مصحف حضرت فاطمه(س) از اسرار رسالت و امامت است

مصحف فاطمه(س) به‌عنوان اسرار رسالت و امامت تنها در دست ائمه معصومین(ع) به یادگار ماند و در بین حجت‌های خدا در روی زمین یکی پس از دیگری دست به دست گشت و در اختیار داشتن آن را یکی از نشانه‌های امامت دانسته‌اند.

امام رضا(ع) وقتی علامت و نشانه‌های امام معصوم را شمارش کرد فرمود: مصحف فاطمه(س) در نزد او از نشانه‌های امامت است. روایات بسیاری دلالت دارد بر اینکه مصحف فاطمه(س) در نزد ائمه بوده است که مردم در فرصت مناسب به آنها مراجعه و مشکلات و نیازهای فکری و علمی انسان‌ها را حل می‌کردند.

تمام این آثار گنجینه‌های گرانبهایی از معارف و دانش‌ها بود که تصور آنها در افکار مادی ذهن بشر نمی‌گنجد.

ابوبصیر می‌گوید: به حضور امام صادق(ع) رسیدم و عرض کردم: قربانت گردم! از شما سؤالی دارم، راستی در اینجا کسی هست که سخن مرا بشنود؟ امام صادق(ع) پرده‌ای را که میان آنجا و حجره دیگر بود بالا زد و در آنجا سر کشید سپس فرمود: ای ابا محمد! هر چه می‌خواهی بپرس... آنگاه فرمود: ای ابا محمد! همانا (جامعه، جفر، مصحف) نزد ما است و مردم چه می‌دانند (جامعه) چیست؟ عرض کردم: قربانت شوم! جامعه چیست؟ فرمود: طوماری است به طول هفتاد ذراع با املا رسول خدا و دست‌خط علی(ع) که تمام حلال و حرام و همه نیازهای مردم در آن موجود است. آنگاه فرمود: همانا آن در نزد ما است و مردم چه می‌دانند که مصحف چیست؟ عرض کردم: جفر چیست؟ فرمود: مخزنی از چرم است که علم پیامبران و اوصیاء و دانشمندان گذشته بنی اسرائیل در آن وجود دارد...

همانا مصحف فاطمه(س) در نزد ما است و مردم چه می‌دانند که مصحف فاطمه(س) چیست؟ ابوعبیده حذاء می‌گوید: امام محمدباقر(ع) خطاب به من فرمود: ای ابا عبیده! کسی که نزد او شمشیر رسول الله، زره، پرچم برافراشته‌اش و مصحف فاطمه(س) باشد، چشم روشنی دارد.

راوی نقل می‌کند: در محضر امام صادق(ع) بودم که جمعی از محدثان نیز در مجلس حضور داشتند. یکی از محدثان خطاب به امام عرض کرد: قربانت گردم! عبدالله بن حسن درباره امامت و خلافت می‌گوید: این منصب از آن ماست و به دیگران نخواهد رسید! امام صادق(ع) پس از سخنانی فرمود: چه شگفت‌انگیز است از عبدالله! می‌پندارد که پدرش علی(ع) امام نبوده؟ ولکن به خدا قسم (در حالی که با دست به سینه‌اش اشاره می‌کرد) اسرار نبوت و نیز شمشیر و زره رسول الله در نزد ما است. به خدا قسم مصحف فاطمه(س) در نزد ما است.

مصحف فاطمه(س) قرآن نیست

برخی از نااهلان و یا مغرضان بر شیعه خرده گرفته‌اند که شیعیان قرآن دیگری تراشیده‌اند! و ممکن است در عصر حاضر نیز چنین اتهاماتی را وارد کنند و ناآگاهانه به باد انتقاد بگیرند. این انتقادهای نابخردانه و اهانت‌های ناروا ممکن است از چند چیز نشئت گیرد:

عدم رجوع به متون و منابع حدیثی و جوامع روایی شیعی و نااگاهی و عدم اطلاع از اینکه تشیع که قائل است زهرای مرضیه دارای کتاب و مصحف بوده است مقصود چیست؟

عناد و لجاجت با اندیشه‌های اسلام ناب و باورهای اعتقادی و معارف که از طریق امامان معصوم، این حجت‌های خدا در روی زمین در اختیار انسان‌ها گذارده شد.

