عملکرد قرآنی وزارت ارشاد از شورای هماهنگی دولت تا جشنواره‌های ادبی

به گزارش ایکنا، ایرنا نوشت: حدود یک سال پیش بود که محمدمهدی اسماعیلی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با صدور حکمی علیرضا معاف را به عنوان معاون قرآن و عترت این وزارتخانه منصوب کرد و از او خواست تا با بهره گیری از ظرفیت بزرگ جامعه قرآنی و نیروی انسانی متعهد و انقلابی برای تحقق ۱۶ ماموریت تلاش کند.

پیگیری رهنمودهای قرآنی رهبر انقلاب، تدوین سیاست های کلی قرآنی کشور در عرصه ملی و بین المللی، ایجاد هماهنگی با دستگاه های فعال در حوزه قرآن، برنامه ریزی و نظارت بر آموزش عمومی قرآن کریم، برنامه ریزی هدفمند برای برگزاری نمایشگاه ها و مسابقات سراسری قرآن کریم، پشتیبانی از مراکز تولید و عرضه آثار و محصولات قرآنی و صدور مجوز برای انتشار ترجمه های قرآن کریم، ایجاد ارتباط با فعالان و پیشکسوتان قرآنی و حمایت از آن ها و استفاده مناسب از زمینه‌ها و حوزه های اثرگذار معاونت ها و شوراهای وابسته به وزارتخانه با هدف گسترش فرهنگ قرآنی در جامعه از مهمترین ماموریت هایی است که وزیر فرهنگ به معاون قرآنی خود محول کرده است.

از دیگر ماموریت‌های ۱۶ گانه معاف می‌توان به بهره برداری مناسب از ظرفیت ارتباطات بین‌المللی قرآنی برای تعامل با ملت‌های مسلمان و کشورهای جهان اسلام، راهبری کمیسیون توسعه فعالیت‌های تبلیغی ـ ترویجی قرآنی و برنامه‌ریزی در جهت تحقق اهداف منشور توسعه فرهنگ قرآنی، پیگیری تحقق هنر دینی و قرآنی در همه حوزه‌های ماموریتی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و سایر ارکان دولت و وزارتخانه‌ها، هم افزایی مستمر و رو به جلو با نهادهای قرآنی ذیل وزارتخانه و درون دولت و خارج از دولت و همچنین توجه ویژه به گسترش معارف اهل بیت(ع) همپای توسعه فعالیت‌های قرآنی اشاره کرد.

طی این حکم قرار شد معاون وزیر به صورت مستمر و فصلی، گزارش پیشرفت کارها را به اسماعیلی ارائه دهد. علیرضا معاف که دانش آموخته مقطع دکتری علوم قرآن و حدیث است، تا کنون مسئولیت‌های مدیریتی و اجرایی همچون قائم مقام و عضو شورای سیاستگذاری و برنامه ریزی نمایشگاه بین المللی قرآن، مسئول کمیته قرآن مشاوران وزیر فرهنگ، نماینده وزیر فرهنگ در تدوین طرح جامع قرآنی کشور در شورای عالی انقلاب فرهنگی و مسئول ارزشیابی و نظارت محتوایی نمایشگاه بین المللی کتاب تهران داشته است.

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی چند روز پیش نیز در شصت و سومین جلسه کمیسیون توسعه فعالیت‌های تبلیغی و ترویجی قرآن کریم گفت: بنای ما بر این است که در معاونت قرآن و عترت با کاری جهادی، مطالباتی که سال‌هاست مطرح می‌شود و بایستی در جامعه بروز یابد، در این دوره دنبال کنیم. ما هیچ وظیفه‌ای جز پیشروی این برنامه‌ها نداریم. من در معرفی معاون قرآن و عترت حکمی دو صفحه‌ای را ابلاغ کردم که در آن خواسته شد تا برنامه‌ها در فرصت دولت سیزدهم تحقق یابد.

وی اضافه کرد: دوستان من در معاونت‌های ارشاد موظف هستند در برنامه‌های سالیانه با اهتمام و تعصب به قرآن، برنامه‌های قرآنی را در صدر فعالیت‌های خود بیاورند و نباید منتظر باشند چیزی تصویب شود یا نشود یا بودجه‌ای داده شود یا داده نشود. مگر ما مأموریتی غیر از اجرای دستورات قرآنی و ترویج قرآن داریم؟ اصلاً جامعه ما تشکیل شده است که با عمل به فرامین قرآن و عترت بتواند یک جامعه اسوه باشد.

