فضایل حضرت فاطمه زهرا(س) در کلام ائمه معصومین(ع)

به گزارش ایکنا از اردبیل، هر یک از ائمه (ع) در فضایل حضرت زهرا(س) نکاتی ارزنده بیان فرموده‌اند. در نگاه ائمه فاطمه (س) چنان مرتبه والایى دارد که در زندگی خود به ایشان مباهات مى‌کردند و ایشان را داناتر و پرهیزگارتر و گرامى‌تر از آن می‌دانستند که نیاز به تمجید داشته باشد. ایشان به اصحاب خود می‌گفتند: نبوت هیچ پیامبرى تکمیل نشد مگر این که به فضیلت فاطمه زهرا (س) اقرار نموده، محبت او را دارا بود. ایشان دختر رسول خدا فاطمه (س) را براى خود سرمشق و الگو قرار داده بودند.

هر یک از ائمه اطهار(ع) در مورد فضایل حضرت فاطمه (س) نکاتی ارزنده فرمودند که ما در اینجا به طور مختصر به آن اشاره می‌کنیم:

۱ ـ فاطمه(س) از نگاه امام على(ع):

در نگاه امام على(ع) فاطمه در چنان مرتبه والایى از زهد و خداترسى و عمل به احکام الهى قرار دارد که در کلامی مى‌فرماید: «من به رسول خدا (ص) و فاطمه و فرزندانش مباهات و افتخار مى‌کنم»(۱). همچنین حضرت على(ع) در پاسخ به ادعاهاى بى‌اساس معاویه مبنى بر فضایل امویان در نامه‌اى مى‌نویسد: «... دو سید جوانان اهل بهشت از ماست و «صبیة النار» از شماست. بهترین زنان جهان (فاطمه زهرا (س)) از ماست. و «حماله الحطب» آنکه هیزم کشد براى دوزخیان از شماست. این فضلیت‌ها از ماست و آن فضیلت‌ها از شماست ...». (۲)

فاطمه (س) در آخرین لحظات عمر مبارکش می‌فرماید: «اى پسرعمو، تو هرگز مرا در دوران زندگى دروغگو و خائن نیافتى و من هم هرگز با فرمانت مخالفت نکردم». على (ع) که شاهد درگذشت تنها یاور و تسلى بخش خویش بود، مى‌فرماید: «پناه به خدا، تو داناتر و پرهیزگارتر و گرامى‌تر و نیکوتر از آنى که من تو را نکوهش کنم. دورى از تو و احساس فراقت بر من گران خواهد بود. به خدا سوگند با رفتنت مصیبت رسول خدا (ص) را بر من تازه خواهی کرد. «انا لله و اناالیه راجعون» از این مصیبت بزرگ و دردناک و تأ ثرآور و حزن انگیز!» (۳).

۲ ـ فاطمه(س) از نگاه امام حسن مجتبى(ع):

امام حسن(ع) در موارد بسیارى از شایستگی مادرشان سخن گفته‌اند؛ از آن جمله می‌فرماید: «شبى دیدم مادرم در محراب به نماز ایستاده است و تا طلوع خورشید مشغول رکوع و سجود بود و شنیدم براى یکایک مردان و زنان دعا مى‌کرد و آنان را نام مى‌برد ولى براى خود چیزى نخواست. عرض کردم: مادر، چرا همان گونه که براى دیگران دعا مى‌کنى، براى خود دعا نمى‌کنى؟ فرمود: فرزندم، اول همسایه بعد از آن خانه»(۴).

۳ ـ فاطمه(س) از نگاه امام حسین(ع):

امام حسین (ع) می‌فرماید: «رسول خدا (ص) در خانه‌ام سلمه بود که صرصائیل (یکى از فرشتگان الهى) نزد پیامبر (ص) آمد و عرض کرد: نور را به عقد نور درآور. پیامبر (ص) فرمود: چه کسى را و براى چه کسى؟ گفت: دخترت فاطمه (س) را براى على ابن ابى‌طالب (ع). سپس در حضور جبرئیل و میکائیل و صرصائیل، فاطمه (س) را به عقد على (ع) درآورد»(۵).

۴ ـ فاطمه(س) از نگاه امام سجاد(ع):

امام سجاد(ع) مى‌فرماید: «وقتى که قیامت فرا رسد، فاطمه (س) وارد محشر مى شود و گفته مى‌شود کسانى که به آیات الهی ایمان آوردند و مسلمان شدند به جز مسلمانانى که دوستدار اهل‌بیت(س) هستند؛ همگى سر‌ها را به زیر اندازید. آنگاه اعلام مى‌شود: این است فاطمه دخت محمد(ص). او و همراهانش به سوى بهشت مى‌روند. خداوند فرشته‌اى را خدمت وى مى‌فرستد و مى‌گوید: حاجتت را از من بخواه! فاطمه عرض مى‌دارد: پروردگارا حاجت من آن است که مرا و کسانى را که فرزندان مرا یارى کردند مورد عفو قرار دهى»(۶).

