Adem (as) ilk insan mı, yoksa ilk peygamber mi?
İbrahimi dinlere göre bugün tüm insanlığın babası Hz. Adem'dir (as). İslami rivayetlere göre yeryüzüne ilk ayak basan insan Adem (as) değildi, ondan önce nesli tükenen insanlar da olmuştur. Ama Adem'in (as) soyundan gelen günümüz insanının önceki insanlarla hiçbir bağlantısı yoktur. Hz. Adem'in (as) ilk insan olması onun son insan neslinin ilk insanı olduğu anlamına gelir.
Kur’an-ı Kerim, Hz. Adem'i (as) Allah'ın ilk seçtiği olarak tanıtır. Âl-i İmrân Suresi 33 ayeti: "Şüphesiz Allah, Âdem'i, Nûh'u, İbrahim ailesini (soyunu) ve İmran ailesini (soyunu) birbirinden gelmiş birer nesil olarak seçip âlemlere üstün kıldı." İşte bu yüzden Müslümanlar, nübüvvetin başlangıcını ve sonunu göstermek istediklerinde "Adem'den Hatem'e" tabirini kullanırlar. İlk insanın (as) Peygamber seçilmesi, Allah'ın beşeri hiçbir zaman hidayetsiz bırakmadığını gösterir. Kur'an-ı Kerim'in 9 suresinde "Adem" ismi 25 defa geçmektedir.
Kur’an'da ve İslami rivayetlerde Adem (as), Ebu'l-Beşer (insanlığın atası), Halifetullah (Allah'ın yeryüzünde halife kıldığı insan) ve Safiyullah (Allah'ın seçilmişi) gibi unvanlarla tanımlanmıştır.
Kur'an-ı Kerim!de Hac suresi 5. ayeti, Sâd suresi, 11; Sâffât, 11; Hicr, 48; El-Rahman, 14 ve Secde: 7. ayetlerinde beyandaki farklılıklarla insanın topraktan (Turâb) ve yapışkan çamurdan (Tîn-i Lâzib) yaratıldığına işaret edilir. Bir ayet, onun "saf çamurdan" yaratılışından bahseder. Mü’minun suresi 12. ayeti: "Andolsun, biz insanı, çamurdan (süzülmüş) bir özden yarattık." Bir başka ayette ise insanın "kokuşmuş eski çamurdan" yaratıldığı söylenmektedir. Hicr suresi 26. ayeti: "Andolsun, biz insanı kuru bir çamurdan, şekillendirilmiş bir balçıktan yarattık."
Bu ayetler aslında insan vücudunun yaratılışının çeşitli aşamalarına değinmektedir. O başlangıçta toprak idi, sonra çamura dönüştü, daha sonra kokuşmuş bir çamura dönüştü, sonra yapışkanlaştı ve sonunda kurumuş bir beden oldu. Pek çok müfessir, "Adem"in, bedeninin "Edim"den (=dünya üzerindeki toprak) yaratıldığı için Adem olarak adlandırıldığına inanır. Sonra, insan bedeninin oluşumunun tamamlanmasından sonra, yüce Allah ona ruhunu üflemiştir. Hicr suresi 29. ayette: şöyle buyurulmaktadır: "Onu düzenleyip içine ruhumdan üfledim..."
Dolayısıyla Hz Adem (as) beden ve ruh olmak üzere iki boyuttan oluşmaktadır: Allah önce bedenini yarattı, sonra kendi ruhunu ona üfledi ve diriltti. İnsan en güzel şekliyle yaratılmıştır. Tin suresi 4. ayeti: "Biz, gerçekten insanı en güzel bir biçimde yarattık." İnsan, Allah'ın onu yarattıktan sonra kendisi için aferin dediği tek varlıktır. Mü’minin suresi 14 ayeti: "Yaratanların en güzeli olan Allah’ın şânı ne yücedir!"
Kur’an'ın bazı ayetlerinde insanın karışık bir nutfeden yaratılışından bahsedilir. İnsan suresi 2. ayeti: "Şüphesiz biz insanı, karışım hâlindeki az bir sudan (meniden) yarattık ve onu imtihan edeceğiz. Bu sebeple onu işitir ve görür kıldık". Bu ayetler grubunun anlamı, insanın sonraki aşamalarda ve nesillerde yaratılmasıdır. Yani ilk insanın atası topraktan, onun soyundan gelenler de nutfeden yaratılmıştır. İsa'nın (as) doğumu kıssası, bir Kur’an ayetinde olduğu gibi, yaratılışı itibariyle Adem'in (as) kıssası olarak bilinir: Âl-i İmrân suresi 59. ayeti: "Şüphesiz Allah katında (yaratılışları bakımından) İsa’nın durumu, Âdem’in durumu gibidir: Onu topraktan yarattı. Sonra ona 'ol' dedi. O da hemen oluverdi."
En çok konuşulan başlıklar 