حالا با توجه به نزدیک شدن به یک سالگی فعالیت های معاونت قرآن و عترت گفت و گویی با معاف داشتیم که معاون قرآن و عترت با ارائه گزارشی از بیست و نهمین نمایشگاه بین المللی قرآن کریم به کارهای تاسیسی خود مانند تاسیس بنیاد بین المللی کوثر، انجمن خادمان و فعالان نهج البلاغه و صحیفه سجادیه، انجمن فیلمسازان قرآنی، مرکز ملی ترجمه قرآن، قرارگاه قرآنی فضای مجازی و شورای هماهنگی فعالیت های قرآنی دولت اشاره کرد.

چشم به راه شورای هماهنگی فعالیت‌های قرآنی دولت

اگر در ماه مبارک رمضان، در بیست و نهمین نمایشگاه بین المللی قرآن گشتی زده باشید، یکی از اولین غرفه هایی که خودنمایی می کرد و کمتر به آن پرداخته شد، غرفه ای بود که خبر از راه اندازی شورای هماهنگی فعالیت های قرآنی دولت می داد. البته در یک ماه گذشته اخباری درباره تاسیس این شورا از سوی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی منتشر شد. حالا از معاف خواستیم تا توضیحات بیشتری درباره این شورا ارائه بدهد.

معاف گفت: یکی از کارهایی که طی یک سال اخیر در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی طراحی کردیم، شورای هماهنگی فعالیت های قرآنی دولت است. بر اساس ماده ۴ منشور توسعه فرهنگ قرآنی وظیفه هماهنگی کمیسیون ها و نهادها با وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است که در چند سال اخیر این کار انجام نشده است.

وی افزود: بسیاری از دستگاه های دولتی در بودجه ها و برنامه های قرآنی به شکل ناهمگرا و ناهماهنگ عمل می کنند و لذا با هماهنگی ستاد تحول ریاست جمهوری و با پیگیری های وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی این شورا راه اندازی شد.

این پژوهشگر قرآنی درباره اعضای این شورا گفت: تمام دستگاه های دولتی که فعالیت های قرآنی انجام می دهند، در این شورا عضویت دارند. مانند وزارت نفت، راه، کشور، ورزش، میراث فرهنگی، ارشاد و علوم که تاکنون ۹ وزارتخانه نمایندگان خود را معرفی کرده اند. البته سازمان های برنامه و اوقاف و همچنین دبیر شورای توسعه فرهنگ قرآنی را نیز دعوت کرده ایم.

معاون وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در پاسخ به این سوال که آیا فعالیت های شورای هماهنگی فعالیت های قرآنی دولت به نوعی موازی کاری با شورای توسعه فرهنگ قرآنی یا سایر نهادهای قرآنی نیست، اظهار داشت: این شورا در داخل دولت است و دستگاه هایی که هماهنگ نیستند را هماهنگ می کند. در نمایشگاه قرآن نیز بخشی را به این موضوع اختصاص داده بودیم و رئیس جمهور در برنامه های بعدی فعالیت این شورا را ابلاغ خواهد کرد. چون این موضوع در ستاد تحول ریاست جمهوری به تصویب رسیده ولی این که ترکیب این شورا توسعه پیدا کند و سایر وزارت خانه ها اضافه شود، موضوعی است که در دست بررسی قرار دارد.

بسته حمایتی به موسسات بزرگ قرآنی ارائه شده است

اوایل آبان معاون قرآن و عترت در نشستی مشترک با مدیران موسسات قرآنی سراسر کشور که به صورت مجازی برگزار شد، اعلام کرد: یک بسته حمایتی برای موسسات قرآنی مردم نهاد آماده شده است که یک بسته مسنجم نرم‌افزاری و سخت‌افزاری با عنوان نهضت احیای موسسات قرآنی مردمی در دوران بعد از کروناست. هرچند قرار بود این بسته ظرف ۲ هفته رونمایی شود ولی پیگیری های خبرنگار ایرنا نشان داد که این بسته با گذشت دو ماه به مراسم رونمایی نرسید. از معاف درباره علت این تاخیر پرسیدیم که گفت: این برنامه چون یک برنامه ملی و بسته جامع حمایت از موسسات قرآنی مردمی در شرایط پساکروناست، به موسسات بزرگ مردمی داده شد. البته منتظر پاسخ چند نهاد و دستگاه هستیم.

