قرآن بهرهمندی از محيط زيست را حق همگان می‌داند
گروه اندیشه: کارشناس فرهنگی جهاددانشگاهی اردبیل گفت: از نكات مهم در قرآن اين است كه بهرهمندی از محيط زيست را حق همگان دانسته است، همان‌گونه كه در آيه 10 سوره الرحمن آمده است: «(خداوند) زمين را برای همگان قرار داد».
به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) از اردبیل، تقی قاسمی خادمی کارشناس فرهنگی جهاددانشگاهی اردبیل، روز گذشته 25مردادماه در نشست دانشجویی«مطالعات میان رشته‌ای قرآنی با رویکرد محیط زیست» که در محل مرکز آموزش عالی علمی کاربردی جهاددانشگاهی اردبیل برگزار شد، گفت: خداوند متعال در قرآن بصورت مكرر از اجزای طبيعت ياد كرده است. اجزاي طبيعت شامل گياهان، جانوران، كوه‌ها، درياها و ... است، چرا كه زندگي ما انسان‌ها بدون اجزاي طبيعت در اين كره خاكي كاملا غيرقابل تحمل و غيرممكن است. در قرآن كريم سوره‌هايي از قرآن بنام اجزاي طبيعت است مثلا ماه(قمر)، خورشيد(شمس)، حديد(آهن) و سوره‌هايي كه بنام جانوران نام‌گذاري شده است.
این فعال قرآنی افزود: همچنين خداوند در قرآن از اجزاي طبيعت به‌عنوان نعمتي براي بشر ياد كرده است، به‌طور مثال چنانچه در ابتداي سوره‌هاي نحل و نبا دقت نماييم خداوند برخي از اجزاي طبيعت را نام برده و از آنها بعنوان نعمتي ياد مي‌كند و به بشر در مورد آنها و يادآوري آنها تذكر مي‌دهد. شرافت اجزاي طبيعت در نزد خداوند متعال چنان است كه در قرآن به برخي از آنها قسم ياد كرده است. مثلا خداوند در قرآن به خورشيد، ماه، شب، روز، آسمان، زمين و ... و حتي به اسب‌ها تيزرو(سوره عاديات) قسم ياد كرده كه اين عظمت، شرافت و تقدس اجزاي طبيعت را نزد خالق هستي مي‌رساند.
قاسمی اظهار کرد: از نكات ديگر در قرآن اين است كه بهره‌مندي از محيط زيست در نظر قرآن حق همگان است. همان‌گونه كه در آيه 10 سوره الرحمان فرموده: «(خداوند) زمين را براي همگان قرار داد». همچنين آباداني زمين با استفاده از اجزاي طبيعت به انسان‌ها موكول شده چنانچه در آيه 61 سوره هود آمده: «و اوست كه شما را از زمين آفريد و آباد كردن آنرا به شما سپرد». اين آباداني و حفظ محيط زيست در اسلام از چنان اهميتي برخوردار است كه پيامبر اسلام در حديثي فرموده است: «اگر قيامت برپا شود و در دست(انساني) نهالي باشد، بايد آنرا بكارد». همچنين امام صادق(ع) نيز در حديثي فرموده‌اند: «درختان ميوه‌دار را قطع نكنيد كه خداوند بر شما به‌شدت عذاب فرو مي‌آورد». امام علي(ع) نيز مسلمانان را از ريختن سم حتي در سرزمين‌هاي مشركان منع مي‌نمودند.
فعال حوزه مطالعات میان رشته‌ای قرآن‌کریم بیان کرد: در حديث ديگري پيامبر اسلام(ص) فرموده‌اند: «حفظ كنيد زمين را چرا كه (زمين) مادر شماست». در آيه 81 سوره طه نيز آمده است: «كُلُوا مِنْ طَيِّبَاتِ مَا رَزَقْنَاكُمْ وَلَا تَطْغَوْا فِيهِ فَيَحِلَّ عَلَيْكُمْ غَضَبِي وَمَنْ يَحْلِلْ عَلَيْهِ غَضَبِي فَقَدْ هَوَى»«از خوراكي‌هاى پاكيزهاى كه روزى شما كرديم بخوريد [ولى] در آن زياده روى مكنيد كه خشم من بر شما فرود آيد و هر كس خشم من بر او فرود آيد قطعا در [ورطه] هلاكت افتاده است». منظور از آيه فوق اين است كه از نعمات محيط زيست بهره‌مند شويم ولي سركشي و طغيان و اسراف در استفاده از امكانات محيط زيست ننماييم كه غضب و خشم الهي را بدنبال دارد و از اينجا معلوم مي‌شود كه تخريب محيط زيست و از بين بردن آن كه بشر امروزي همين كار را انجام مي‌دهد، حرام و موجب نزول بلاي الهي است، چرا كه زمين مختص بشر كنوني نبوده و ما بايد آنرا به شكل سالم به نسل‌هاي بعدي خود تحويل دهيم.
