ساخت مقاوم مجریان؛ لازمه توفیق اقتصاد مقاومتی

به گزارش خبرنگار ایکنا، نشست تخصصی «نقشه راه اقتصاد مقاومتی در محیط بین‌الملل»  صبح امروز چهارشنبه 30 مهرماه 99 از سوی معاونت بین‌الملل سازمان بسیج مستضعفین برگزار شد.

مرتضی هاشم‌پور، مشاور معاون وزیر صنعت، در این نشست درباره لوازم عملیاتی کردن اقتصاد مقاومتی اظهار کرد: مقام معظم رهبری راهکارهایی را در این مورد اعلام کرده‌اند که مهم‌ترین موضوع مدیریت اثرگذار، سالم و جهادی در کشور است. شاید یک دهه قبل سهم عوامل تولید با امروز متفاوت بود. سه عامل جهش تولید شامل نیروی انسانی، منابع طبیعی و میزان سرمایه‌گذاری است که در دهه‌‌های دور سهم منابع انسانی ۲۰ درصد، منابع طبیعی ۴۰ درصد و میزان سرمایه‌گذاری نیز ۴۰ درصد بود، اما امروز آن ۲۰ درصد منابع انسانی به ۸۰ درصد رسیده و نمونه عملی آن ژاپن است.

وی افزود: مجموعه پیکره کشور ژاپن همانند یک کارخانه است که مواد اولیه از کشورهای مختلف از جمله از خاورمیانه به آنجا می‌رود و تبدیل به کالا و به سایر کشورها صادر می‌شود. تمام این کارها را نیروی انسانی ژاپن انجام می‌دهد. زمان جنگ تحمیلی جوانانی نظیر باکری و زین‌‌الدین و همت توانستند جبهه‌ها را اداره کنند که نشان‌دهنده مدیریت جهادی یعنی از خود گذشتن در راستای منافع ملی است

هاشم‌پور گفت: به عنوان یک مدیر دولتی و فعال در حوزه صنعت و معدن و مدیرعامل شرکت فولادی سترگ شرق ایران عرض می‌کنم که امروز می‌توانیم اقتصاد بدون نفت را با معدن جبران کنیم، اما عملیات زمین‌شناسی ما هنوز تمام پتانسیل‌های معدنی کشور را به ما نگفته است. اگر تمام ظرفیت‌های داخلی را شناسایی، استخراج، تولید و به خارج صادر کنیم، کشور به اقتصاد مقاومتی دست خواهد یافت.

بختیاری، مدیر امور خاورمیانه یک هلدینگ سوئیسی، نیز اظهار کرد: در همین فولاد اگر قرار است کسی سرمایه‌گذاری کند وقتش امروز است، چراکه کمتر کشوری به اندازه ایران منابع دارد، اما متأسفانه هماهنگی‌ها به خوبی انجام نمی‌شود و امور اداری مانعی برای سرمایه‌گذاری است. بنده موافقت ۳۰۰ میلیون یورو سرمایه‌گذاری در کشور را گرفته‌ام، لذا اگر همکاری شود قطعاً چنین کاری انجام خواهم داد.

نماینده چند شرکت چینی در خاورمیانه نیز تصریح کرد: ساکن چین هستم و تجربه تعاملات اقتصادی چین با ایران را از سال‌ها قبل دارم. اگر می‌خواهید اقتصاد مقاومتی در ایران موفق باشد باید از ایده‌های مختلف و سرمایه‌گذاری خارجی حمایت کنید. تاکنون بالغ بر صد تفاهم‌نامه امضا شده، اما متأسفانه خروجی نداشته است. چند سال قبل پیشنهادهایی برای حضور ۱۸۰ شرکت چینی در ایران در راستای ایجاد شرکت‌های متعدد صنعتی در ایران ارائه دادم تا بعد از سفر رئیس‌جمهور چین به ایران به نتیجه برسد اما در نهایت نتیجه‌ای حاصل نشد. قوانین در ایران دائماً تغییر می‌کند. در چین ظرفیت‌هایی وجود دارد که می‌توان در این شرایط تحریم از آنها استفاده کرد اما متأسفانه شرایط اداری و ناهماهنگی‌های مسئولان باعث می‌شود که سرمایه‌گذاری در ایران به خوبی صورت نگیرد.