وی حمایت از پژوهشگران را یکی از ویژگی های این بسته حمایتی برشمرد و گفت: مولدسازی سرمایه های موسسات مردمی قرآنی، تجهیز و روزآمدسازی امکانات موردنیاز، نقش آفرینی موثرتر موسسات در برنامه های ملی مانند مسابقات قرآنی و نمایشگاه قرآن، ارتقاء دانش و مهارت های علمی اجرایی مدیریتی موسسات،‌ توانمندسازی مدیران و کارشناسان اجرایی موسسات و گسترش ظرفیت های قانونی حمایت از فعالیت های قرآنی مردمی از دیگر مشخصات این بسته است.

معاف تاکید کرد: بخشی از این برنامه ها نیازمند آیین نامه و پیگیری های دستگاهی است. مثلا سال گذشته عنوان قرآنی را در صندوق اعتباری هنر اضافه کردیم. اضافه کردن این موضوع، بیمه فعالان قرآنی را حل کرد و افراد بیمه شده قرآنی به چند هزار نفر رسید؛ به گونه ای که فعالان قرآنی رتبه سوم را در بین فعالان فرهنگی هنری بعد از حوزه موسیقی و هنرهای تجسمی به خود اختصاص داده است.

وی ادامه داد: از طرف دیگر حوزه قرآن را به اعتبارات جدول ۱۷ که مربوط به اعتبارات استان هاست، اضافه کردیم و اکنون معاونت اداری مالی و توسعه منابع وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ضمن توافق با ادارات کل درصدی را برای فعالیت های قرآنی اختصاص می دهد تا موسسات مردمی استان ها به واسطه اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان ها از بودجه های چند صد میلیونی بهره مند شوند که فقط به واسطه یک تغییر ساده در یک ماده در اعتبارات جدول رخ داد. امسال همچنین کارگروه قرآنی به جلسات احکام برنامه هفتم اضافه شد که بر اساس آن می توان بودجه و ساختار قرآنی را در آن دید.

با طرح موضوع بودجه های قرآنی، باب دیگری را باز کردیم که مشکلات معاونت قرآن و سایر دستگاه های قرآنی در این زمینه چیست که معاف گفت: یکی از اشکالات در بحث بودجه این بود که در برنامه ششم نامی از قرآن برده نشده بود ولی در برنامه هفتم اگر نهایی شود، در حوزه تبلیغ و ترویج و آموزش عمومی اتفاق های بزرگی خواهد افتاد. البته این اتفاق بزرگ در بودجه های سالانه خود را نشان می دهد و دستگاه ها موظفند متناسب با تحقق حکم، بودجه را پیگیری کنند.

نوآوری‌های معاونت قرآن در نمایشگاه قرآن

بیست و نهمین نمایشگاه بین‌المللی قرآن کریم از پانزدهم ماه مبارک رمضان مصادف با سالروز میلاد امام حسن مجتبی (ع) تا بیست و هفتم (۲۸ فروردین تا نهم اردیبهشت) در مصلای تهران برگزار خواهد شد. این مطلبی بود که معاف در اواسط اسفند سال گذشته از آن خبر داد و به دنبال آن با وجود مهلت کمی که برای برنامه ریزی وجود داشت، دست اندرکاران نمایشگاه به صورت شبانه روزی تلاش کردند تا نمایشگاهی در شان جمهوری اسلامی برپا کننند. نمایشگاه قرآن با استقبال بی سابقه مردم آن هم با وجود ویروس کرونا که همچنان قربانی می گرفت، روبرو شد؛ به گونه ای که در روزهای پایانی، تعجب و تحسین بسیاری از مدیران و غرفه داران را به همراه داشت.

در روزهای پایانی نمایشگاه، ایرنا گزارشی تهیه کرد که مردم از کدام بخش های نمایشگاه قرآن بیشتر بازدید کردند و اعلام شد که بخش‌های کودک، نوجوان و مشاوره جزو پربازدیدترین بخش‌های آن بود؛ هرچند بخش‌هایی مانند عفاف و حجاب نیز مشتریان خود را داشت. غرفه ای که نمایشگاه را روی سرش گذشته بود، گزارشی بود که ایرنا از بخش کودک نمایشگاه قرآن تهیه کرد.