۵ ـ فاطمه (س) از نگاه امام محمدباقر(ع):

امام باقر(ع) می‌فرماید: چون قیامت شود جبرئیل ندا مى‌دهد: خدیجه دختر خویلد کجاست؟ مریم دختر عمران، آسیه دختر مزاحم، ام کلثوم خواهر موسى(ع) کجایند؟ آنان از جاى بر مى‌خیزند ... آنگاه ندا می‌شود؛ اى اهل محشر امروز من کرامت را براى محمد و على و حسن و حسین و فاطمه (ع) قرار دادم. سر‌ها را پایین بیاندازید و چشم‌ها را فرو ببندید، چون فاطمه مى‌خواهد به بهشت وارد شود. سپس جبرئیل ناقه‌اى بهشتى مى‌آورد و آن حضرت را به بهشت مى‌برد و لیکن ایشان وقتى نزدیک بهشت مى‌رسد درنگ مى‌کند. خداوند مى فرماید: درنگت براى چیست؟

فاطمه مى‌گوید: پروردگارا، دوست دارم در چنین روزى مقامم شناخته شود. خداوند مى‌فرماید: اى دختر حبیبم برگرد و نظر افکن و هرکس را که دوستى شما اهل‌بیت در دلش است، او را وارد بهشت کن». امام باقر (ع) مى‌فرماید: «به خدا سوگند در آن روز فاطمه شیعیان و دوستانش را همانند پرنده‌اى که دانه خوب را از دانه بد جدا مى‌کند، از بین جمعیت جدا مى‌کند»(۷).

۶ ـ فاطمه(س) از نگاه امام جعفر صادق(ع):

سیدهاشم بحرانى از امام صادق(ع) نقل مى‌کند که می‌فرماید: «نبوت هیچ پیامبرى تکمیل نشد مگر این که به فضیلت فاطمه زهرا(س) اقرار نموده، محبت او را دارا بود»(۸).

همچنین امام صادق (ع) مى‌فرماید: «فاطمه، صدیقه کبرى است او در نزد خداوند ۹ اسم دارد: فاطمه، صدیقه، مبارکه، طاهره، زکیه، راضیه، محدثه، زهرا و بتول»(۹).

۷ ـ فاطمه(س) از نگاه امام موسى کاظم(ع):

امام کاظم(ع) مى‌فرماید: «همانا فاطمه، صدیقه و شهیده است»(۱۰).

سلیمان جعفر مى‌گوید از امام کاظم (ع) شنیدم که فرمودند: «در خانه‌اى که اسم محمد یا على، حسن، حسین، جعفر و عبدالله، و از زنان فاطمه باشد؛ فقر و تنگدستى وارد نخواهد شد»(۱۱).

۸ ـ فاطمه(س) از نگاه امام رضا(ع):

امام رضا(ع) از اجداد گرامیش نقل مى‌کند که پیامبر(ص) به على(ع) فرمودند: سه فضیلت به تو داده شد که به من داده نشده است. على(ع) عرض کرد: آن سه چیز چیست؟ پیامبر(ص) فرمود: «تو پدرزنى چون من دارى که من چنین پدرزنى ندارم، همسرى چون فاطمه(س) به تو داده شده که به من داده نشده است، حسن و حسین(ع) به تو داده شده که به من داده نشده است»(۱۲).

همچنین امام رضا (ع) از پدران بزرگوار خود از رسول خدا (ص) نقل مى کند که پس از ازدواج على و فاطمه (ع) خداوند عزوجل فرمودند: «اگر على (ع) را نمى‌آفریدم براى دخترت فاطمه (س) همتا و همسرى در روى زمین یافت نمى‌شد»(۱۳).

۹ ـ فاطمه(س) از نگاه امام جواد(ع):

زکریا بن آدم نقل مى کند: در محضر امام رضا (ع) بودم که امام جواد (ع) در حالى که بیش از چهار سال از عمرش نگذشته بود، وارد شد. وقتى نشست دستش را روى زمین قرار داد و سر به آسمان بلند نمود و مدتى طولانى به فکر فرو رفت. امام رضا (ع) فرمود: جانم فدایت، چرا این چنین در اندیشه‌اى؟ پاسخ داد: به جهت ستم‌هایى که نسبت به مادرم فاطمه(س) انجام داده‌اند»(۱۴).

