اهتمام آستان مقدس عباسی نسبت به نشر دانش‌نامه و کتب اسلامی

 احمد بحرالعلوم،  مسئول مرکز مطالعات استراتژیک آستان عباسی شعبه قم در گفت‌وگو با خبرنگار ایکنا در حاشیه سی و چهارمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران به تشریح فعالیت‌های این آستان مقدس در زمینه انتشار کتاب و دیگر خدمات فرهنگی آن پرداخت.

بحرالعلوم درباره پیشینه فعالیت‌های این آستان در زمینه چاپ و نشر کتاب گفت: پس از سقوط رژیم صدام، آستان مقدس عباسی در ترویج فرهنگ اسلامی در سراسر عراق بسیار فعال شد و حدود 20 مرکز فرهنگی در گوشه و کنار این کشور دایر کرد.

نشر فرهنگ اسلامی در جهان

وی افزود: ما در آستان مقدس عباسی از سال 2003 تا کنون  حدود 660 عنوان کتاب منتشر کرده‌ایم. این کتاب‌ها تنها محدود به کتب حوزوی نیستند بلکه در زمینه فقهی، تاریخی، رجالی، اصولی و شبهات دینی و غیره است. حتی برخی کتاب‌های ما در دانشگاه‌های عراق تدریس می‌شود.

بحرالعلوم ادامه داد: تنها در زمینه انتشار کتب فعال نیستیم بلکه با برگزاری همایش‌ها چه در داخل و چه خارج از عراق در کشورهای عربی و اروپایی در نشر فرهنگ اسلامی کوشا هستیم. همچنین در زمینه خدمات داخلی از جمله ساخت بیمارستان‌های خیریه، مراکز ایتام و مدارس هم فعال هستیم و در کنار آن به پرداخت کمک‌های مالی به خانواده‌های نیازمند هم می‌پردازیم.

این مسئول فرهنگی عراقی ادامه داد: امسال با حدود 450 عنوان کتاب در نمایشگاه کتاب تهران حضور داشتیم که به علت محدودیت مکانی امکان عرضه بیش از این تعداد فراهم نبود.
 
وی افزود: هر ماه 6 تا 7 عنوان کتاب در موضوعات مختلف شامل شبهات دینی، قرآنی، کلامی، تاریخی و .. در آستان عباسی منتشر می‌کنیم. همچنین در آستان عباسی مرکز نسخه‌های خطی داریم که در زمینه تحقیق و انتشار کتاب‌های تاریخی فعال است.

فرهنگ کتابخوانی در عراق

احمد بحرالعلوم درباره فرهنگ مطالعه و استقبال مردم این کشور از کتابخوانی در عراق گفت: با وجود تمام مشکلات از جمله امور سیاسی، مسائل اقتصادی و فشارهای خارجی، جوانان عراقی به مطالعه به‌ویژه مطالعه کتب دینی و فقهی و .. توجه خاصی دارند. به مدد رسانه‌های اجتماعی مردم در حال حاضر پیگیر مسائل علمی و سیاسی بوده و همه دارای آگاهی سیاسی هستند. استقبال از کتاب‌های منتشر شده از سوی آستان عباسی با وجود مشکلات اقتصادی طلاب و مردم عراق بسیار خوب است.

وی گفت: ما همچنین کتاب‌هایی به زبان فارسی در زمینه شبهات دینی، کلامی و عقیدتی داریم که در ایران و شعبه قم مرکز مطالعات تحت مدیریت سید هاشم میلانی چاپ شده است. 

توجه به دانشنامه‌نویسی

 بحرالعلوم درباره مهمترین کتاب‌های چاپ این آستان مقدس گفت: اخیراً کتاب‌های ارزشمند زیادی به‌ویژه در زمینه دانشنامه‌ها منتشر کرده‌ایم. مثلاً دانشنامه میراث اسلامی که در قطع رحلی چاپ شده و کار نگارش آن 8 سال به طول انجامیده است.

