نقش توحیدباوری در پیشگیری از مفاسد اقتصادی در پژوهشنامه علوم حدیث تطبیقی

به گزارش ایکنا، در این شماره از پژوهشنامه علوم حدیث تطبیقی مقالاتی با عناوین «مبانی قرآنی و روایی راهکارهای تحقق تمدن نوین اسلامی در بیانیۀ گام دوم انقلاب»، «محتواپژوهی روایی تأثیر روابط اجتماعی مؤمنین در تمدن‌سازی اسلامی»، «تأثیر اعتقاد به توحید در تولید در بیانیۀ گام دوم از منظر امام علی(ع)»، «نقش توحیدباوری در پیشگیری از مفاسد اقتصادی کارگزاران از منظر نهج‌البلاغه»، «تأثیر احسان به والدین در سبک زندگی از دیدگاه حضرت علی(ع)»، «شاخصه‌های اخلاقی کارگزاران در بیانیۀ گام دوم با تأکید بر نهج‌البلاغه»، «کارکردهای اجتماعی دین در بیانیۀ گام از منظر نهج البلاغه»، «نقش عالمان دین در تحقق جامعه دینی در بیانیۀ گام دوم از منظر روایات»، «سیاست‌های کلی اقتصاد مقاومتی در آموزه‌های علوی(ع)»، «تبار شناسی علوم پزشکی از منظر احادیث»، «هندسۀ علوم حدیث با تأکید بر تأسیس «فلسفۀ حدیث» به مثابۀ دانش نوین»، «حق حیات حیوانات از منظر روایات»، «واکاوی معیارهای شناخت احادیث جعلی از منظر علامه امینی در الغدیر»، «الگوی جانشین‌‌پروری در سیرۀ پیامبر اکرم‌(ص) با تأکید بر خطبۀ ‌‌غدیر»، «تحلیل تطبیقی امامت انتصابی از منظر عقل، قرآن و حدیث»، «بررسی شبهات پیرامون رسالۀ ذهبیه»، «تحلیل روایات نهی از احتجاج قرآنی با خوارج»، «مصداق «نفس مطمئنة» در روایات تفسیری فریقین»، «نقد رویکرد ذهبی در میزان الاعتدال» و «اصطلاح‌شناسی «صحیح الحدیث»» منتشر شده است.

مبانی قرآنی و روایی راهکارهای تحقق تمدن نوین اسلامی در بیانیۀ گام دوم انقلاب

در طلیعه نوشتار «مبانی قرآنی و روایی راهکارهای تحقق تمدن نوین اسلامی در بیانیۀ گام دوم انقلاب» آمده است: مقام معظم رهبری در بیانیۀ گام دوم انقلاب برای دست‌یابی به تمدن نوین اسلامی راهکارهایی را ارائه نموده که ریشه در آموزه‌های قرآنی و روایی دارند. این نوشتار با هدف تبیین راهکارها و بیان مستندات آن‌ها در آموزه‌های دینی سامان یافته و تلاش کرده با شیوه توصیفی- تحلیلی، مستندات این راهکارها را در آموزه‌های دینی نشان دهد. دستاوردهای پژوهش نشان می‌دهد رهنمودهایی که از سوی رهبری در بیانیۀ گام دوم در راستای دست‌یابی به تمدن نوین اسلامی ارائه شده‌اند، دارای مبانی اصیل دینی بوده و ریشه در آموزه‌های قرآنی و روایی دارند. در آموزه‌های دینی نسبت به بهره‌گیری از تجربه پیشین و به مقوله علم بسیار تاکیده شده و معنویت، اخلاق و عدالت مورد توجه قرار گرفته است؛ علاوه بر این‌ها مبارزه با فساد و سروسامان دادن به زندگی دنیوی و کسب عزت مورد سفارش همیشگی اسلام بوده و این امور از مهم‌ترین اسباب رشد و تعالی معرفی شده‌اند. مقوله‌هایی این‌گونه در بیانیۀ گام دوم به‌عنوان راهکارهای اساسی در جهت دست‌یابی به تمدن نوین اسلامی مورد توجه قرار گرفته‌اند.

