معاون بین‌الملل حوزه‌های علمیه عنوان کرد:
آغاز تحول آموزشی در مدیریت سابق حوزه و آرمان‌های قرآنی پیش رو
گروه حوزه‌های علمیه: معاون بین‌الملل حوزه‌های علمیه با اشاره به اهتمام مدیریت پیشین حوزه علمیه به دروس قرآنی در طرح تحول نظام آموزشی، اظهار کرد: قرآن بحر بیکرانی است که می‌توانیم در حد بضاعت خودمان چندین برابر وضعیت فعلی، مسایل مورد نیاز را از آن استنطاق کنیم.
حجت‌الاسلام والمسلمین محمدحسن زمانی، معاون بین‌الملل حوزه علمیه در گفت‌وگو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن (ایکنا) با اشاره به دوره مدیریتی چهارساله گذشته آیت‌الله حسینی بوشهری در حوزه علمیه گفت: 5 اصل در مدیریت ایشان برجسته و قابل تقدیر است.
وی افزود: اولین مسئله روابط عمومی فعال و ارتباط صمیمی با مراجع، رهبری معظم، جامعه مدرسین، شورای عالی حوزه و اساتید و متفکران حوزه است زیرا روابط عمومی فعال از جمله مهمترین اصول مدیریت موفق است.
وی اظهار کرد: از دیگر ویژگی‌های مدیریتی وی، جمع میان آرای مختلف صاحبنظران حوزه و چالش‌زدایی میان افکار متضاد و متناقض است زیرا بزرگان حوزه و نسل نو دیدگاه‌های مختلف و گاهی متضاد دارند لذا اگر یک مدیر یک دیدگاه را بگیرد و بقیه را رها کند طبیعتا نارضایتی دیگران را فراهم کرده است از این رو ایشان راه حل میانه را انتخاب کرده بودند.
مدیریت روان
زمانی، مدیریت روان را از ویژگی‌های دیگر مدیر سابق حوزه برشمرد و عنوان کرد: برخی افراد مدیریت سختی بر مجموعه خود دارند و در عزل و نصب‌ها، حذف‌ها و تغییرات به طور کلی به نفی و طرد روش مدیران گذشته می‌پردازند که این مسئله مثلا در پروژه مونوریل قم وجود دارد که مدیران سابق تصمیم بر ساخت آن گرفتند ولی امروز متوقف شده است ولی آیت‌الله بوشهری مدیریت روانی را در حوزه اعمال کرد و اگر در جایی نیاز به جراحی وجود داشت با روش متعادلی این کار را انجام می داد که نمونه بارز آن در تعدیل نیرو در مجموعه حوزه بود که با مرحله‌بندی کردن این کار صورت گرفت.
معاون بین‌الملل حوزه علمیه جمع میان دو اندیشه سنت‌گرا و تحول‌گرا در حوزه را از دیگر وجوه مدیریتی مدیر سابق حوزه دانست و بیان کرد: در حوزه علمیه دو نگاه وجود دارد نگاهی که کاملا سنت‌گراست و معقتدند که باید به آن وفادار بود و گروه دوم معتقدند که باید کتب و دروس حوزه متناسب با نیازهای امروز کشور و جهان باشد که استدلال هر دو گروه نیز منطقی است بنابراین یک مدیر اگر بخواهد فقط به جنبه تحول فکر کند و به پشتوانه صدها ساله سنتی حوزه بی توجه باشد یا بخواهد فقط در بند سنت ها باشد و از نیازهای روز غافل شود مشکل ساز خواهد شد از این رو آیت الله حسینی بوشهری میان این دو فکر جمع کرد و معتقدان به هر دو گروه از وی راضی بودند.
ارتباط خوب با بدنه حوزه
زمانی ارتباط با بدنه حوزه علمیه اعم از استادان و طلاب را از دیگر ویژگی های وی برشمرد و ادامه داد: وی چون در کنار مدیریت حوزه به تدریس هم مشغول بود و مدتی هم رئیس مجمع نمایندگان طلاب و معاونت علمایی جامعه مدرسین را داشت ارتباطش با بدنه حفظ می‌شد و باعث موفقیت در کارها بود. همین مسئله تدریس درس خارج وی سبب می‌شد تا با اساتید این سطح، هم افق و هم نظر شود و از طرفی اگر تصمیمی در مدیریت حوزه گرفته می‌شد اساتید سطح خارج بهتر می‌پذیرفتند تا اینکه فردی که از لحاظ رتبه علمی در مرتبه پایین تر از آنان باشد.