ذهنیت و تصوری که پس از رحلت پیامبر اسلام(ص) در اذهان مسلمانان حتی اصحاب و یاران پیامبر از کلمه (مصحف) بود، چرا که (مصحف) بیشتر به نوشته‌هایی از آیات قرآن اطلاق می‌شد و در آن زمان مصحف‌های متعددی وجود داشت و شخصیتی که دارای مصحف بود به او نسبت می‌دادند؛ مثل اینکه می‌گفتند مصحف علی(ع) به اعتبار اینکه مولا علی دارای مصحف بود.

البته هم‌اکنون نیز تعبیر (مصحف شریف) به قرآن مجید شهرت بسیار دارد. گرچه چنین استعمالی در آن زمان شهرت فراوان داشت، اما اینطور نبوده که مصحف تنها به نوشته‌های آیات قرآن گفته شود، بلکه نظرشان به معنای لغوی مصحف بوده، چرا که به مجموعه صحیفه‌های نوشته شده بین دو جلد که به‌صورت کتاب درآمده باشد مصحف می‌گویند.

بنابراین به مجموعه صحیفه‌ها و نوشته‌هایی که در موضوعات و مطالبی غیر از آیات قرآن نوشته شده باشد مصحف اطلاق می‌شود و مصحف فاطمه(س) به همین اعتبار است.

ابوبصیر می‌گوید: در محضر امام صادق(ع) بودم و پرسیدم: مصحف فاطمه چیست؟ فرمود: مصحفی است سه برابر قرآن که در دست شما است، ولی به خدا قسم حتی یک حرف از قرآن شما هم در آن نیست.

این حدیث آشکار می‌سازد که مصحف فاطمه(س) از نظر کمیت و حجم سه برابر قرآن است، ولی از نظر محتوا و مطالب حتی یک حرف از ظاهر قرآن هم در آن وجود ندارد. علامه مجلسی در توضیح این حدیث می‌نویسد: ممکن است کسی این شبهه را کند که در احادیث بسیاری وارد شده قرآن همه احکام را در بردارد و نیز مشتمل بر حوادث و گزارش‌های حال و آینده تاریخ است. پس مصحف فاطمه در پی چه چیزی است و این حدیث چگونه معنا می‌شود؟ در پاسخ شبهه می‌گوید: آری قرآن چنین است، ولی ممکن است منظور از مصحف معانی و تأویلاتی باشد که ما از قرآن نمی‌فهمیم نه معنای ظاهری که از الفاظ درک می‌کنیم و می‌فهمیم. لذا مقصود از قرآن شما همان الفاظ ظاهری قرآن است که در مصحف فاطمه(س) وجود ندارد.

محمد بن مسلم از امام باقر و یا از امام صادق(ع) چنین نقل کرده است: فاطمه (س) مصحفی را به یادگار گذاشت که آن مصحف قرآن نیست، اما سخنی از سخن خداست که بر فاطمه(س) نازل کرده است.

حسین بن ابی العلاء می‌گوید: از امام صادق(ع) شنیدم که فرمود: نزد من، مصحف فاطمه(س) است. البته تصور نکن که در آن آیات قرآن باشد.

ابی حمزه می‌گوید: امام صادق(ع) فرمود: در مصحف فاطمه(س) چیزی از کتاب خدا،  قرآن مجید نیست و تنها مصحف چیزی است که بر فاطمه(س) پس از رحلت پدرش الهام گشته است. روایات دیگری نیز وجود دارد که دلالت می‌کنند مصحف فاطمه(س)  قرآن نیست و موضوعات و مطالب آن غیر از آیات قرآن است. 

منابع: کتب اصول کافی و بحارالانوار و ensani.ir