حجت‌الاسلام گلزاده:
عزاداری‌های حسینی در دوران کرونا؛ جلوه‌گر تدین و تقید مردم به همدلی
یک جامعه‌شناس دینی معتقد است؛ عزاداری‌های حسینی در دوران شیوع کرونا، به‌خوبی دغدغه دینی مردم برای عزاداری امام حسین(ع) را نشان داد و جلوه‌ای از وفاداری مردم هیئتی و مسجدی به سلامت همنوعان و توجه به مواسات و همدلی در جامعه بود.
حجت‌الاسلام صادق گلزاده، استاد حوزه و دانشگاه، در گفت‌وگو با ایکنا، در پاسخ به سؤالی مبنی بر کارکرد‌های هیئت‌های مذهبی در ایجاد همبستگی و اثرات این همبستگی در جامعه، گفت: امسال هیئت‌های مذهبی با توجه به شیوع بیماری کرونا تجربه گران‌سنگ و ارزشمندی را در برپایی مجالس عزای حسینی در کمال سادگی و بدون تشریفات با رعایت شیوه نامه‌های بهداشتی به نمایش گذاشتند. عزاداری‌ها و حماسه‌سرایی‌ها، عارفانه و عاشقانه، آن هم در شرایطی که کشور درگیر ویروس کرونا بود، به فضل الهی باعظمت و شکوه برگزار شد؛ لذا شاهد بودیم که حقیقتاً ویروس منحوس کرونا در کنار مسائل و مشکلاتی که برای جامعه بشری به وجود آورد، برای جامعه دینی، مذهبی، اسلامی و انقلابی ایران نیز جلوه‌هایی از ظرفیت بسیار ممتاز جامعه ایران را نشان داد.وی در ادامه با اشاره به جلوه‌هایی که در ساحت هیئت‌های مذهبی در ایام کرونا نشان داده شد، گفت: امام محمدباقر(ع) در حدیثی معروف می‌فرمایند: «کُونُوا دُعَاةَ النَّاسِ بِغَیْرِ أَلْسِنَتِکُمْ...» یعنی، مردم را با غیر زبان خود دعوت کنید، تا پارسایى و سخت کوشى و نماز و خوبى را از شما ببینند؛ زیرا اینها، خود بهترین مبلغند.»؛ لذا خطبا، سخنوران، طلاب، فضلا، مداحان و مسئولان هیئت‌های مذهبی و حتی توده مردم به‌ویژه نسل جوان که ظرفیت استراتژیک این نهاد برجسته اجتماعی را سامان می‌دادند، در عمل ولایت‌مداری، انقلابی بودن، دلبستگی به جمهوری اسلامی و مواسات و همدلی و شرافت‌های ستودنی انسانی را نیز نشان دادند.
رئیس مجمع نمایندگان طلاب و فضلای خراسان با اشاره به اینکه این جلوه‌ها در وضعیت عادی به این مقدار قابل مشاهده نبود، چراکه زمینه آن فراهم نبود، افزود: ظرفیت هیئت‌های مذهبی، همانند دوران دفاع مقدس، پشتوانه عظیمی در کمک‌های مردمی، کارگشایی و گره‌گشایی و پشتوانه عظیمی در توجیه نسل جوان متدین برای همراهی با مقوله سلامت، ضمن دغدغه مذهبی و انقلابی بود، ارزش‌های فراگیر ظرفیت فعالیت‌های هیئتی‌ها بعد‌ها بیشتر مشخص می‌شود.
حجت‌الاسلام گلزاده در ادامه با بیان اینکه مقام معظم رهبری در اوایل شیوع کرونا و قبل از ورود به ماه محرم فرمودند که مردم عزاداری‌شان را در قالب چهارچوب پروتکل‌های بهداشتی انجام دهند، تصریح کرد: ایشان به دست‌اندرکاران سلامت این اطمینان را دادند که متدینین مساجد و هیئت‌ها، قانون‌مدارتر از هر ظرفیتی دیگری هستند.
این استاد حوزه و دانشگاه، با تأکید بر اینکه شرایط به‌وجود آمده به‌خوبی دغدغه دینی مردم برای عزاداری امام حسین(ع) را نشان داد و مردم هیئتی و مسجدی، وفاداری خودشان را به سلامت، مواسات و همدلی در جامعه بیشتر نشان دادند، گفت: هیئت‌های مذهبی این پروتکل‌ها را آنچنان رعایت کردند که با تعابیر مطرح شده بالای ۸۰ درصد پروتکل‌ها رعایت شد و این امر حکایت از آن دارد که در ماه محرم، هیئت‌های مذهبی و حرم‌های مطهر، امامزادگان و بقاع متبرکه و بسیاری از ظرفیت‌های از این دست در ساحت دینی و مذهبی حامیان اساسی سلامت و بلکه پشتوانه وزارت بهداشت و خدمات سلامت شدند.
