به گزارش ایکنا، حجتالاسلام والمسلمین حسین بستان، عضو هیئت علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، 3 آبانماه در پنل چهارم همایش «نقش معرفت دینی در علوم انسانی؛ از گفتوگو تا تأسیس» که به صورت مجازی برگزار شد، گفت: غالباً مدلی را که از علوم انسانی اسلامی ارائه کردهایم، آن است که یک فرد توأمان هم باید مثلاً روانشناس و جامعهشناس درجه یک باشد و هم دانشپژوه حوزه در حد اجتهاد؛ بنابراین این کار را دشوار میکند، زیرا کمتر کسی هست که بتواند در دو حیطه متخصص باشد و کمتر کسی میتواند همزمان میان این دو را جمع کند.
وی با بیان اینکه البته این دشواری نباید باعث شود آن را تعطیل کنیم، بلکه باید تیمهای پژوهشی، تشکیل و پروژههای مشترک تعریف کنیم، اظهار کرد: مانع دیگر در مسیر اسلامیسازی علوم انسانی، مانع معرفتی است؛ برخی به کارآمدی علوم انسانی اسلامی باور ندارند. آنها میگویند علوم انسانی رایج چه ایرادی دارد که میخواهیم آن را تغییر دهیم؟ این علوم انسانی کار کرده و حل مسئله میکند و با وجود اشکالات، کارآمد است، بنابراین وقتی ابزاری کار میکند و سالم است، چرا باید آن را عوض کنیم؟
بستان افزود: همچنین گفته میشود که چه تضمینی هست که علوم انسانی اسلامی کارآمد باشد؛ تاکنون نسخه و مدلی از این اسلامیسازی ارائه نشده است و ... . باید مقداری از مسائل انتزاعی به سمت مسئل کاربردی سوق پیدا کرده و کارآمدی نظریات علوم انسانی اسلامی را نشان دهیم، اگر 10 الی 20 پژوهش قوی وجود داشته باشد، قطعاً سبب تحول ایجاد خواهد شد.
عضو هیئت علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه با اشاره به موانع اجتماعی، تصریح کرد: فضای علمی کشور ما مقداری سیاستزده و ناموجه است و خیلی از مباحث که باید در فضای آرام علمی شکل بگیرد، در سطح رسانهای مطرح شده و جنبه سیاسی میگیرد؛ این کار نیازمند فرهنگسازی و مدیریت است تا هر صحبتی در فضای عمومی انجام نشود و مباحث در فضای پخته علمی مورد چکشکاری قرار بگیرد.
استاد حوزه و دانشگاه اضافه کرد: گاهی کسانی که شخصیت مطرح اجتماعی هستند، سخنانی برضد علوم انسانی اسلامی میگویند که بدنه دانشجویان و محققان را تحت تأثیر قرار میدهد و باعث کاهش انگیزه آنان در این بحث میشود؛ البته در ناحیه موافقان علوم دینی هم این مسئله ممکن است وجود داشته باشد.
وی با اشاره به موانع مدیریتی اسلامیسازی، گفت: مراکزی که متولی این امر هستند و دغدغه دارند، هنوز آن اولویتی را که باید به این مقوله بدهند، در عمل نمیدهند؛ اگر اولویت واقعی برای آن قائل بودیم، قطعاً پیشرفت میداشتیم؛ معتقدم بنبستی در این راه نداریم، زیرا با وجود اختلافات، اشتراکات زیادی هم میان دیدگاههای موافق و مخالف در اسلامیسازی وجود دارد و بنبستی در کار نیست.
بستان تصریح کرد: در نشستهای مختلفی که حضور داریم، شاهدیم که مباحث این عرصه برای مخاطبان جدید است و گویی هرگز نشنیدهاند، بنابراین باید تبلیغ و ترویج بیشتری در این زمینه صورت بگیرد.
وی با بیان اینکه صعوبت در روش و محتوا چارچوب نظریات را دشوار میکند، اضافه کرد: ما نهایتاً باید به سمت پژوهشهای مشترک حرکت کنیم. شکل آرمانی این است که فیلسوف و مجتهد حوزوی وارد علوم انسانی شود و آن را اسلامی کند، ولی نه حوزوی و نه دانشگاهی نمیتوانند به تنهایی این کار را انجام دهند، بلکه باید همافزایی وجود داشته باشد.
انتهای پیام