نقش جامعه‌ساز بانوان باید احیا شود

به گزارش ایکنا، دوره تربیت مبلغ شبکه‌ساز در حوزه نوجوانان، یکشنبه، ۱۲ تیرماه با حضور بیش از ۱۵۰ نفر از بانوان طلبه در محل حوزه علمیه راه زینب(س) برگزار شد.

فاطمه اسفندیاری، معاون فرهنگی حوزه‌های علمیه خواهران استان تهران، طی سخنانی در این نشست، کلیدواژه این دوره را هویت‌بخشی به خود و دیگران بیان کرد و گفت: اگر هویت انسانی خود را بیابیم و کمک کنیم مخاطبان ما هویت خود را پیدا کنند، راه را درست رفته‌ایم. با این روش نیاز نیست به نوجوانان احکام بیاموزیم، می‌توانیم مدیریت کلاس را به نوجوانان بسپاریم. در کنار آن باید آمادگی کامل برای طرح درس داشته باشیم. در واقع همه این مباحث تحت‌الشعاع مسائل ارتباطی است.

وی اظهار کرد: دنیای نوجوانی با تمام شیطنت‌ها و بحث‌های شخصیتی در این دوران، زیبا و جذاب است و به همان میزان که جای رشد دارند، لغزش‌ها نیز روی آن‌ها اثر می‌گذارد.

معاون فرهنگی حوزه‌های علمیه خواهران استان تهران افزود: مشکل نوجوان امروز این است که گوش شنوا ندارند، سعی کنید در کنار نوجوانان و گوش شنوای آن‌ها باشید و فضای نوجوانان به ویژه دختر نوجوان امروز را درک کنید.

وی تصریح کرد: اگر دوره تربیت مربی نوجوان در استان تهران با موفقیت برگزار شود، در کل کشور اجرا خواهد شد تا مسیر فعالیت مبلغان مشخص باشد.

حجت‌الاسلام سیدامین موسوی، مسئول بینشکده تعالی سازمان تبلیغات اسلامی نیز با بیان اینکه ما هنوز جایگاه و هدف انقلاب از نوع نگاه به زن را نتوانسته‌ایم در جامعه تبیین کنیم و نگاه شرقی و غربی به عنوان الگوی اول و دوم در کشور ما غلبه دارد، گفت: رویکرد اسلام به زن در کسب فضائل اجتماعی است، اما ادبیات غرب و شرق متمایل به این رویکرد هستند که زن به عوارضش شناخته می‌شود و زن را با نگاه زیبایی و زینت بودن در حوزه اجتماعی و فرهنگی تعریف می‌‎‎کنند و به ذات انسانی زن توجهی ندارند. در غرب با همین رویکرد از نگاه فرد گرایانه تا رئالیسم غربی، زن به عنوان کالای افزایش زیبایی جامعه، به کالای مصرفی تبدیل شده و به همین تناسب در شرق که نگاه به زن به نوعی تبعیت از مرد بود، به جایی رسید که زن تبدیل به کارگر خانه شد.

وی اظهار کرد: نگاه اسلام با این دو نگاه کاملاً متفاوت است. دین اسلام پایه حرکت‌های اجتماعی را به زن سپرده است، کما اینکه امامین انقلاب اسلامی مراحل انقلاب را منوط به حرکت‌های اجتماعی زنان کردند. در زمان پیامبر(ص) نیز زنان نقش اجتماعی زیادی داشتند که پس از ایشان به مرور این نقش افول کرد.

حجت‌الاسلام موسوی اظهار کرد: ما زن را در جامعه به نقش می‌شناسیم و این اشتباه است. زن در انسان‌شناسی اسلامی به ماهو زن باید شناخته شود. مادر، دختر و همسر بودن، نقش‌های اضافه زن است که ابزاری برای کسب فضایل به شمار می‌آید. حضرت صدیقه طاهره(س) در اتفاقات بعد از پیامبر(ص) به مرور نقش‌های خود را فدای فرهنگ اسلامی کرد، مثلاً فدک را با نقش دختر پیامبر بودن بازپس می‌گیرد و زمانی که جان امام علی(ع) در خطر است، با نقش همسر بودن به میدان می‌آید. با گذشت زمان مرزها و نقشه‌هایی که برای زن به عنوان لایه‌های حفظ انسانیت انسان تعریف شده بود، تخریب کردند تا به نگاه حداقلی از انسان رسیدند و این مانع تمدن‌سازی در زمان پیامبر(ص) شد.

