عزاداری خصوصی تأثیر اجتماعی ندارد
گروه فرهنگی ــ یکی از اعضای هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی گفت: از نظر اسلام مراسم عزاداری باید جمعی باشند تا بر مردم تأثیر بگذارند و آنان را درگیر کنند.
محمد باغستانی کوزه‌گر، از اعضای هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی در گفت‌وگو با ایکنا از خراسان رضوی، در خصوص فعالیت‌های برخی هیئت‌های مذهبی در این روز‌ها که بعضاً باعث اذیت و آزار همسایگان، ایجاد ترافیک و دیگر مشکلات می‌شود، گفت: در انجام هر فعالیت و تصمیمی قطعاً ممکن است افرادی ناراضی بوده و مخالفت داشته باشند، حتی یک هیئت مذهبی با صدای بلند خود و یا شلوغی باعث اذیت دیگران شود، اما این مسائل و مخالفت‌ها ممکن است در هر کاری وجود داشته باشد و تنها به این هیئت‌ها و مراسم ماه محرم محدود نمی‌شود.
وی ادامه داد: عده‌ای معتقدند اذیت و آزار این مراسم باعث حس نفرت و انزجار در مردم و دوری آنان از دین و این ماه می‌شود، من ریشه و اساس چنین ادعا‌هایی را نمی‌دانم و کاملاً با این مسئله مخالفم؛ چرا که ما نیز در این شهر زندگی می‌کنیم و می‌بینیم که خود این مردم باعث شلوغی‌ها و ترافیک‌ها می‌شوند. افراد در این ماه در ایستگاه‌های صلواتی می‌ایستند، با کاروان‌ها و هیئت‌ها همراه می‌شوند و ممکن است در قسمتی از شهر تجمع داشته باشند.
این عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم وفرهنگ اسلامی مطرح کرد: شهر زیارتی مشهد در ماه محرم و به خصوص در دهه اول این ماه بسیار شلوغ بوده که خود مردم نیز در این مراسم حضور دارند. ایجاد ایستگاه‌های صلواتی به‌طور کلی مشکلی نداشته و حال و هوای شهر نیز این شرایط را ایجاب می‌کند، اما در بعضی شرایط خاص این ایستگاه‌ها مشکلاتی را به همراه دارند، به‌طور مثال در نزدیکی بیمارستان‌ها نه تنها با سر و صدای زیاد مزاحم بیماران شده بلکه گاهی با شلوغی‌ها، سد راه اورژانس شده و در کار آنان خلل ایجاد می‌کنند.
باغستانی کوزه‌گر بیان کرد: تنها در چنین موارد خاصی باید اصلاحاتی صورت گیرد، اما در حالت کلی نمی‌توان بنا را بر این گذاشت که اساس این مراسم اشتباه بوده و نباید برگزار شوند. تظاهرات دینی بسیار مطلوب‌اند، از نظر اسلام چنین مراسمی باید جمعی باشند تا بر مردم تأثیر گذارند و آنان را درگیر کنند. اگر چنین مراسمی به‌صورت خصوصی و سر بسته برگزار شوند، قطعاً تاثیر اجتماعی نخواهند داشت.
به سمت کاهش کارکردهای اجتماعی مراسم مذهبی پیش نرویم
وی افزود: هرگز نباید به سمت کاهش کارکردهای اجتماعی چنین مراسمی حرکت کنیم، چنین مراسمی تنها نیازمند اصلاح در زمان کافی و ایده‌های نو بوده‌اند. مردم با کوچکترین مراسم و مناسبت به خیابان ریخته و شادی خود را با تجمع در شهر بیان و ابراز می‌کنند، علت این امر چیست؟ مسئولان شهری ما چند مکان جمعی برای مردم در نظر گرفته‌اند؟
این عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم وفرهنگ اسلامی اظهار کرد: انسان موجودی اجتماعی است و نیاز به بروز شادی و احساسات خود در جمعی از افراد است. این مسئله می‌توانست در طراحی شهری مدنظر قرار گیرد که متأسافنه توجهی به آن نشده است. مردم مطابق میل و عرف خود عزاداری و شادی می‌کنند هیچ کارشناسی در هیچ حوزه‌ای نمی‌تواند مردم را از هدف خود بازگرداند. ما تنها می‌توانیم با اقداماتی آنان را اصلاح کنیم.
باغستانی کوزه‌گر بیان کرد: بخشی از این اقدامات بر عهده شهرداری است، به‌طور مثال شهرداری می‌تواند مکان‌هایی را در نظر بگیرد و برای چنین مراسمی به مردم معرفی کند. اگر مردم آن مکان‌های معرفی شده را انتخاب و ایستگاه‌های صلواتی خود را در آن مکان‌ها برپا نکنند، آن گاه می‌توانیم بر آنان ایراد بگیریم. البته که این مکان باید در توجه مردم نیز باشد نه در گوشه‌ای و دور از مردم.
وی ادامه داد: ما باید این اجتماعات مدنی مردم را که بدون دخالت و هزینه‌ای از طرف دولت برگزار می‌شود، تشویق و حمایت کنیم. باید جلساتی قبل از تشکیل و برپایی هیئت‌ها و تکیه‌ها برای روشن‌تر کردن و مسیر و بیان مشکلات و مسائل برگزار شوند، البته با این رویکرد که چنین مراسمی قطعاً مفید بوده و کارساز خواهند بود. شبکه‌ای از ادارات و سازمان‌ها باید با هدف هرچه با شکوه‌تر برگزار شدن و قطعاً آسیب کمتر این مراسم اجرایی شوند. متأسفانه چنین جلساتی قبل از برپایی هرگز اجرا نشده و بنابراین آسیب‌ها نیز شناسایی و رفع نخواهند شد.
این عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی بیان کرد: وقتی فکر و برنامه‌ریزی خاصی قبل از شروع چنین مناسبت‌هایی انجام نشود، قطعاً با پیش آمدن آن‌ها شهر شلوغ شده و قطعا نظارت آن سخت خواهد بود. گذاشتن پلیس‌هایی در سطح شهر برای نظارت بر جمعیت و شلوغی‌های احتمالی، حداقل‌ترین کار ممکن است؛ بنابراین باید فرصت‌ها را قبل از شروع این مراسم دریابند و آموزش‌های لازم را به مردم و هیئت‌داران جهت تسهیل این همایش‌ها بدهند.
باغستانی کوزه‌گر مطرح کرد: چنین مراسمی جایگاه ویژه‌ای میان شیعیان داشته و حذف آنان با هیچ قدرتی ممکن نبوده و نخواهد بود، این مراسم باید مورد تشویق و حمایت قرار گیرند تا همچون قبل به فعالیت خود ادامه دهند.
انتهای پیام