البته معاف به عنوان رئیس نمایشگاه قرآن در نشست خبری اعلام کرده بود که بیش از ۸۰ نوآوری و خلاقیت با همکاری نهادها و شخصیت‌ها در نمایشگاه امسال ارائه می شود. حالا برای مشخص شدن این نوآوری ها از معاف پرسیدیم که مهمترین نوآوری ها کدام بوده و معاف گفت: در این نمایشگاه بیش از ۸۰ دستاورد ارائه شد. البته با توجه به فرصت دو ماهه برای برنامه ریزی قرار شد به ریل گذاری ها و الگوهای سابق متعهد باشیم ولی در قالب ها و برنامه های نمایشگاه و همچنین روش های ارائه محتوا به مخاطب، نوآوری هایی صورت گیرد.

همه بخش های ۴۵گانه نمایشگاه مامور شدند نوآوری هایی ارائه کنند که بخشی از نوآوری ها در داخل بخش ها و برخی در ایجاد بعضی بخش ها ارائه شد. مثلا بخش دانش بنیان با چهار رویداد خلاقیت و ایده پردازی در حوزه های آموزش، پژوهش، محافل و علوم انسانی و قرآنی برپا و ده ها ایده دریافت شد.

نوآوری در بخش نوجوان به گفته معاف یکی از موفقیت های نمایشگاه بیست و نهم بود که استقبال بسیار خوبی از بازی های رایانه ای شد و حتی آیت الله سید ابراهیم رئیسی رئیس جمهور کشورمان که از نمایشگاه دیدن کرد، بیشترین وقت خود را در این بخش و بخش نهج البلاغه گذاشت. البته در بخش نوجوان شاهد ایجاد مرکز بازی هم بودیم.

معاون وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی گفت: در بخش کودک که قبلا از سبک های متعارف مانند جیغ و هورایی بود، عبور کردیم و یک کار مفهومی ۴۵ دقیقه ای برای کودکان طراحی شد که در هر نوبت ۲۰۰ کودک استفاده می کردند.

وی درباره تکراری بودن برخی بخش های نمایشگاه قرآن گفت: تصور مردم از نمایشگاه قرآن این است که بتوانند محصولات قرآنی را از آنجا تهیه کنند و این کار در واقع سنت حسنه ای است که مردم سالانه کتاب ها و محصولات قرآنی مورد نیاز خود را تهیه می کنند. بخشی از نمایشگاه هم خدماتی است که وزارت ارشاد به نهادها، ناشران، انجمن های مردمی و موسسات قرآنی و همچنین مجموعه حاکمیتی می دهد تا برای نشر و ترویج آثار قرآنی را ارائه کنند. البته باید قبول کنیم که نمایشگاه به دلیل ویروس کرونا دو سال تعطیل بود و طبیعی است که برخی نهادها تولیدات و محصولات قابل قبولی نداشته باشند.

معاون وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی به عنوان حسن ختام موضوع نمایشگاه قرآن، خبری را اعلام کرد و آن برپایی جشنواره شعر قرآنی همزمان با سی امین نمایشگاه بین المللی قرآن بود. بر اساس اطلاعات دریافتی حدود سه هزار اثر به دبیرخانه این جشنواره رسیده است. مجری این جشنواره موسسه فرهنگی هنری شهرستان ادب است و شاعرانی همچون علی محمد مودب، محمدمهدی سیار و میلاد عرفانپور مسئولیت علمی و محتوایی کار را بر عهده دارند.

بنیادی برای بانوان با ۱۲۰۰ عضو

در چند سال اخیر بارها آماری از میزان مشارکت بانوان در برگزاری کلاس های قرآنی و حضور در موسسات مردمی منتشر شده که معاف با استناد به همین آمار از ضرورت حمایت از فعالیت های قرآنی زنان و دختران کشورمان سخن گفت و یکی از کارهای تاسیسی این معاونت را راه اندازی بنیاد بین المللی کوثر اعلام کرد تا مجموعه فعالیت های قرآنی بین المللی بانوان جمهوری اسلامی که تاکنون خلاء آن احساس می شد، سر و سامانی بگیرد.