معاون بین‌الملل حوزه علمیه به اقدامات مدیر سابق اشاره و تصریح کرد: تدوین سند چشم‌انداز حوزه و تدوین نظامات جامع معاونت‌های حوزه از جمله کارهایی است که رهبری تاکید زیادی بر آن داشتند و کار بسیار دشواری هم بود ولی در دوره مدیریت ایشان به سرانجام رسید و امروز اکثر نظام‌های جامع و سند نیز تدوین شده است.
زمانی آمایش اقلیمی و سرزمینی حوزه را از دیگر کارهای ضروری برشمرد و عنوان کرد: طرح آمایش برای نیازسنجی بسیار ضروری است زیرا ممکن است در منطقه‌ای با وجود کمبود جمعیت و نبودن نیاز چندان ضروری، مدرسه‌ای ایجاد شود ولی در عوض در منطقه‌ای که این کار ضرورت بیشتری دارد شاهد باشیم مدرسه وجود ندارد.
نیاز کشور به طلبه بیشتر از وضع فعلی است
وی در پاسخ به این سؤال که الان نسبت درصد طلاب به جمعیت کشور چگونه است افزود: اگر مقایسه‌ای میان جمعیت کشور و تعداد طلاب با کشور پاکستان داشته باشیم می‌بینیم این نسبت کم است به همین دلیل در بسیاری از مساجد و روستاها شاهد نبود روحانی هستیم.
زمانی فعال کردن دیپلماسی علمایی و ارتباط با شخصیت‌های خارج از کشور که همیشه مورد تاکید رهبری معظم است را از دیگر موفقیت‌های دوره مدیریتی گذشته دانست و افزود: سال قبل اوج فعالیت دیپلماسی علمایی بود و 150 متفکر جهانی از آئین‌های مختلف دنیا اعم از بودایی، زردشتی، مسیحی و یهودی و ... به حوزه قم آمدند و از نزدیک با دیدگاه‌های اسلامی آشنا شدند.
وی اظهار کرد: یکی از بایسته‌های حوزه که از قدیم مورد توجه علمای بزرگ هم بوده اعزام متفکران حوزه به دیگر کشورها برای تبیین اندیشه‌های ناب شیعی است از علامه امینی نقل است که ایشان بعد از برگشت از سفر هندوستان توصیه کرده بودند که من اگر در حوزه مسئولیت داشتم رسائل و مکاسب را از طلاب می‌گرفتم و به جای آن بلیت کشورها را به آنان می‌دادم تا بروند و اسلام صحیح را تبلیغ کنند و با افکار دیگران آشنا شوند.
وی گفت: در همین راستا طرح سفرهای خارجی ریخته شد و تاکنون 90 نفر از استادان حوزه به کشورهای مختلف از جمله سوریه، روسیه، هند، گرجستان، اندونزی و ... اعزام شده‌اند.
وی طرح تحول در نظام آموزشی حوزه را از دیگر کارهای مهم در دوره مدیریت آیت الله بوشهری برشمرد و تصریح کرد: فاز اول این کار انجام شده است و سطح دو و سه نیز در دستور کار قرار دارد و امیدواریم تا پایان امسال طرح تحول در سطوح بالاتر نیز تصویب و وارد فاز اجرا شود که تا سال دهم را تحت پوشش قرار خواهد داد.
نظام‌های آموزشی حوزه باید قرآنی شود
زمانی در پاسخ به این سؤال که آیا طرح تحول منجر به پررنگ تر شدن قرآن در دروس حوزه شده است، گفت: یکی از کارهای خوب، اهتمام جدی تر به قرآن کریم در دروس حوزه است و واحدهایی که اضافه شده است اما من معتقدم قرآن بحر بیکرانی است که پایانی ندارد و ما در حد بضاعت خودمان چندین برابر وضعیت فعلی می‌توانیم مسایل مورد نیاز را از آن استنطاق کنیم.
