تفاوت پرهیز از فقر با ساده‌زیستی در اقتصاد رضوی / زکات، فاصله طبقاتی را کم می‌کند
یک کارشناس ارشد اقتصاد با بیان اینکه بین پرهیز از فقر و ساده‌زیستی تفاوت وجود دارد، گفت: کار و تلاش، فرهنگ رضوی است و بر آن تأکید بسیار شده است، پرداختن به کسب انسان را از فقر دور نگه می‌دارد و پرهیز از فقر از ویژگی‌های اقتصاد رضوی است.
ابوالفضل حاج‌کریم، کارشناس ارشد اقتصاد، در گفت‌و‌گو با ایکنا از استان مرکزی، ضمن تبریک فرا رسیدن سالروز ولادت امام رضا (ع)، تصریح کرد: دو حوزه دین و اقتصاد، کاملاً به هم نزدیک هستند و این امر در اروپای قرون وسطی مشهود است. با پیدایش انقلاب صنعتی تعدادی از عالمان و صاحب‌نظران علم اقتصاد قلمرو تحقیقات خود را از دین تفکیک کردند.
وی با اشاره به اینکه اقتصاددانان بر این باورند که علم اقتصاد دارای چارچوبی با رنگ دینی، اخلاقی و انسانی است و برای داشتن اقتصادی پویا باید به این نکات توجه کرد، اظهار کرد: اعتقادات مردم در رفتار و عمل آنان تأثیرگذار و رفتار هم بر مباحث اجتماعی و فرهنگی و هم مباحث اقتصادی اثرگذار است. هر دینی در بخش اقتصاد دارای موضع خاص بوده و در واقع ادیان جهت‌گیری اقتصادی ویژه خود را دارا هستند و منطبق با آن پیش می‌روند.
حاج‌کریم رفاه اقتصادی مبتنی بر دینداری را از دغدغه‌های مهم زندگی فردی و اجتماعی مردم برای داشتن زندگی سالم بر پایه سلامت دینی، روحی و فکری دانست و اضافه کرد: رفاه اقتصادی بهترین یار و یاور انسان برای دستیابی به بندگی، رشد فرهنگی و اعتقادی در دو بُعد فردی و اجتماعی است. پژوهشگران می‌توانند رفاه اقتصادی را در حوزه قرآن و آموزه‌های رضوی مورد بررسی قرار داده مبانی آن را استخراج کرده و با بیانی شیوا و قابل فهم برای مردم بازگو کنند.
این کارشناس ارشد اقتصاد ادامه داد: حوزه کسب درآمد و تجارت از نگاه ائمه اطهار (ع) دارای ویژگی و شاخصه‌هایی است که باید به درستی مورد واکاوی قرار گیرد. امام رضا(ع) احادیث بسیار در حوزه اقتصاد دارند که می‌توان به روایتی که در (بحارالانوار 49 / 100) بدین شرح آمده است، اشاره کرد: «امام در خراسان، همه اموال خویش را در روز عرفه تقسیم کردند. فضل بن سهل گفت: این کار زیان است. امام فرمودند: بلکه این کار غنیمت و سود است. آنچه را که برای دستیابی به پاداش الهی و کرامت انسانی بخشیدی، غرامت و زیان مشمار». این روایت نشان می‌دهد در کسب درآمد و تجارت خط قرمزهایی وجود دارد که باید رعایت کرد.
وی انجام فعالیت‌های اقتصادی در قالب تلاش در رشته‌های مختلف کاری بدون در نظر گرفتن جایگاه و موقعیت اجتماعی را یکی از ارکان اقتصاد رضوی بیان کرد و افزود: فرد فاقد شغل، بخشی از زندگی او خالی است و انسان بیکار برای گذران وقت دست به هرکاری برای پرکردن اوقات فراغت می‌زند. قانون الهی است که تلاشگران به موفقیت می‌رسند حتی اگر مسلمان نباشد، افراد سست و تنبل موفقیتی ندارند حتی اگر مسلمان باشند.