و نیز امام جواد (ع) خطاب به موسى بن قاسم که گفت: در حج از طرف فاطمه زهرا (س) زیارت کردم امام فرمودند: «آن را زیاد کن؛ زیرا که آن برترین چیزى است که بدان عمل مى کنى»(۱۵).

۱۰ ـ فاطمه(س) از نگاه امام هادى(ع):

آن حضرت در مورد علت نام‌گذارى حضرت صدیقه طاهره (س) به «فاطمه»، از رسول خدا (ص) نقل مى‌کند که رسول خدا(ص) فرمود: «دخترم فاطمه (س) را بدان جهت فاطمه نامیدند که خداوند عزوجل او و دوستانش را از آتش جهنم به دور نگه مى‌دارد»(۱۶).

۱۱ ـ فاطمه(س) از نگاه امام حسن عسکرى(ع):

امام حسن عسکرى (ع) از امام على (ع) از رسول خدا (ص) نقل مى‌کند: «آن هنگام که خداوند آدم و حوا را آفرید، آنان در بهشت به خود مباهات مى‌کردند. آدم به حوا گفت: خداوند هیچ مخلوقى بهتر از ما نیافریده است. خداوند به جبرئیل فرمود: این دو بنده‌ام را به فردوس برین ببر، زمانى که وارد فردوس شدند؛ چشمانشان به بانویى افتاد که جامه‌اى زیبا از جامه‌هاى بهشتى در برداشت و تاجى نورانى بر سرگذاشته و دو گوشواره درخشان به گوشش آویخته بود و بهشت از پرتو نور چهره‌اش درخشان بود.

حضرت آدم به جبرئیل گفت: حبیبم جبرئیل، این بانو که از زیبایى چهره‌اش بهشت نورانى گشته کیست؟ گفت: او فاطمه دختر محمد(ص)، پیامبرى از نسل تو است که در آخرالزمان خواهد آمد. گفت: این تاجى که برسردارد چیست؟ پاسخ داد: شوهرش على بن ابیطالب(ع) است. گفت: این دو گوشواره که بر دو گوش او است چیست؟ پاسخ داد: دو فرزندش حسن و حسین (ع) مى‌باشند. آدم گفت: حبیبم، آیا اینان پیش از من آفریده شده‌اند؟ گفت: بلى؛ اینان در علم مکنون خداوند چهار هزار سال پیش از آن که تو آفریده شوى، وجود داشتند»(۱۷).

۱۲ ـ فاطمه(س) از نگاه امام مهدى(عج):

حضرت بقیه الله(عج) فرمودند: «دختر رسول خدا فاطمه (س) براى من سرمشق و الگوى نیکویى است.»(۱۸).

منابع:

(۱). دیوان امام على ابن ابى طالب (ع)، محمدعبدالرحمن عوض، ص ۶۵.
(۲). نهج البلاغه، نامه ۲۸.
(۳). فاطمه الزهرا من المهد الى اللحد، ص ۶۰۹. و روضه الواعظین، ص ۱۵۱.
(۴). بحارالانوار، ج ۴۳، ص ۸۱ و ۸۲.
(۵). بحارالانوار، ج ۴۳، ص ۱۲۳.
(۶). عوالم العلوم، ج ۲، ص ۱۷۸.
(۷). بحارالانوار، ج ۴۳، ص ۶۴.
(۸). مدینه المعاجز به نقل: فاطمه الزهرا بهجه القلب المصطفى؛ ص.۸۶ و بحارالانوار، ج ۴۳، ص ۶۵.
(۹). بحارالانوار: ج ۴۳، ص ۱۰۵.
(۱۰). مرآة العقول، ج ۵، ص ۳۱۵.
(۱۱). سفینه البحار، ج ۴، ص ۲۹۵.
(۱۲). مسندالرضا، ج ۱، ص ۱۱۹.
(۱۳). همان، ج ۱، ص ۱۴۱.
(۱۴). بحارالانوار، ج ۵۰، ص ۵۹.
(۱۵). اصول کافى، ج ۴، ص ۳۱۴.
(۱۶). لسان المیزان، ج ۳، ص ۳۴۶.
(۱۷). همان.
(۱۸). بحارالانوار، ج ۵۳، ص ۱۸۰.

برگرفته از آیین رحمت، معارف اسلامی و پاسخ به شبهات کلامی دفتر حضرت آیت‌الله العظمی مکارم شیرازی

تهیه و تنظیم: زهرا رضازاده