محتواپژوهی روایی تأثیر روابط اجتماعی مؤمنین در تمدن‌سازی اسلامی

در طلیعه نوشتار «محتواپژوهی روایی تأثیر روابط اجتماعی مؤمنین در تمدن‌سازی اسلامی» آمده است: تحقق تمدن اسلامی هدف نهایی اقامۀ دین در جامعه است. بهره‌گیری از منابع غنی دینی و استفاده از دستاوردهای قابل اطیمنان دانش جدید، دو پیش‌نیاز رسیدن به چنین تمدنی است. تحلیل میراث روایی شیعه، نشان از آن دارد که در میان مفاهیم کلیدی منابع دینی، «ایمان» - نه آن‌گونه که در اذهان عموم افراد جاگرفته - حقیقتی معجون‌گونه دارند و در فرایند زمان، بر اساس اصول و ضوابطی معین شکل می‌‌گیرند. ایمان مشتمل بر شتاب‌دهنده‌‌هایی همچون حُسن خُلق است که به‌کارگیری آن علاوه بر تقویت ایمان، روابطی حسنه در سراسر جامعه به‌وجود می‌آورد. آن‌گاه که «مهارت ارتباط صحیح» با «ارکان ایمان از جمله رضایت به تقدیر و توکل»، همراه می‌‌شوند آرامش را نه فقط برای فرد که برای جامعه به ارمغان آورده و نسلی تمدن‌ساز تربیت می‌‌گردد. وقتی «ایمان» در روابط اجتماعی استحکام یابد، به مؤمن قدرت اقامه دین داده و قرارگرفتن آن تحت سایه ولایت، شکوفایی بسیاری از استعدادهای فرد و جامعه را به‌دنبال خواهد داشت. برآیند استحکام روابط اجتماعی و شکوفایی استعدادهای جامعه و رفع موانع اجتماعی، تمدنی است اسلامی که به تعبیر مقام معظم رهبری دام ظله در بیانیۀ گام دوم، وارد مرحله دوم آن شده‌ایم و پژوهش پیش‌رو با تحلیل محتوای روایات کتاب ایمان و کفر الکافی بر آن است تا با ترسیم نقشه راه اهل‌بیت(ع)، برشی از الگوی معارف تمدن و حکومتی جهانی را نشان دهد.

تأثیر اعتقاد به توحید در تولید در بیانیۀ گام دوم از منظر امام علی(ع)

در چکیده نوشتار «تأثیر اعتقاد به توحید در تولید در بیانیۀ گام دوم از منظر امام علی(ع)» آمده است: رفتار انسان‌ها، پیوسته پیرو معتقدات و جهان‌بینی آنها صورت می‌گیرد. در جوامع اقتصادی نیز انسان‌ها با توجه به معتقدات و اصول فکری خود تصمیمات اقتصادی گرفته و بر اساس آن رفتار می‌کنند و اقتصاد حاکم بر جوامع نیز جدای از افکار و عقاید آنان نیست. زیربنا و تکیه‌گاه فکری و نظری درباره آموزه‌ها و رفتارهای اقتصادی و جهان‌بینی حاکم بر آن، همان مبانی اعتقادی می‌باشد که موضوع این آموزه‌ها، خداوند متعال و صفات او، جهان هستی، انسان و جامعه است. در این پژوهش آن دسته از آموزه‌های الهی که در رفتارهای اقتصادی انسان در حوزۀ تولید تأثیر دارد که همان اعتقاد به توحید در تولید است، از منظر امام علی(ع) مورد توجه می‌باشد. برای نیل به این مقصود، تأثیر اعتقاد به توحید در تولید با استناد به برخی روایات امام علی(ع) با توجه به بیانیۀ گام دوم انقلاب اسلامی بیان گردیده است. در فرمایش مقام معظم رهبری در بیانیۀ گام دوم انقلاب، به مسئله اقتصاد به‌عنوان نقطۀ کلیدی و تعیین‌کننده در جامعه اسلامی اشاره شده ‌است. همچنین از مطالعات و بررسی‌های انجام شده در این پژوهش می‌توان به این نتیجه رسید که انسان موحّد در این مکتب در حیطۀ تولید معتقد است که می‌توان با جهت‌دهی به هدف تولید، توجه‌دادن به کار و تلاش در جهت تولید و ایجاد امنیت اقتصادی در تولید به سمت ارزشی‌شدن و بهره‌وری و قاعده‌مند شدن زنان در کار تولید به پیشرفت در زمینۀ تولید رسید. همچنین با ایجاد امنیت در اشتغال و با گسترش اشتغال مولد در تولید، بخش کشاورزی و صنعت و تجارت را توسعه و سروسامان داد.