حاج‌کریم در ادامه با اشاره به ارزش‌گذاری به قشر کارگر در سبک زندگی رضوی، با استناد به فرمایش امام رضا(ع) که فرمودند: «کسی که با کار و کوشش، در جست‌وجوی مواهب زندگی برای تأمین خانواده خویش است پاداشی بزرگ‌تر از مجاهدان راه خدا دارد»، تصریح کرد: نکات ناب اقتصاد رضوی باید از طریق رسانه اطلاع‌رسانی و در جامعه نهادینه شود. جوانان باید معنای احادیث را با عمق جان درک کنند تا اثرپذیری داشته باشد.
وی با تأکید بر اینکه پرداختن صرف به بعد مادی کار و تلاش از نگاه اقتصاد رضوی ملاک نیست و در کنار بعد مادی باید به بخش پرورش و تقویت مبانی معنوی نیز توجه کرد، افزود: نگاه اقتصاد رضوی رشد در هر دو بعد مادی و معنوی است، چراکه تلاش زمینه رهایی از فساد را فراهم می‌کند.
حاج‌کریم در بخشی از سخنان خود در تشریح تفاوت بین پرهیز از فقر و ساده‌زیستی، اظهار کرد: کار و تلاش از فرهنگ رضوی است و بر آن تأکید بسیار شده است. پرداختن به کسب انسان را از فقر دور نگه می‌دارد و در واقع پرهیز از فقر از ویژگی‌های اقتصاد و فرهنگ رضوی است.
وی ادامه داد: ساده‌زیستی و دور نگه داشتن خود از تجمل‌گرایی از امتیازات فرهنگ و سبک زندگی رضوی است و این امر را نباید با پرهیز از فقر و دور نگاه داشتن خود از آن اشتباه گرفت. امام رضا(ع) فرمودند: «فقر و بینوایی کلید هر نوع بدبختی و بیچارگی است». برای دور نگاه داشتن جوانان از لغزش و گناه و هرگونه بیماری روحی باید آنان را با کار سرگرم کرد. باید قبول کرد تأمین معیشت نقش بسزایی در آرامش، سلامت روحی و روانی دارد.
حاج‌کریم اسراف را از آفت‌های مهم در رشد و رونق اقتصادی دانست و اظهار کرد: پرهیز از اسراف و تبذیر در قرآن ذکر شده است و دور بودن انسان مؤمن از این ویژگی ناپسند نیز در روایات تمامی معصومین(ع) و حتی ادیان الهی دیگر نیز بیان شده است. در روایتی آمده است: روزی یکی از غلامان آن حضرت میوه‌ای خورد و نصفه آن را دور انداخت. ایشان به او فرمودند: «اگر تو میلت به باقی میوه نمی‌کشد و از آن بی‌نیاز هستی، بدان که افرادی هستند که به همین میوه نیم‌خورده محتاج‌اند».
این اقتصاددان در پایان بیان کرد: اینکه ثروتمندان در برابر فقرا دارای وظایف و تکالیفی هستند که باید عمل کنند مسئله‌ای تازه نیست. کمک ثروتمندان به فقرا از شاخصه‌های سبک زندگی و اقتصاد رضوی، علوی، فاطمی و حسینی است. در مکتب ما لزوم توجه به فقرا و نیازمندان بسیار مورد توجه بوده است و پس از پیروزی انقلاب اسلامی این امر مورد تأکید است. پرداخت زکات از سوی افراد ثروتمند به کاهش فاصله طبقاتی منتج خواهد شد و در روزگاری که تعدادی از مردم گرفتار مشکلات معیشتی هستند، طرح‌هایی همچون مواسات اقدام خوبی است، اما برای رفع دغدغه‌ها باید فکری اساسی کرد.
انتهای پیام