وی ادامه داد: باید در تمامی نظامات علمی و آموزشی و پژوهشی حوزه از قرآن استفاده شود که وضع کنونی اندکی از بسیار است و فاصله زیادی با آرمان ما دارد ولی گام خوبی در این راستا در طرح تحول برداشته شد.
وی تاکید کرد: قرآن کریم باید متن اصلی نظام آموزشی و پژوهشی حوزه باشد و طبق فرمایش معصومین(ع)، بتوانیم برای رفع نیازهای خود از قرآن استنطاق داشته باشیم.
وی افزود: اولین مسئله روابط عمومی فعال و ارتباط صمیمی با مراجع، رهبری معظم، جامعه مدرسین، شورای عالی حوزه و اساتید و متفکران حوزه است زیرا روابط عمومی فعال از جمله مهمترین اصول مدیریت موفق است.
وی اظهار کرد: از دیگر ویژگی‌های مدیریتی وی، جمع میان آرای مختلف صاحبنظران حوزه و چالش‌زدایی میان افکار متضاد و متناقض است زیرا بزرگان حوزه و نسل نو دیدگاه‌های مختلف و گاهی متضاد دارند لذا اگر یک مدیر یک دیدگاه را بگیرد و بقیه را رها کند طبیعتا نارضایتی دیگران را فراهم کرده است از این رو ایشان راه حل میانه را انتخاب کرده بودند.
مدیریت روان
زمانی، مدیریت روان را از ویژگی‌های دیگر مدیر سابق حوزه برشمرد و عنوان کرد: برخی افراد مدیریت سختی بر مجموعه خود دارند و در عزل و نصب‌ها، حذف‌ها و تغییرات به طور کلی به نفی و طرد روش مدیران گذشته می‌پردازند که این مسئله مثلا در پروژه مونوریل قم وجود دارد که مدیران سابق تصمیم بر ساخت آن گرفتند ولی امروز متوقف شده است ولی آیت‌الله بوشهری مدیریت روانی را در حوزه اعمال کرد و اگر در جایی نیاز به جراحی وجود داشت با روش متعادلی این کار را انجام می داد که نمونه بارز آن در تعدیل نیرو در مجموعه حوزه بود که با مرحله‌بندی کردن این کار صورت گرفت.
معاون بین‌الملل حوزه علمیه جمع میان دو اندیشه سنت‌گرا و تحول‌گرا در حوزه را از دیگر وجوه مدیریتی مدیر سابق حوزه دانست و بیان کرد: در حوزه علمیه دو نگاه وجود دارد نگاهی که کاملا سنت‌گراست و معقتدند که باید به آن وفادار بود و گروه دوم معتقدند که باید کتب و دروس حوزه متناسب با نیازهای امروز کشور و جهان باشد که استدلال هر دو گروه نیز منطقی است بنابراین یک مدیر اگر بخواهد فقط به جنبه تحول فکر کند و به پشتوانه صدها ساله سنتی حوزه بی توجه باشد یا بخواهد فقط در بند سنت ها باشد و از نیازهای روز غافل شود مشکل ساز خواهد شد از این رو آیت الله حسینی بوشهری میان این دو فکر جمع کرد و معتقدان به هر دو گروه از وی راضی بودند.
ارتباط خوب با بدنه حوزه
زمانی ارتباط با بدنه حوزه علمیه اعم از استادان و طلاب را از دیگر ویژگی های وی برشمرد و ادامه داد: وی چون در کنار مدیریت حوزه به تدریس هم مشغول بود و مدتی هم رئیس مجمع نمایندگان طلاب و معاونت علمایی جامعه مدرسین را داشت ارتباطش با بدنه حفظ می‌شد و باعث موفقیت در کارها بود. همین مسئله تدریس درس خارج وی سبب می‌شد تا با اساتید این سطح، هم افق و هم نظر شود و از طرفی اگر تصمیمی در مدیریت حوزه گرفته می‌شد اساتید سطح خارج بهتر می‌پذیرفتند تا اینکه فردی که از لحاظ رتبه علمی در مرتبه پایین تر از آنان باشد.