وی اظهار کرد: با توجه به اطلاعی که بنده از نقاط مختلف کشور داشتم، جمع‌هایی از گروه‌های جهادی و بچه‌های هیئتی از جمله طلاب و گروه‌های توانمند در این ساحت ظرفیت روضه‌های خانگی، مواسات و همدلی و کمک مؤمنانه و دستگیری از گرفتاران را پوشش دادند و شاهکاری از ظرفیت دینی و مذهبی آفریدند؛ شاید در حال حاضر که در دل کار و سرگرم ابعاد دیگر هستیم، خیلی به اثرات این مسئله توجه نکنیم، اما اگر از این ظرف زمانی عبور کنیم و کرونا پایان پذیرد، قطعاً اثرات آن بر همگان روشن خواهد شد.
این جامعه‌شناس دینی، ادامه داد: ظرفیت هیئت‌های مذهبی و ظرفیت دینی و مذهبی جامعه ایران قوی‌ترین جنبه ولایت‌مداری و دفاع از انقلاب و اسلام را نشان خواهد داد که جلوه‌های برجسته آن را هم در دفاع از حرم و دفاع مقدس و هم خود انقلاب با محوریت همین عزاداری‌ها حین تاسوعا و عاشورا شکل گرفت و دشمنان هم پیام‌شان را گرفتند.
وی با بیان اینکه حکما و فلاسفه می‌گویند که علل موجوده، علل مبقیه نیز هست، تصریح کرد: این یعنی همان تاسوعا و عاشورایی که سبب ایجاد انقلاب و حفظ آن شد، در طول این سال‌ها جامعه مدرن، متدین و حرکت‌کننده به سمت تمدن نوین اسلامی را یار و یاور خواهد بود.
وقتی شور و شعور با هم گره می‌خورد
حجت‌الاسلام گلزاده در خصوص بایسته‌های حفظ همبستگی در هئیت‌های مذهبی و جریان ایجاد شده گفت: باید پیوند شور و شعور را ارتقا دهیم. یعنی وقتی شور و شعور با هم گره می‌خورد، شعور را طراحی، هدف‌گذاری و ظرفیت‌سازی می‌کند. شعور با آمدنش آستین همت را بالا می‌زند و مردانه کار را به نتیجه می‌رساند و این یک اتفاق استراتژیک است. اتفاق دوم پیوند ساحت شور و شعور است. یعنی علما، خطبا و از طرف دیگر مادحین و هیئت‌داران، پیوند این مجموعه را در آینده سامان می‌دهند.
رئیس مجمع نمایندگان طلاب و فضلای خراسان، بیان کرد: اتفاق سوم عبارت از این است که توده جامعه به‌ویژه نسل جوان ارتباط وثیق خودشان را با مسجد، حسینه و هیئت حفظ کنند و در کنار دو پیوند شور و شعور و پیوند متولیان شعور و شور، در بستر هیئت و نگاه حاکم و فراگیر ولایت‌مداری که تحقیقاً دورنمای حساب‌شده‌ای است، نگاه به آینده و آینده‌پژوهی در حوزه مهدویت، انتظار، امید، آرزو و سرزندگی را طراحی کنند. البته این طراحی را باید در بافت اجتماعی مساجد، هیئت‌ها و حسینه‌ها، همانطور که در اصل دین و مبنای طراحی اهل‌بیت(ع) بوده، پیاده کنند تا تأثیرگذار و مؤثر باشد.
وی اظهار کرد: امیدوارم آنطور که اهل‌بیت(ع) فرمودند، بتوانیم این ساحت‌ها را تقویت کنیم و جلوی افراط و تفریط را با نگاه ولایت‌مدارانه و ظرفیت حاکمی که این جمع‌های مقلد و مرجعیت‌محور و در واقع ایثارگر و فداکار و دلداده اهل‌بیت(ع) دارند، بگیریم. اگر این سرمایه را گسترش دهیم و آن را حفظ کنیم، یقیناً بسیاری از مشکلات پیش روی جامعه ایرانی و اسلامی با همت فراگیر این جمع به‌خوبی می‌تواند رفع شود و جامعه آباد‌تر، آزادتر، پرتوفیق‌تر و ولایت‌مدارتری را پیش‌رو داشته باشیم.
