خلود در آتش؛ نتیجه سبک شمردن گناهان از سوی بنی‌اسرائیل

به گزارش ایکنا، جلسه درس تفسیر قرآن کریم آیت‌الله عباسی خراسانی 26 خرداد در حوزه علمیه قم برگزار شد. وی در این جلسه به تفسیر آیات 76 تا 81 سوره بقره پرداخت. 

خداوند در این آیات می‌فرماید: «وَمِنْهُمْ أُمِّيُّونَ لَا يَعْلَمُونَ الْكِتَابَ إِلَّا أَمَانِيَّ وَإِنْ هُمْ إِلَّا يَظُنُّونَ فَوَيْلٌ لِلَّذِينَ يَكْتُبُونَ الْكِتَابَ بِأَيْدِيهِمْ ثُمَّ يَقُولُونَ هَذَا مِنْ عِنْدِ اللَّهِ لِيَشْتَرُوا بِهِ ثَمَنًا قَلِيلًا فَوَيْلٌ لَهُمْ مِمَّا كَتَبَتْ أَيْدِيهِمْ وَوَيْلٌ لَهُمْ مِمَّا يَكْسِبُونَ وَقَالُوا لَنْ تَمَسَّنَا النَّارُ إِلَّا أَيَّامًا مَعْدُودَةً قُلْ أَتَّخَذْتُمْ عِنْدَ اللَّهِ عَهْدًا فَلَنْ يُخْلِفَ اللَّهُ عَهْدَهُ أَمْ تَقُولُونَ عَلَى اللَّهِ مَا لَا تَعْلَمُونَ بَلَى مَنْ كَسَبَ سَيِّئَةً وَأَحَاطَتْ بِهِ خَطِيئَتُهُ فَأُولَئِكَ أَصْحَابُ النَّارِ هُمْ فِيهَا خَالِدُونَ»

ترجمه: «و [بعضى] از آنان بى‌سوادانى هستند كه كتاب [خدا] را جز خيالات خامى نمی‌دانند و فقط گمان مى‌برند پس واى بر كسانى كه كتاب [تحريف‏‌شده‏‌اى] با دست‌هاى خود مى‌نويسند سپس مى‏‌گويند: اين از جانب خداست تا بدان بهاى ناچيزى به دست آرند پس واى بر ايشان از آنچه دست‌هايشان نوشته و واى بر ايشان از آنچه [از اين راه] به دست مى‌آورند و گفتند جز روزهايى چند هرگز آتش به ما نخواهد رسيد بگو مگر پيمانى از خدا گرفته‌ايد كه خدا پيمان خود را هرگز خلاف نخواهد كرد يا آنچه را نمی‌دانید به دروغ به خدا نسبت مى‏‌دهيد، آرى كسى كه بدى به دست آورد و گناهش او را در ميان گيرد چنين كسانى اهل آتش‌اند و در آن ماندگار خواهند بود.»

خلاصه متن این جلسه در ادامه از نظر می‌گذرد؛

در این آیات صحبت تحریف و صحبت اقسام یهودیان است و اینکه اینها دیدشان نسبت به کتاب‌های مسلمانان چگونه است. گروهی از اینها کلام الهی را می‌شنیدند و تحریف می‌کردند. پس یک دسته از یهودیان دانشمندانشان بودند که به تورات آگاهی داشتند، ولی نفاق ورزیدند. دسته دیگر از یهودیان افراد بی‌سوادی بودند که تورات را نمی‌دانستند مگر به صورت آرزوها. اینها جز گمانشان چیز دیگری نداشتند.

از این چند تا آیه این استفاده می‌شود که یهود اهل تحریف هستند، اهل نفاق هم هستند، بعد اینها دو دسته هستند: دسته علمایشان و کسانی که امیون بودند و امیون تقلیدات کورکورانه‌ای داشتند. می‌شود گفت که خداوند مصداق تحریف را هم بیان کرده است. اینجا هم کلی تحریف آمده و هم مصداق تحریف آمده است. اگر قلمی فاسد شد، اگر عالمی فاسد شد، عده‌ای را هم فاسد می‌کند. اینجا هشداری است برای کسانی که قلم به دست هستند. حوزه‌ها و دانشگاه‌ها باید مراقبت کنند از قلمشان تا چیزی صادر نشود که یک عده به انحراف بیفتند. می‌شود با توجه به مباحث روز استفاده کرد، اینها قرائت‌های دینی را هم شامل می‌شود قطعاً این طور است و ما نمی‌توانیم هر برداشتی را برداشت دینی بدانیم.

تفسیر به رای پیش‌نیاز تحریف است. چون بستر تحریف است خداوند آنها را نهی کرده است. ارتباط آیات با همدیگر بسیار ارتباط صریحی است. ارتباطش این است که در آیات گذشته حالات بنی‌اسرائیل بود و در اینجا آیات حالات علمای بنی‌اسرائیل و تقسیم‌بندی‌شان به عالمانی که متعمداً تحریف می‌کنند و عالمانی که کورکورانه و ناآگاهانه دچار خطا می‌شوند. در عین حال هر دویشان در اینکه خطا کرده باشند یکی هستند. عالم‌ها به سبب تحریف خطا دارند و عامی‌ها به سبب قصورشان خطا دارند.

نتیجه آیات این است که گناه بنی‌اسرائیل این بود که گناه را سبک می‌شمردند و سرمایه‌هایشان سرمایه‌ها نابخردانه بود و حتی قیام قیامت هم سیئه اینها دامن‌گستر است و باعث خلودشان در آتش می‌شود. خطیئه‌ای که گسترده باشد محیط بر صاحبش می‌شود و صاحبش محاط او می‌شود یعنی طوری می‌شود که مخلد می‌شوند.

جالب اینجاست که اینجا معیار خلود هم بیان شده است. انسان تا به ختمیت نرسد به خلود نمی‌رسد. اینها به جایی رسیده‌اند که خطیئه بر آنها احاطه کرده است و خودشان هیچ اراده‌ای از خود ندارند. حکم خداوند هم تخلف ندارد. شاید یک جهت خلود اینها این باشد که هم‌سنخ عذاب الاهی می‌شوند چون یک عذاب هر شخص به حسب خودش است و اینها چون به روشی که به رحمت الاهی می‌رسد نرفتند و خشونت و نارسایی را انتخاب کردند و سعادت را پیش نرفتند به جایی رسیدند که در آتش دوزخ خالد هستند. آیه بعدی دیگر آیه ایمان و عمل صالح است که اجازه دهید برای جلسه بعدی بماند.