معاون قرآن و عترت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی گفت: ۹۰درصد مخاطبان موسسات قرآنی را بانوان تشکیل می دهد و ۶۰ درصد مربیان و صدها خانم برجسته حوزوی و دانشگاهی با تخصص علوم قرآنی و الهیات در سطح کشور فعالیت های قرآنی دارند. بر همین اساس تاکید کردیم که این فعالیت ها باید یک تشکیلات منظم داشته باشد. چون مدیریت کارهای قرآنی کشور خیلی مردانه است در حالی که اکثر مخاطبان این موسسات را بانوان تشکیل می دهند.

وی به مساله تربیت قرآنی مادران گریزی زد و گفت: ما برای دختران و مادران تشکیلات منسجم ملی نداشتیم. طی ماه های اخیر هیات موسس و هیات مدیره بنیاد بین المللی کوثر شکل گرفت و موسسه به ثبت رسید که با حمایت دولت فعالیت می کند ولی وابسته به دولت نیست. تاکنون هزار و ۲۰۰ نفر از بانوان عضو این بنیاد شده اند و شعبه های آن در ۳۰ استان در حال تاسیس است. این بنیاد برنامه های قرآنی بانوان کشور را دریافت و غنی سازی محتوایی می کند و تشکیلات استانی به مرور زمان شکل می گیرد.

معاف این وعده را هم داد که جلسه بعدی این بنیاد در سی امین نمایشگاه بین المللی قرآن خواهد بود و این مطلب را هم اعلام کرد که از قبل تقاضاهایی از کشورهای اسلامی به دستمان رسیده بود و تاکنون با ۱۱ کشور ارتباط گرفتیم و اخیرا نیز در معاونت قرآن با حضور نمایندگانی از ۱۱ کشور جلسه ای برگزار شد تا تمام بانوان نخبه را در این بنیاد گردهم آوریم.

امان از مشکلات مالی و بودجه‌ای

معاف با اشاره به مشکلات مالی و بودجه ای که میان شورای توسعه فرهنگ قرآنی با نهادها و برخی وزارتخانه ها وجود دارد، گفت: با توجه به این که شورای عالی انقلاب فرهنگی حتی یک ریال از بودجه سال گذشته و امسال را نداده است. به عبارت دیگر این بودجه بایستی از سوی دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی که رئیس شورای توسعه فرهنگ قرآنی است، از طریق شورای توسعه به کمیسیون ها داده می شد ولی به دلیل این که بودجه ای داده نشد، نه قراردادی بسته شده و نه تفاهم نامه ای به امضا رسیده است. البته سازمان برنامه و مدیریت پول را داده و بودجه آماده است ولی رئیس شورای توسعه فرهنگ قرآنی نتوانسته آن را انتقال دهد.

معاف که دبیری کمیسیون توسعه فعالیت‌های تبلیغی ترویجی قرآن کریم را نیز به عهده دارد، این مطلب را هم گفت که جلسات این کمیسیون به صورت منظم برگزار شده، برنامه های ۱۴۰۰ مصوب شد، طرح های تفصیلی برنامه ها ارائه شد و تا پای امضای تفاهم نامه هم رفته ولی به دلیل همان مشکلی که مطرح شد، هنوز یکی از تفاهم نامه های سال گذشته نیز تصویب نشده است.

وی از اعتراض موسسات قرآنی در سطح کشور به وضعیت موجود سخن گفت و این مطلب را هم اضافه کرد که این کمیسیون ۱۹ برنامه مصوب با موسسات قرآنی داشته که بهمن سال گذشته به تصویب رسیده بود ولی همچنان بلاتکلیف است.

معاف گفت: کمیسیون پژوهش وزارت خانه های علوم و آموزش و پرورش، ستاد حفظ قرآن، سازمان اوقاف و امور خیریه، وزارت بهداشت و کمیسیون بین الملل دفتر رهبری نیز این مشکل را دارند. سازمان برنامه و مدیریت، پول را داده است و ما پیشنهاد کردیم که این سازمان، پول مجموعه های دولتی را به صورت مستقیم به دولت بدهد و شورای توسعه فرهنگ قرآنی و موسسات قرآنی نظارت کنند.

به گفته معاون قرآن و عترت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در کمیسیون های شش گانه تبلیغ و ترویج، آموزش عمومی، پژوهش، حفظ، بین الملل و بهداشت یک بی انگیزگی و ناراحتی وجود دارد. چون این کمیسیون ها کارهای خود را انجام داده اند ولی دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی هنوز اقدامی نکرده است.