معاون بین‌الملل حوزه علمیه به اقدامات مدیر سابق اشاره و تصریح کرد: تدوین سند چشم‌انداز حوزه و تدوین نظامات جامع معاونت‌های حوزه از جمله کارهایی است که رهبری تاکید زیادی بر آن داشتند و کار بسیار دشواری هم بود ولی در دوره مدیریت ایشان به سرانجام رسید و امروز اکثر نظام‌های جامع و سند نیز تدوین شده است.
زمانی آمایش اقلیمی و سرزمینی حوزه را از دیگر کارهای ضروری برشمرد و عنوان کرد: طرح آمایش برای نیازسنجی بسیار ضروری است زیرا ممکن است در منطقه‌ای با وجود کمبود جمعیت و نبودن نیاز چندان ضروری، مدرسه‌ای ایجاد شود ولی در عوض در منطقه‌ای که این کار ضرورت بیشتری دارد شاهد باشیم مدرسه وجود ندارد.
نیاز کشور به طلبه بیشتر از وضع فعلی است
وی در پاسخ به این سؤال که الان نسبت درصد طلاب به جمعیت کشور چگونه است افزود: اگر مقایسه‌ای میان جمعیت کشور و تعداد طلاب با کشور پاکستان داشته باشیم می‌بینیم این نسبت کم است به همین دلیل در بسیاری از مساجد و روستاها شاهد نبود روحانی هستیم.
زمانی فعال کردن دیپلماسی علمایی و ارتباط با شخصیت‌های خارج از کشور که همیشه مورد تاکید رهبری معظم است را از دیگر موفقیت‌های دوره مدیریتی گذشته دانست و افزود: سال قبل اوج فعالیت دیپلماسی علمایی بود و 150 متفکر جهانی از آئین‌های مختلف دنیا اعم از بودایی، زردشتی، مسیحی و یهودی و ... به حوزه قم آمدند و از نزدیک با دیدگاه‌های اسلامی آشنا شدند.
وی اظهار کرد: یکی از بایسته‌های حوزه که از قدیم مورد توجه علمای بزرگ هم بوده اعزام متفکران حوزه به دیگر کشورها برای تبیین اندیشه‌های ناب شیعی است از علامه امینی نقل است که ایشان بعد از برگشت از سفر هندوستان توصیه کرده بودند که من اگر در حوزه مسئولیت داشتم رسائل و مکاسب را از طلاب می‌گرفتم و به جای آن بلیت کشورها را به آنان می‌دادم تا بروند و اسلام صحیح را تبلیغ کنند و با افکار دیگران آشنا شوند.
وی گفت: در همین راستا طرح سفرهای خارجی ریخته شد و تاکنون 90 نفر از استادان حوزه به کشورهای مختلف از جمله سوریه، روسیه، هند، گرجستان، اندونزی و ... اعزام شده‌اند.
وی طرح تحول در نظام آموزشی حوزه را از دیگر کارهای مهم در دوره مدیریت آیت الله بوشهری برشمرد و تصریح کرد: فاز اول این کار انجام شده است و سطح دو و سه نیز در دستور کار قرار دارد و امیدواریم تا پایان امسال طرح تحول در سطوح بالاتر نیز تصویب و وارد فاز اجرا شود که تا سال دهم را تحت پوشش قرار خواهد داد.
نظام‌های آموزشی حوزه باید قرآنی شود
زمانی در پاسخ به این سؤال که آیا طرح تحول منجر به پررنگ تر شدن قرآن در دروس حوزه شده است، گفت: یکی از کارهای خوب، اهتمام جدی تر به قرآن کریم در دروس حوزه است و واحدهایی که اضافه شده است اما من معتقدم قرآن بحر بیکرانی است که پایانی ندارد و ما در حد بضاعت خودمان چندین برابر وضعیت فعلی می‌توانیم مسایل مورد نیاز را از آن استنطاق کنیم.
وی ادامه داد: باید در تمامی نظامات علمی و آموزشی و پژوهشی حوزه از قرآن استفاده شود که وضع کنونی اندکی از بسیار است و فاصله زیادی با آرمان ما دارد ولی گام خوبی در این راستا در طرح تحول برداشته شد.
وی تاکید کرد: قرآن کریم باید متن اصلی نظام آموزشی و پژوهشی حوزه باشد و طبق فرمایش معصومین(ع)، بتوانیم برای رفع نیازهای خود از قرآن استنطاق داشته باشیم.