وی از برجسته‌ترین کتاب‌های عرضه شده در نمایشگاه امسال را دانشنامه رجالی سید حسین بروجردی، دانشنامه جهاد کفایی، جامع المدارک، دانشنامه بلاغی از دکتر حسناوی در 14 جلد، کتاب‌های حاشیه و کتاب‌هایی در موضوع اصول از نویسندگان بزرگ دانست و گفت: تا کنون 33 عنوان کتاب قرآنی در زمینه شبهات قرآنی و علوم بلاغی منتشر کرده‌ایم.

بحرالعلوم ادامه داد: کتاب‌های ما علاوه بر عراق، در ایران و لبنان و به‌تازگی در مراکش منتشر و در تونس، مراکش و مصر هم توزیع می‌شود.

احیای کتابخانه آستان عباسی پس از سقوط رژیم بعث

وی در مورد کتابخانه آستان مقدس عباسی گفت: بازسازی کتابخانه و دارالکتب حرم مطهر حضرت عباس(ع) و بازگشایی آن پس از سقوط رژیم صدام و توسعه واحدهای آن با توفیق خداوند متعال انجام شد. پس از سال‌ها رکود و خمودی در زمینه علمی و فرهنگی و خفقان فکر و اندیشه، سرانجام زمینه برای انجام امور فرهنگی و دینی فراهم است.

احمد بحرالعلوم ادامه داد: تاریخ تأسیس این کتابخانه به سال 1382 هجری قمری برمی‌گردد که بیش از پنج هزار کتاب و منبع مهم و دارای هزار نسخه‌ خطی بود که این اشیاء قیمتی توسط حزب بعث مصادره شده بود. متأسفانه بسیاری از  کتاب‌ها مصادره شد، برخی دیگر از بین رفتند و آنچه باقی مانده بود، در هنگام اشغال آستان عباسی پس از قیام شعبان سال 1411 هجری قمری، به عنوان سوخت برای گرم کردن و تهیه چای برای سربازان رژیم صدام مورد استفاده قرار گرفت و از بین رفت.

مسئول مرکز مطالعات استراتژیک آستان عباسی شعبه قم ادامه داد: عنایت آیت‌الله سیستانی در احیای کتابخانه‌های عتبات عالیات تأثیر بسزایی داشت و این کتابخانه با هزاران کتاب جدید مجهز و واحدهای جدیدی مانند واحد تأمین، کتابخانه الکترونیکی، نمایه‌سازی، تحقیق و تکثیر در آن ایجاد شد.

وی افزود: کمتر از سه سال پس از بازسازی کتابخانه، جهشی کیفی در آن رخ داد و تعدادی از واحدهای مهم مانند واحد مرمت نسخ خطی، واحد عکاسی و نمایه ‌ازی نسخ خطی و واحد تألیف و مطالعات هم راه‌اندازی شدند.

شگفتی از سطح بالای دانش مردم ایران

بحرالعلوم درباره حضور عموم در نمایشگاه کتاب تهران گفت: ما 12 سال است که در نمایشگاه کتاب تهران حضور داریم. وی نمایشگاه امسال را بسیار خوب توصیف کرد و گفت: استقبال ایرانی‌ها از کتاب‌های ما بسیار خوب بوده است. مردم ایران بسیار باهوش هستند؛ ما شاهدیم نه تنها دانشجویان علوم دینی که دانشجویان سایر رشته‌ها نیز در زمینه علوم دینی بسیار با اطلاع هستند.

این مسئول فرهنگی عراقی افزود: من تعجب می‌کنم که بسیاری از مردم ایران می‌توانند به زبان فصیح عربی صحبت کنند و کتاب‌های عربی را به‌خوبی بخوانند و درک کنند که برای من شگفت‌انگیز بود. مردم ایران نشان دادند وقتی اراده انجام کاری را داشته باشند می‌توانند آن را انجام دهند. بسیاری از مردم کتاب‌های فقهی را می‌خوانند و در خانه‌های خود کتابخانه شخصی دارند که نشان‌دهنده عمق فرهنگ کتاب‌دوستی در ایرانیان است.

گفت‌وگو: محسن حدادی