زیارت جامعه خواندن، در بینش و اندیشه شیعی انسان بسیار مؤثر است و یک مهدی‌یاور حقیقی باید هم زیارت عاشورا بخواند تا دشمن‌شناس شود و هم اینکه زیارت جامعه تا اهل بیت‌شناس صحیحی باشد، چراکه مهدی‌یاوری با تولی و تبری گره خورده است.

الوندی یکی دیگر از شاخصه‌های یک مهدی‌یاور حسینی را جلب رضایت از اخلاق و رفتار فرزند از والدین خواند و گفت: یکی از معضلات اجتماعی امروز جامعه، بحث احترام به پدر و مادر است، برخی از فرزندان وقتی به درجه‌ای از تحصیل یا موقعیت‌های اجتماعی می‌رسند یا کمی پا به سن می‌گذارند، تصور می‌کنند، بهتر از پدر و مادر می‌فهمند و می‌توانند به آنها بی‌احترامی کنند یا نسبت به آنها بی‌توجه باشند، اما قصه کربلا به ما می‌آموزد که در هر حال و در همه موقعیت‌ها، پدر و مادر همانند جواهر گرانقدر هستند. حضرت علی‌اکبر(ع) در روز عاشورا در هنگام وداع خود با پدر نشان داد که والدین از گرانمایه‌ترین سرمایه همه ما انسان‌ها هستند آن هنگام که دستان پدر را بوسید و به قتلگاه رفت تا جان ناقابل خود را فدای پیشوای خود کند.

وی ادامه داد: این احترام حتی بعد از شهادت وی و تا به امروز نیز ادامه دارد زیرا او را زیر پای پدرش به خاک سپردن که کنایه از این است که این جوان برومند خاک پای پدر است، بنابراین مهدی‌یاوران حقیقی باید از این وظیفه حسینی که از حرکت امام حسین(ع) و تعالیم مذهبی درس گرفته و با خدمت به والدین به حضرت حجت خدمت کنند.

الوندی با اشاره به اینکه یکی از مؤلفه‌های یک مهدی‌یاور حسینی این است که وقتی با آنان برخورد می‌کنی به یاد خدا باشی، افزود: یاد خداوند و شناسایی این ویژگی از روی چهره یکی از خصوصیاتی است که در قرآن برای بندگاه حقیقی بیان شده است. در جایی که می‌فرماید «سِيمَاهُمْ فِي وُجُوهِهِمْ مِنْ أَثَرِ السُّجُودِ؛ بر رخسارشان از اثر سجده نشانه‌های نورانیت پدیدار است.» (فتح/ 29) یاوران حضرت حجت(عج) هم این ویژگی را دارند زیرا این ویژگی برای همراهان پیامبر گرامی اسلام اثبات شده است. در جریان کربلا و یاری امام حسین(ع) نیز این ویژگی به وضوح به چشم می‌خورد. مهدی‌یاوران باید از همراهان حسین(ع) در جریان عاشورا این مسئله را آموزش گرفته و در زندگی به کار ببندند.

این پژوهشگر حوزه مهدویت گفت: یکی از مهم‌ترین شاخصه‌های مشترک مهدی‌یاوران و یاران امام حسین(عج) اهل امر به معروف و نهی از منکر بودن است. امر به معروف و نهی از منکر که یکی از بزرگ‌ترین درس‌ها، عبرت‌های عاشورایی و مهم‌ترین وظایف جامعه حسینی است، متأسفانه شاهد این هستیم که یک جو منفی علیه این مسئله در جامعه رواج پیدا کرده است، در صورتی که امر به معروف و نهی از منکر از عشق و محبت انسان به همنوع خودش نشئت گرفته است. اصلی برای پویایی جامعه و حرکت جامعه است؛ جامعه عصر امام حسین(ع) اگر ایشان را نداشت به یک جامعه مرده و بدون حرکت تبدیل می‌شد، امام حسین(ع) و یارانش بودند که با حرکت خود به جامعه حیات تزریق کردند.

وی تأکید کرد: وظیفه حسینی ایجاب می‌کند امر به معروف و نهی از منکر در حد اعلای خودش در جامعه رواج یابد و حتی جامعه و فردی می‌تواند مهدی‌یاور باشد که به امر به معروف و نهی از منکر اهتمام بورزند تا جامعه به صورت دسته جمعی به سمت تعالی و کمال حرکت کند؛ این شاخصه‌ها جزء شاخصه‌های جامعه مهدی‌یاور است که با توجه به وظایف و درس‌هایی که از قیام عاشورا اخذ می‌شود می‌توان آنها را به یک دیگر تطبیق داد.