وی افزود: انقلاب اسلامی فضایی را ایجاد کرد که زن با شخصیتی که دارد بتواند در موضوعات مختلف اجتماعی اثرگذار باشد، به گونه‌ای که امامین انقلاب اسلامی شکل‌گیری انقلاب را به حرکت‌های بانوان در قم و مشهد منوط می‌دانند. در گام‌های بعدی نیز همین اثرگذاری را می‌طلبید، مانند دوران دفاع مقدس که اثرگذاری مادرانه را حس می‌کنید، مادری که همسر و فرزندش را برای دفاع از کشور به جبهه می‌فرستد.

مسئول بینشکده تعالی سازمان تبلیغات اسلامی بیان کرد: باید بدانیم کدام نقش زن را باید احیا کنیم که این نقش بتواند جامعه‌ساز و دولت‌ساز باشد؟ برای احیای نقش زن در جامعه باید بدانیم زن چه نقشی در جامعه باید ایفا کنند که هم بتواند جامعه را اداره کند و هم نرم‌افزار اداره دولت جدید را ایجاد کند؟ برای مثال در گذشته بانویی در محل معروف بود که ازدواج‌هایی را رقم می‌زد، این نقشی بود که در حوزه مادری انجام می‌دادند که نقش جامعه‌ساز است، این نوع نگاه‌ها هم می‌تواند دولت‌ساز و هم جامعه‌ساز باشد.

حجت‌الاسلام موسوی با بیان اینکه نهضت‌سازی مرحله راهبردی است که نیازمند پژوهش است، گفت: این دوره از جامعه اسلامی دوره‌ای است که در ادبیات قرآنی می‌گویند بر ما اصر جاری شده، یعنی دست و پای انسان را در پیروی از ولی می‌بندد. اگر اصر بر جامعه جاری شد، انسان بی‌بهره می‌شود. در حال حاضر دچار اصری هستیم که مانع تمدن‌سازی است. در ادبیات قرآنی، حضور زن در جامعه، شکننده اصر است و فضیلت اجتماعی محسوب می‌شود و حضور زن و مرد در جامعه بلامانع است، اتفاقاً در کسب فضایل اجتماعی باید سبقت بگیرند که در این زمینه قرآن می گوید: «زن و مرد نباید با هم قیاس شوند».

وی در ادامه به راه‌های برطرف کردن اصر در جامعه اشاره و بیان کرد: رهبر معظم انقلاب اسلامی در دیداری که با بانوان داشتند بر تکریم مقام زن و احیای نقش زن در جامعه تأکید کردند. قرآن کریم نیز راهبردهای زیادی برای تکریم مقام زن به کار برده و در اکثر آیات به وحدت نفس بین زن و مرد اشاره می‌کند، همچنین، قرآن توجه ویژه به موضوع ارحام دارد. از دیگر موضوعات که قرآن کریم برای تکریم مقام زن به کار برده، رعایت عدالت است و همچنین، حق مهریه و حق ارث را برای زن قرار داده است و در رعایت حقوق زن به حدود الهی اشاره کرده و برای حفظ کرامت زن به حکومت دستور داده با فساد و فحشا مبارزه کند. همچنین، به برابری زن و مرد در جرایم و لزوم حمایت مالی زن از سوی مرد اشاره کرده است.

مسئول بینشکده تعالی سازمان تبلیغات اسلامی در ادامه به سؤالاتی مانند اینکه آیا امامین انقلاب طرحی برای آینده دارند یا خیر؟ مراحل دولت و تمدن اسلامی کجا تمام می‌شود؟ الان باید چه کرد؟ آیا طرح کلان رهبری به ما می‌گوید چه زمان چه کاری باید انجام دهیم؟ به عنوان سؤالاتی که از سوی طلاب و نخبگان مطرح است، اشاره کرد و افزود: یکی از ضعف‌ها در جریان کنشگری و طلبگی انقلاب اسلامی این است که احساس می‌کنیم امامین انقلاب، طرح راهبردی برای آینده انقلاب اسلامی ندارند. در این زمینه به نظر می‌رسد طراحی‌های کلان انقلاب اسلامی را فراموش کرده‌ایم و محدود به جریان‌های مادی شده‌ایم.

