نهضت حسینی؛ اجتماع دین‌داران جهان بر محور توحید

محسن رجبی‌قدسی، عضو هیئت علمی دانشکده علوم قرآنی مشهد، در گفت‌وگو با ایکنا از خراسان رضوی، اظهار کرد: مهمترین شاخصه فرهنگی نهضت حسینی «خدا دوستی» است، پس از جریان خداپرستی و خداشناسی که در آیین پیامبران مطرح شد، در نهضت حسینی نیز، موضوع خدا دوستی تبلور یافت، یعنی اگر یک انسان مسلمان و جامعه اسلامی بخواهد به سلامت و سعادت برسد و مسیر زندگی را به درستی طی کند، به لحاظ فرهنگی باید خدا دوست باشد.

وی ادامه داد: وقتی گفته می‌شود یک جامعه باید خدا دوست باشد، یعنی باید هر آنچه خدا دوست می‌دارد، انجام دهد و این شاخصه در هر موقعیت و زمان و مکانی باید مورد توجه باشد. در آیه 77 سوره حج آمده است که «يٰا أَيُّهَا اَلَّذِينَ آمَنُوا اِرْكَعُوا وَ اُسْجُدُوا وَ اُعْبُدُوا رَبَّكُمْ وَ اِفْعَلُوا اَلْخَيْرَ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُون» خیر یعنی درست‌ترین و سنجیده‌ترین کار ممکن که باید انجام گیرد.

اخلاص در بندگی بر محور خدا دوستی

رجبی‌قدسی بیان کرد: اخلاص در بندگی نیز شاخصه دیگری است که بر محور خدا دوستی در نهضت حسینی متجلی شده است و بر اساس آیات سوره‌های «کوثر» و «ماعون» به خوبی می‌توان این اخلاص در بندگی را تحلیل کرد و رفتار مورد نظر در جریان حسینی و همچنین رفتار جریان مقابل ایشان را شناخت. در اعمال و رفتار امام حسین(ع)، همه چیز برای خداست، اما در مقابل اینگونه نیست.

وی اظهار کرد: ذلت نپذیرفتن و عزتمندانه زندگی کردن نیز دیگر مشخصه فرهنگ حسینی است، یعنی جامعه اسلامی همواره باید عزتمندانه زندگی کند و هیچگاه خوار و ذلیل نباشد، در رابطه با شاخص‌های سیاسی نهضت حسینی که بسیار برای آن بحث شده است، این مطلب حائز اهمیت است که حاکم جامعه اسلامی باید از درست کارترین انسان‌ها باشد. در رابطه با ویژگی‌های اجتماعی نهضت حسینی این نکته را می‌توان بیان کرد که یک جامعه اسلامی را زمانی می‌توان با لفظ اسلامی خطاب کرد که افراد آن جامعه کنار هم و باهم برای رفع مشکلات عمل کنند. نهضت حسینی در شرایطی به وجود آمد که جامعه دچار تفرقه فراوانی شده بود، امام حسین(ع) با حرکت خود نه تنها مسلمانان را، بلکه دین‌داران عالم را با خود همراه کردند و اجتماع آنان با محوریت خدا شکل گرفت.

رجبی‌قدسی ادامه داد: امام حسین(ع) فرمودند: باید با اسلام خداحافظی کرد، زمانی که امت به حاکمی مانند یزید دچار شود. اولین تاکتیک برای تغییر این وضعیت روشنگری است و این مسئله مهم است که مردم از جهل نسبت به اوضاع بیرون بیاید و بدانند که چه‌ کسی بر آنها حاکم است.

امام حسین(ع) و تبیین حکومت اسلامی الگو

وی تصریح کرد: دومین حرکت امام حسین(ع) در این نهضت، تبیین شاخص‌های حاکم الگوی اسلامی و شایسته حکومت است، این حاکم باید آشنا با قرآن، سنت و عامل به این مباحث مهم باشد، تشریح وظایف حکومت اسلامی گام دیگری است که بر اساس آموزه‌های حسینی باید در جامعه برداشته شود و تمام اینها در قالب روشنگری در نهضت حسینی مدنظر بوده است. نهضت امام حسین(ع) بُعد نظامی نداشت، به این معنا که امام به قصد جنگ حرکت نکردند و زمانی که تحت فشار قرار گرفتند تا با یزید بیعت کنند، حکومت یزید جنگ را بر ایشان تحمیل کرد و این جنگ مانند جنگ‌های ائمه پیشین یک جنگ تحمیلی بود.

رجبی‌قدسی افزود: با پیروزی انقلاب اسلامی به رهبری امام خمینی(ره) به لحاظ سیاسی گام بسیار بلندی در رابطه با تشکیل حکومت اسلامی، براساس ولایت‌فقیه برداشته شد و البته به خوبی شکل گرفت و مستحکم شد، اما به لحاظ فرهنگی و اجتماعی گرچه در جامعه ما اقدامات بسیار خوبی شکل گرفته است، جامعه فعلی ما با برخی از شاخص‌های فرهنگی و اجتماعی نهضت حسینی فاصله زیادی دارد.

جامعه حسینی و حل مشکلات مردم

وی تصریح کرد: جامعه ما هنوز به خوبی این مسئله برایش تبیین نشده و یا به دنبال آن نبوده که عبادت باید در مسیر خدادوستی و عاشقانه باشد و پس از آن به دنبال انجام اعمالی باشیم که خدا آن را دوست دارد، جامعه ما به طور کامل به این نقطه نرسیده و اخلاص به طور قابل قبولی در جامعه ما نهادینه نشده است.

رجبی‌قدسی اضافه کرد: در فرهنگ حسینی می‌آموزیم که فرد مسلمان و ارکان حکومت اسلامی همواره باید به دنبال این باشد که حوائج مردم را برطرف کند، در این رابطه اظهار عجز نکند و با تمام توان به رفع مشکلات بپردازند.

وی با بیان اینکه در دهه اول محرم و اربعین بسیار اجتماعات پرشوری را در قالب هیات مذهبی داریم، همین تشکل‌های اجتماعی باید در غیر ماه محرم و صفر منسجم باشد، گفت: یکی از مباحث مهمی که باید در این تشکل‌ها بر آن تأکید شود، مسئله قرآن‌شناسی و شناخت سیره اهل‌بیت(ع) است تا جامعه ما بتواند در طول سال این مباحث را دنبال کند، وقتی جامعه ما در تمام ایام سال بر این مسائل آگاهی یابد در بزنگاه‌های اجتماعی می‌داند که در مواجهه با مسائل و مشکلات چگونه باید رفتار کند، ما در چنین شرایطی دچار اشتباه نخواهیم شد.

وی در پایان بیان کرد: تعاون و همیاری موجود در ماه محرم را به کل سال تعمیم دهیم و به واسطه آن به رفع مشکلات بپردازیم، اگر همه ما مانند یاران امام‌حسین(ع) که عاشقانه در خدمت آن حضرت بودند، بتوانیم تا پای جان به سوی اهداف قرآنی و اسلامی گام برداریم و به صورت فردی و جمعی در این راه تلاش کنیم، در راستای نهضت حسینی حرکت کرده‌ایم. ما در ابتدا باید مسائل را به خوبی رصد کنیم و برای رفع نیازها به صورت جهادی تلاش کنیم.