ایجاد فضای باز فرهنگی، دستاورد دولت یازدهم در عرصه فرهنگ است

سیدعلی نکویی، رئیس هیئت مدیره‌کانون نشر فرهنگ اسلامی حسنات استان اصفهان در گفت‌وگو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) از اصفهان،  در پاسخ به این سؤال که مهم ترین دستاورد دولت یازدهم در عرصه فرهنگ چیست، ضمن بیان این نکته که نگاه‌‌ها به مسائل فرهنگی متفاوت بوده و بخشی از این نگاه‌ها به خصوص در میان دولت‌مردان نگاه‌های قیم‌مآبانه، تحکمی و دستوری است، اظهارکرد: تجربه سال‌های گذشته به ما نشان داده که این روش در مسائل فرهنگی پاسخ نداده و نخواهد داد، بنابراین این روش‌ها باید تغییر کند.

وی افزود: بزرگ‌ترین دستاورد دولت یازدهم در زمینه فرهنگ در این راستاست. هم در صحبت‌های رئیس جمهور، هم وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و هم وزرایی که با مسائل فرهنگی ارتباط دارند، نگاه به شخصیت مردم و احترام به آن و ایجاد فضای باز و محترمانه برای آن‌ها در مقایسه با دولت‌های قبل خیلی بهتر شده است و این نگاه امیدوارانه وجود دارد که مردم و به خصوص اهالی فرهنگ احساس شخصیت کنند، به فعالیت‌ها و اقداماتی که انجام می‌دهند احساس اعتماد داشته باشند، به توانایی‌های خود بیش‌تر توجه کنند و در این فضا و موقعیتی که ایجاد شده، بتوانند بهتر کار کنند.

وی بیان کرد: این نگاه و این تلقی از فرهنگ و اهالی آن را که در دولت یازدهم به آن تکیه شده، بهترین دستاورد دولت می‌دانم؛ در مقابل گذشته‌هایی که می‌خواستند با یک نگاه قیم مآبانه، دستوری، تحکمی و بسته فرهنگ را اداره کنند،  این ویژگی در دولت یازدهم قابل توجه و احترام است.

نکویی در ارزیابی عملکرد دولت در عرصه فرهنگ گفت: به نظر اینجانب دولت در بخش‌هایی موفق بوده، البته نه موفقیت کامل، ولی موفقیت‌های نسبی داشته است. چون موفقیت کامل علاوه بر آن نگاه، ابزار‌ های لازم را هم نیاز دارد. ابزار‌ های لازم هم قوانین و مقررات هستند و هم افراد و عواملی که باید این قوانین و مقررات را اجرا کنند.

استاندار اسبق قزوین خاطرنشان کرد: اما متأسفانه در قوانین و مقررات ما محدودیت‌‌هایی وجود دارد که شاید مانع تحقق این امر باشد و افرادی هم هستند که نگاه‌هایشان بسته است و هنوز با نگاه دیگری به فرهنگ نگاه می‌‌کنند. برای مثال در زمینه نشر شاهد بودیم که در دولت قبل ماه‌‌ها یک کتاب در ممیزی نگه‌داری شده و به شکل‌های مختلف، ایرادات و موانع مختلف از نشر جلوگیری می‌شد.

وی افزود: البته دولت قول داد ممیزی را از طریق کارشناسان هر صنف و گروه انجام دهد که فکر نمی‌‌کنم این اتفاق افتاده باشد، ولی ممیزی راحت‌تر و زمان دریافت پاسخ و مجوز برای یک کتاب کوتاه شده و فشارها و تنگ نظری‌های دوره قبل وجود ندارد. از این نظر دولت در زمینه کتاب و اقداماتی که در این زمینه انجام داده، نسبتا موفق بوده است. دو اقدام کتاب عیدانه و طرح تابستانی خانه کتاب و سوبسید و تخفیفی که به کتاب فروشی‌ها و افراد داده شد، تأثیرگذار بود و به صنعت نشر و کتاب خوانی ما کمک کرد. این دو اقدام به نظر من اقدامات مثبتی بوده است.

وی  ادامه داد: نگاه‌ها در زمینه نشریات و رسانه‌های مکتوب و رسانه‌های جدید و دیجیتال نگاه‌های مثبتی بوده و اقدامات خوبی صورت گرفته است. البته این به معنای تأمین نظر همه صاحب نظرانی که در این حوزه‌ها کار کرده‌اند نیست. ما هنوز محدودیت‌ها و موانع زیادی داریم، ولی نقطه امیدی وجود دارد که این حرکتی که شروع شده و دو نمونه اش را گفتم، بتواند تأثیرگذار باشد.

نکویی گفت:  نگاه دولت در زمینه موسیقی، فیلم و سینما و بحث کنسرت‌ها که امروز جامعه درگیر آن است، در مقابل نگاه دگمی که بعضی افراد دارند و محدودیت‌هایی که اعمال می‌کنند، الحمدلله بهتر بوده و این نقطه امیدی است برای هنرمندان و کسانی که در این زمینه صاحب نظر بوده و می‌توانند اقدامی انجام دهند.

وی  در پاسخ به این سؤال که رویکرد دولت به عرصه‌های فرهنگی بر چه مبنایی بوده است، اظهار کرد: رویکرد دولت این است که از تصدی گری خودش و دخالت در همه شئون این مسائل کم و به خود افراد و کارشناسان اضافه کند. یادم است از همان آغاز کار دولت در سخنرانی‌ها، تبلیغات و بحث‌هایی که صورت می گرفت، روی این قضایا خیلی تأکید می شد. این که دولت چقدر توانسته در این زمینه‌ها موفق باشد، جای بحث و بررسی دارد.

وی تأکید کرد: دولت موفقیت کاملی نداشته است، در عین حال در مقایسه با گذشته این نگاه که خود کارشناسان، خود مردم، خود افراد رسانه و خود اهالی هنر متولی کارهای‌شان باشند، به نظر من نگاه درستی است و باید تقویت شود. در آن اندازه ای که اعمال شده، موفقیت‌هایی داشته است، ولی در آن نگاه‌های بسته، نه. بعضی از مقررات و ضوابط و تعدادی از افرادی که پشت این مجموعه بوده و نگاه‌های بسته‌ای دارند، مانع می‌شود. امیدوارم دولت بتواند در آینده قدم‌های بهتری بردارد.

رییس هیئت مدیره‌کانون نشر فرهنگ اسلامی حسنات استان اصفهان ادامه داد: با توجه به این که خود من در گذشته یعنی قبل از انقلاب فعالیتی در زمینه نشر داشتم و مثال زدم و شاهد بودم که چه محدودیت‍هایی ایجاد می‌شده و تأثیر منفی داشته است، بنابراین هر چقدر به افراد اعتماد شود و به خصوص به کسانی که صاحب نظر هستند احترام گذاشته شده و از آن‌ها خواسته شود، البته نظارت هم صورت گیرد، تأثیر بیش‌تری می دهد تا این که دولت بخواهد خودش هم متولی، هم متصدی و هم ناظر باشد.

وی ادامه داد: دولت باید این بخش‌ها را از هم جدا کرده، خطوط قرمز و خطوط اصلی حرکت را مشخص کند، افراد را در زمینه اجرا آزاد گذاشته و امکانات در اختیارشان قرار دهد و نظارتش را هم قوی کند که اگر خدای نکرده کسانی تخلف کردند با آن‌ها برخورد شود، به نظر من این حرکت اگر تقویت شود، توفیقات بیش‌تری پیدا خواهیم کرد.