وی بیان کرد: ادبیاتی را از زمان امام حسین(ع) گم کرده‌ایم که آن ادبیات دوگانه‌ای بین حال حاضر انقلاب و سایر شیعیان است که این ادبیات از دو مبدأ فقهی منشأ می‌گیرد که یکی امامین انقلاب و دیگری علمای نجف هستند.

وی افزود: تا ۱۵۰ سال گذشته اسلام همیشه حاکمیت داشته است. اصل حکومت هم بر اندیشه شیعی شکل گرفته و اندیشه شیعی، نهضت اسلامی است که موجب پیشرفت جامعه شده است. همه انبیا به دنبال به وجود آوردن حکومت اسلامی بودند و در این زمینه راهکارهایی مانند از بین بردن نخ تسبیح استکبار داشته‌اند و بعد شروع به جامعه‌پردازی کرده‌اند که در این مرحله متوقف شده‌اند.

حجت‌الاسلام موسوی گفت: بنا به فرمایش مقام معظم رهبری، غایت انقلاب اسلامی، شکل‌گیری نهضت جهانی اسلام ذیل قاعده ربوبیت و ابوت است. دولت و جامعه اسلامی بناست تمدن اسلامی را شکل دهند که اگر این تمدن شکل گیرد انتظار ظهور را می‌توانیم داشته باشیم.

وی با بیان اینکه مصداق دولت اسلامی شخص نیست، بلکه نرم‌افزار است و انسان به عنوان حوزه سخت‌افزاری معرفی می‌شود، اظهار کرد: تولید فکر و ایجاد کادر آینده دولت انقلاب اسلامی از انتظارات مقام معظم رهبری است. ایشان جریان نوجوان را جز جریان پیشتاز می‌دانند لذا این عرصه به شدت حساس است.

مسئول بینش کده تعالی سازمان تبلیغات اسلامی تصریح کرد: نرم‌افزار انقلاب اسلامی ادبیات امام خمینی(ره) است که باید بخوانید، به آن عمل کنید و تجربه به دست آورید. نگاه تمدنی در ذهن کسی ایجاد نمی‌شود مگر اینکه ادبیات امام(ره) خوب فهم شود. دولت انقلابی دولتی است که عموم مردم در آن مسئول باشند. مبلّغی که نتواند مردم را مبلغ دین کند تبلیغ نکرده است. اگر با این ادبیات نسل آینده را تربیت کنیم نسلی متفاوت خواهیم داشت.

حسین عرب‌اسدی، مسئول اندیشکده سدا نیز طی سخنانی در رابطه با مکانیزم تربیتی نوجوانان گفت: اگر می‌خواهیم کار تربیتی انجام دهیم، باید اجازه دهیم نوجوان حرف بزند، این رفتار جزء مبادی تربیتی است و به نظر می‌رسد در قول و حرف زدن حکمت‌هایی نهفته است.

وی به بعد دیگر ویژگی نوجوان اشاره کرد و افزود: نوجوان معمولا معذرت‌خواهی نمی‌کند؛ یعنی قول را نمی‌گوید اما فعل را انجام می‌دهد، چون غرورش اجازه نمی‌دهد؛ در حالیکه به ما این گونه تلقین کرده‌اند که فعل سخت‌تر از قول است.

عرب اسدی اظهار کرد: این قول در زندگی زناشویی، رابطه معلم و شاگردی و دوستانه هم مطرح است، به عنوان مثال معلم به توانمندی شاگرد اذعان نمی‌کند و بالعکس شاگرد به نیازش به معلم اذعان نمی‌کند، بعد اعتراض می‌کنیم که چرا درصد یادگیری پایین است، چون درواقع همه طلبکار هستند اما طالب نیستند.

از دیگر برنامه‌های این دوره، ارزیابی مخاطبان با ابزار بازی تئاتر و پرسش‌نامه بود که در بازی تئاتر، افراد در قالب گروه‌های 10 نفره در فرصت 30 دقیقه‌ای سناریویی را برای بازی تئاتر تدوین کرده و نقش‌های هر فرد را مشخص کردند و در 15 دقیقه به اجرای تئاتر پرداختند و فرم‌های ارزیابی از سوی ارزیابان تکمیل شد.

همچنین، در این دوره، آزمون مکتوب برگزار و پاسخنامه‌ها ازسوی مخاطبان تکمیل شد که در نهایت بعد از دوره، پاسخنامه‌ها از سوی اساتید و ارزیابان تحلیلگر بررسی شده و نتایج به صورت اختصاصی ارائه خواهد شد.