همایش بزرگداشت شیخ عباس قمی

اگر یکی از نقاط درخشان عملکرد یک ساله معاونت قرآن را برپایی بیست و نهمین نمایشگاه قرآن بدانیم، فراموش نکنیم که یکی از بهترین قسمت های این نمایشگاه، بخش نهج البلاغه بود که به گفته معاف یکی از کارهای تاسیسی بود. چون فارغ از برنامه های گذشته به سبک زندگی اسلامی از دیدگاه امیرمومنان (ع) می پرداخت و در گزارشی هم با عنوان هم کباب بخورید هم نهج البلاغه یاد بگیرید به ویژگی های این بخش پرداختیم ولی معاون قرآن و عترت گفت: یکی از کارهایی که به صورت زیرساختی و پژوهشی و کارهای تشکیلاتی انجام می دهیم، راه اندازی انجمن خادمان و فعالان نهج البلاغه است که با حضور بزرگان نهج البلاغه کشور تاسیس شد و قرار است انجمن خادمان صحیفه سجادیه را نیز شکل دهیم.

وی این صحبت ها را مقدمه کرد تا بگوید با حمایت از کارشناسان و دلسوزان معارف دینی تلاش می کنند تا بزرگان این حوزه ها بتوانند با هم انجمن مردمی تاسیس کنند. از این رو قرار است در حوزه مفاتیح به عنوان قرآن صاعد وارد شوند و در نهایت خرداد سال آینده همایش بزرگداشت مفاتیح و شیخ عباس قمی برگزار شود و نگارش مفاتیح های دانش آموزی و دانشجویی و مفاتیح های نوین در دستور کار قرار بگیرد.

از انجمن فیلمسازان قرآنی تا قرارگاه قرآنی فضای مجازی

وی همچنین به تاسیس انجمن فیلمسازان قرآنی اشاره کرد که اساسنامه آن به ثبت رسیده و یکی دیگر از کارهای تاسیسی این معاونت را ایجاد مرکز ملی ترجمه قرآن کریم برشمرد. البته ترجمه قرآن یکی از کارهای غیررسمی این معاونت بوده ولی اساسنامه آن نوشته شده و در دستور کار شورای عالی انقلاب فرهنگی است.

تاسیس قرارگاه قرآنی فضای مجازی مسک، حاصل یکی دیگر از تلاش های معاونت قرآن است و معاف گفت: ما در حوزه قرآن نیاز به فضای مجازی داریم. چون تا در فضای مجازی کار تبلیغ و ترویج نکنیم، گویی هیچ کاری نکرده ایم.

تربیت ۱۰ میلیون حافظ به همت موسسات قرآنی

تربیت ۱۰ میلیون حافظ قرآن از مسائلی است که در یک دهه گذشته مطرح شده و پیشرفت آن همچنان اندر خم یک کوچه است. چون متولیان این حوزه هنوز نتوانسته اند یک صدم این مطالبه را محقق کنند و تعداد حافظان کل قرآن در کشور شاید به ۵۰ هزار نفر هم نرسد. تاکنون مسئولیت این کار به چند نهاد و موسسه واگذار شده و معاونت قرآن هم سهمی در این میان دارد.

معاف در این زمینه گفت: به دنبال ایده های نوآورانه در بحث حفظ هستیم و جلسات متعددی در شورای ایده پردازی قرآنی این معاونت داشتیم. ستاد حفظ در سال گذشته و امسال ناکارآمد بوده است. چون به صورت میلیاردی پول و بودجه داده شده است ولی معتقدم اگر این پول را به صورت مستقیم به ستاد حفظ بدهند و سازمان های مربوطه نظارت کنند، موفقیت بیشتری در این زمینه به دست خواهیم آورد. به اعتقاد معاون قرآن و عترت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی تاکنون در ابعاد نرم افزاری در این معاونت بحث های خوبی داشتیم ولی در سخت افزاری چون پولی داده نشده، کاری هم صورت نگرفته است.

وی این را هم گفت که روش های سنتی در حوزه حفظ نشان داده که پاسخگوی مطالبه ۱۰ میلیونی حافظان قرآن نیست و باید به سمت روش جدید برویم و طی یک سال گذشته بحث های خوبی صورت گرفته و امیدوارم با کمک موسسات مردمی شاهد تحول باشیم.

