به گزارش ایکنا از اردبیل، دکترحسین بشیریگیوی، جامعهشناس، در مقالهای با عنوان «خانواده گسترده پدر تبار و خانواده گسترده مادر تبار» که در اختیار این خبرگزاری قرار داده است، آورده است:
خانوادهها در ایران تا دهه ۶۰ به صورت خانواده گسترده پدر تبار زندگی میکردند یعنی سه خانواده (پدربزرگ، پدر، پسر) در یک مکان زندگی میکردند. این مدل زندگی ساختار خانواده و ساختار اجتماع سنتی ایران را شکل میداد.
از آغاز دهه ۷۰ درصد خانواده هستهای در اجتماع سنتی ایران شکل گرفت در حالیکه خانواده هستهای در کشورهای صنعتی مرسوم شد. با اینکه ایران صنعتی نشده، ولی خانواده هستهای شکل گرفت و نهادینه شد و بسیاری از آسیبها از خانواده هستهای گریبان اجتماع ایران را گرفت. با خانواده هستهای بیش از ۱۴ درصد خانوادهها بدون فرزند شدند، بیش از ۱۰درصد خانوادهها تک فرزند شدند و در عرض یک دهه ازدواجها ۸۰درصد کاهش پیدا کرد و طلاقها به بیشترین میزان خود رسید.
با خانواده هستهای آپارتمانهای ۵۰متری افزایش پیدا کرد و شهرداریهای کلان شهرها فضاهای شهری را فروختند و شهر را خفه کردند و حتی خانواده هستهای را هم خفه کردند.
با خانواده هستهای اختلالهای متعدد از افسردگی تا خشونت تا خودکشی گریبان خانوادهها را گرفت در واقع خانواده هستهای سرآغاز فروپاشی خانواده در ایران است.
در تحقیقی که بر روی خانوادهها موفق در ایران صورت گرفت نکات تازهای را متبادر کرد که میتوان از این نکته استفاده کرد تا خانواده ایرانی بیش از این در رنج و عذاب نباشد.
در مدل جدید از خانواده که در خانوادههای موفق ایرانی مشاهده میشود خانواده گسترده مادر تبار میباشد. با اینکه خانواده گسترده مادرتبار همچون خانواده گسترده پدرتبار دارای ساختار مادی واحد نیست، ولی به صورت حمایتی و نزدیکی منطقه مسکونی در خانوادهها خود را نشان میدهد.
در خانواده گسترده مادرتبار با اینکه در یک خانه نسلها با هم زندگی نمیکنند، ولی کارکردهای خانواده گسترده پدرتبار و حمایتها در آن وجود دارد. در این مدل از خانواده دختر بیشتر از مادر مشاوره و حمایت میگیرد این حمایت از مادی تا عاطفی میباشد. مادران به راحتی دختران خود را رها نمیکنند از دختران حمایت بیشتری میکنند. مادران مشوق فرزندآوری و حتی کمک کار مادر در تربیت فرزندان میباشد. در این گونه از خانوادهها فرزندان در نزدیکی منزل مادر، خانه اجاره و یا خریداری میکنند.
در خانواده گسترده مادر تبار فرزندان دختر در مهدهای کودک یا در خانههای خالی ساعتها به تنهایی زندگی نمیکنند بلکه در خانه مادربزرگ زندگی میکنند. در خانواده هستهای پدر و مادر نه توان و نه وقت لازم برای فرزندآوری و تربیت را نداشتند درحالیکه در خانواده گسترده مادرتبار مسئولیتها تقسیم میشود و پدر و مادر هم میتواند از این فضای به وجود آمده نهایت استفاده را ببرند.
در هر روی خانواده گسترده مادرتبار مدلی نوین است که میتوان از این مدل استفاده و خانوادهها را از دست آسیبهای خانواده از جمله ازدواج سفید، خودکشی، افسردگی، طلاق، خشونت علیه زنان، تک فرزندی، زوجهای بدون فرزند و بسیاری دیگر از آسیبها نجات داد.