پدری که با فرزند شهیدش زندگی می‌کند
کارگردان «پناه به دریا» گفت: این مستند درباره پدر شهیدی است که هنوز فرزندش را در کنار خود حس کرده و با او زندگی می‌کند.
جایزه شهید آوینی تا چند سال قبل در قالب رویدادی مجزا برگزار می‌شد اما عمدتا این اتفاق از تماشاگر لازم بهره‌مند نبود. ادغام این جایزه با جشنواره سینماحقیقت این موقعیتی را به وجود آورد تا آثار این بخش بیشتر دیده شوند.
در این راستا در خبرگزاری ایکنا با برخی از کارگردانان این بخش گفت‌و‌گو کرده‌ایم. مصاحبه امروز در این رابطه با کامران رحیمی مستندساز است که با فیلم «پناه به دریا» در جشنواره حضور داشت.
ایکنا- درباره شکل‌گیری ایده «پناه به دریا» توضیح دهید و بگوید این فیلم در ساخت چه مراحلی را پشت سر گذاشته است؟
چند سال پیش مطلع شدم پیرمردی در روستای کبگان در حوالی شهر بوشهر، سال‌هاست به تنهایی زندگی می‌کند. این پیرمرد پدر شهید است. وی در گذشته ناخدای سرشناسی در آن منطقه بوده اما بعد از شهادت فرزندش، تنهایی را انتخاب کرده و با قایقی کوچک ماهیگیری می‌کند. نکته جالب در زندگی این پیرمرد که مرا به ساخت فیلم مصمم کرد تنهایی همراه با آرامش او بود. دیگر اعضای خانواده پیرمرد به شهرهای بزرگ کوچ کرده‌اند اما وی نتوانسته از روستایی که فرزند شهیدش در آنجا به خاک سپرده شده، دل بکند.
«پناه به دریا» زمستان سال گذشته جلوی دوربین رفت. در طول ساخت اتفاقات جالبی رخ داد که شاید در کمتر کاری آن را تجربه کردم. من به واسطه این فیلم سینمایی به آموزهای زیبایی دست یافتم. زندگی این پدر شهید چنان ساکت و آرام است که برای هر انسانی داشتن چنین آرامشی آرزو است. این پدر هنوز فرزندش را در کنار خود حس کرده و با او زندگی می‌کند. وی هر روز بر سر مزار فرزند شهیدش حاضر شده و با او حرف می‌زند. این سبک زندگی اتفاقی قابل وصف نیست که بخواهم با توصیفات زمینی آن را بیان کنم.
ایکنا – برای این کارتان از کلیشه‌های رایج در این حوزه در امان باشد چه رویکردی را مد نظر قرار داده‌اید؟
تمام تلاش این بود کاری که می‌سازم تکراری و شعاری نباشد. برداشت متفاوتم از موضوع به گونه‌ای بود که برخی از افراد و نهادها از من انتقاد می‌کردند با این کار روحیه شهادت‌طلبی و همچنین خانواده شهدا را زیر سوال می‌برم! درضمن در این فیلم، تاکیدم روی تصویرگری از واقعیت بود چون معتقدم دوری از این ویژگی با ذات مستند همخوانی ندارد. در این کار نشان می‌دهم رابطه یک پدر با فرزند شهیدش چگونه است. این امر بدون هیچ تحریفی صورت گرفته به همین دلیل فیلم توانسته از کلیشه‌ها در امان بماند.
ایکنا – کیفیت آثار حاضر در جایزه شهید آوینی را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
هم اکنون در جنوب کشور مشغول کار در پروژه‌ای هستم بنابراین نتوانستم در جشنواره حاضر باشم اما آنگونه که دوستانم گفته‌اند هم در شکل اجرایی و هم در کیفیت، شاهد رشد مطلوبی هستیم. این اتفاق به نظرم به واسطه ادغامی است که صورت گرفته است. همچنین یکی شدن جایزه شهید آوینی با جشنواره سینما حقیقت، توانسته علاوه بر بالا رفتن میزان مخاطبان روی کیفیت کارها تاثیر مستقیم و مثبت بگذارد. البته نقدی هم به این بخش دارم. در جایزه شهید آوینی تنها سه جایزه داریم، درصورتیکه در این قسمت نیز باید کار دیگر عوامل ساخت پروژه هم مورد توجه باشد.
بی‌توجهی به دیگر عوامل، تنها به بخش جوایز خلاصه نمی‌شود بلکه در دعوت از مهمانان هم متاسفانه تنها کارگردان و تهیه‌کننده به جشنواره دعوت می‌شوند. این در حالیست که دیگر عوامل هم حق دارند در جشنواره باشند و حاصل تلاش خود را مشاهده کنند.
ایکنا – برخی از فیلمسازان و جامعه منتقدان از جشنواره کناره‌گیری کرده‌اند. این اتفاق را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
فیلمسازان شهرستانی تنها فرصتی که در اختیارشان است حضور در جشنواره‌های سینمایی است. من به عنوان یک مستندساز اگر کارم را در چنین رویدادهایی به نمایش در نیاورم چگونه کارم را در بوته نقد قرار دهم اما متاسفانه وضعیتی طوری شده که فیلمسازانی که در جشنواره حاضر می‌شوند را حکومتی می‌نامند! این امر صحیح نیست. من با اعتراض مشکلی ندارم اما این امر از طریق صحیح باید رخ دهد. برای مثال امضای یک بیانیه می‌تواند اتفاقی مثبت باشد ولی تحریم جشنواره به نظرم اقدامی پسندیده نیست.
در همین رابطه نقدی هم به برگزارکنندگان جشنواره دارم. آنها به جای شنیدن حرف افرادی که از جشنواره کنارگیری کرده‌اند آنها را تهدید نرم می‌کنند. منظور اینکه می‌گویند این تحریم در نهایت به خود فیلمسازان ضربه خواهد زد و جشنواره از این بابت آسیبی نخواهد دید. این نادیده گرفتن حرف فیلمسازان اتفاقی پسندیده نیست و در نهایت موجب تک‌نگاهی شدن جشنواره خواهد شد.
ایکنا – نقدهایی پیرامون جشنواره مطرح کردید. آیا برای برگزاری باکیفیت‌تر پیشنهادی هم دارید؟
این اتفاق خوبی است که آثار حاضر در جشنواره به صورت آنلاین به نمایش در می‌آید اما به نظرم بهتر بود همانند جشنواره فجر، آثار حاضر در جشنواره در شهرهای بزرگ به نمایش در می‌آمد. این امر باعث می‌شود تا علاقمندان به مستند این فرصت را پیدا کنند تا کار مورد نظرشان را روی پرده تماشا کنند. اکران سراسری آثار جشنواره باعث خواهد شد مخاطبان جشنواره از بینندگان خاص به تماشاگران عام تبدیل شوند.
ایکنا - سوال پایانی به عکس‌العمل مردم نسبت به فیلمسازانی که آثار انقلابی کار می‌کنند مربوط می شود. به عنوان مستندسازی که در این عرصه تجربه دارید نگاه مردم به خود را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
به دلیل برخی پرداخت‌‌های غلط برخی از مردم فکر می‌کند فیلمسازی که می‌خواهد در این رابطه کار کند حتماً منافع مادی را مد نظر دارد. البته من مردم را مقصر نمی‌دانم چون برخی کارهای سطحی و مقدس‌سازی‌های بی‌مورد چنین تصوری را برای آنها رقم زده است.
گفت‌و‌گو از داوود کنشلو
انتهای پیام