بشارتی برای طرح بشری

به سراغ طرح ملی تلاوت رفتیم که این روزها در گوشه و کنار کشورمان سخن از ثبت نام یازدهمین دوره آن است تا به کشف استعدادهای قرآنی بپردازند. معاف درباره اجرای این طرح گفت: طرح ملی تلاوت در یک دوره ای دچار رکود شد و دوباره آن را احیا کردیم. قرارداد آن بسته شده و استقبال خوبی از آن شده و کتاب های مرتبط با این طرح وجود دارد که تایید محتوایی شد و اکنون توسط موسسات مجری در حال انجام است.

وی با بیان این که کارهای خوبی مثل طرح تلاوت در حال پیگیری است، به طرح های جدیدی مانند طرح بشری اشاره کرد که هم اکنون در ۱۱ استان در حال اجراست. به گفته معاف در یک سال گذشته چهار هزار مربی در این طرح تربیت شدند و آموزش دیدند. البته معاف این را هم گفت که استقبال از این طرح در استان ها فوق تصور بوده است و از سال گذشته که این طرح در سنندج آغاز شده، تاکنون ۱۷ دوره در ۹ استان برگزار شده است و ۲ هزار و ۲۰۰ مربی در طرح بشری شرکت کردند. قرار است ۱۳ دوره نیز تا پایان امسال برگزار شود و طی این مدت یعنی در حدود ۱۰ ماه گذشته بیش از ۶ هزار نفر آموزش دیده اند.

پیشنهاد جایزه‌هایی برای جشنواره‌های قرآنی

به گفته معاف طرح اسوه نیز که به دنبال شناسایی نوجوانان قاری و حافظ است با حمایت معاونت قرآن اجرا شده و در مجموع طرح های فراوانی در حال اجراست. از طرف دیگر جشنواره های گذشته این معاونت مانند جشنواره آیات با همکاری ادارات کل ارشاد استان ها درحال برگزاری است. مثلا جشنواره قصه گویی قرآنی در خراسان رضوی و جشنواره سرودها و آواهای قرآنی در کرمان برگزار شد و جشنواره موشن گرافی (طراحی تصویر) در لرستان برگزار می شود. این نکته را هم باید گفت که جشنواره آیات در ۱۵ استان یا در حال برگزاری است یا برگزار شده است.

معاون قرآن و عترت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی این نکته را هم افزود که در تمام جشنواره های وزارت ارشاد پیشنهاد جوایز قرآنی داشتیم. مثلا سال گذشته در جشنواره فیلم فجر به دو فیلم قرآنی جایزه داده شد. امسال هم قرار است این برنامه اجرا شود و با دبیرخانه جشنواره فیلم فجر صحبت هایی صورت گرفته تا اساتید قرآنی حوزه فیلم در آنجا مستقر باشند و حتی اگر امکاناتی فراهم شد در جشنواره تئاتر فجر و جشنواره تجسمی فجر هم پیشنهاد جوایز قرآنی ارائه شود.

جایزه ادبی قرآنی حافظ بدون شرح

معاف اشاره مختصری به جایزه ادبی قرآنی حافظ کرد که قرار است برای اولین بار به اساتید ادبی تقدیم شود که برگزیدگان آن هم مشخص شده است. از دیگر برنامه هایی که معاونت قرآن در سال های گذشته اجرا کرد، می توان به طرح روستای قرآنی پرداخت که به گفته معاف جزو طرح های بسیار خوب است و در راستای همین طرح امسال از روستای سوها در نمین اردبیل بازدید کرده است. البته وی به ادارات کل ارشاد استان ها نامه داده است که روستاهای منتخب خود را معرفی کنند. نباید فراموش کرد مهمترین فایده اجرای چنین طرح های تبلیغی ترویجی، ایجاد رونق در روستا و استان است و در سطح ملی نیز جلوه ای از رسوخ قرآن در عمق روستاها و دین مردم را به نمایش می گذارد.

به طرح پایتخت نهج البلاغه یا پایتخت سجادیه که رسیدیم، معاف توفقی کرد و گفت که باید در این طرح ها بازنگری صورت گیرد. چون خروجی هایی که توقع می رفت، در هیچکدام از این دو طرح محقق نشده است. به عبارت دیگر طرح های موفقی نبوده است و آنچه که در اصفهان و یزد وعده داده شده بود، به سرانجام نرسیده است.