حسین زرین‌اقبال، اقتصاددان، هم اظهار کرد: آدام اسمیت خواستار تقسیم کار عادلانه بر اساس مزیت‌های نسبی شد، اما امروزه این تقسیم کار جهانی با اخلال مواجه شده و برخی کشورها برای حفظ هژمون خود قوانین را زیر پا گذاشته و تجربیات تلخی را برای ایجاد محدودیت در شرایط زیست عادی بشر ایجاد کرده‌اند. واقعیت این است که حتی سازمان‌های مدعی و به دنبال تقسیم کار جهانی در عمل موفق به این تقسیم کار نشده‌اند. لذا امروزه شاهد نظم‌های منطقه‌ای و گاه ملی هستیم.

وی افزود: در این چارچوب تمام کشورها به دنبال منافع ملی خودشان هستند، لذا نباید از این گزینه غافل شویم. قطعاً برای اینکه در شرایط تحریم حاشیه امنی در قالب اقتصاد ملی داشته باشیم باید تلاش زیادی کنیم. نیازمند نسخه‌ای هستیم که برخی از کشورها از جمله چین به آن عمل می‌کنند. تجربه بیماری کرونا این موضوع را نشان داد که بسیاری از کشورها در حال اتخاذ تدابیری برای رسیدن به یک نقطه امن در اقتصاد جهانی هستند.

زرین‌اقبال اظهار کرد: تئوریزه کردن اقتصاد مقاومتی توسط ایران انجام شده، اما موضوع خودکفایی همیشه در اقتصادهای جهان انجام شده است. در سال ۷۸ بنده آماری را دیدم که انگلستان برای ۱۵۰ سال ذخایر استراتژیک فولاد داشت. کشورهای دیگر از جمله آمریکا و ژاپن هم چنین ذخایری دارند. از سوی دیگر همه ما انتظار داشتیم در شرایطی که در غرب کالایی با کاهش مواجه می‌شود از منظر رفتاری شاهد هجوم مردم باشیم اما به دلیل زیرساخت‌های فرهنگی چنین اتفاقی رخ نمی‌دهد و در کشور خودمان در شرایط تحریم شاهد چنین اتفاقاتی بوده‌ایم.

این کارشناس مسائل اقتصادی بیان کرد: شرایط کرونا به ما این سیگنال را داد که در زمینه زیرساخت‌های فرهنگی و رفتاری باید بیشتر کار کنیم. موضوع کارگزاری بسیار مهم است و نمود آن فقط در اقتصاد نیست، اما در حوزه اقتصاد مقاومتی و به ویژه مدیران کارگزار از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است، لذا بدنه‌ای که قرار است مجری اقتصاد مقاومتی باشد باید یک ساخت مقاوم داشته باشد اما در این زمینه هم با چالش‌های اساسی مواجه هستیم و این موضوعی مخاطره‌آمیز است.

وی افزود: گفتمان‌های کنونی در اقتصاد جهانی تاکنون برای ما جوابگو نبوده، چراکه ما با اقتصاد تحریم مواجه هستیم. در اقتصاد، موضوع ادوار تجاری به ما می‌گوید که اقتصاد علی‌رغم نوسان اما به سمت جلو حرکت می‌کند ولی باید مرتباً نوسانات را مورد بررسی قرار داد اما بعد از بحران سال ۲۰۰۷ که حباب‌های مالی و اعتباری ترکید و اقتصاد جهانی با ورشکستگی‌های مالی پیاپی مواجه و بازارهای حقیقی مجدداً در رأس قرار گرفت به این نتیجه رسیدیم که چنین اقتصادی قابل اتکا نیست. بنابراین در نظام بین‌الملل نمونه‌های زیادی در مورد حرکت به سمت اقتصاد ملی وجود دارد و ما هم ایمان آورده‌ایم که می‌توانیم با استفاده از منابع و امکانات داخلی روی پای خود بایستیم.

این کارشناس اقتصادی بیان کرد: در نظام‌های صنعتی در انتخاب مدیران، مکانیزم‌هایی وجود وارد از جمله اینکه مدیر باید سازگار با آن صنعت باشد. از سوی دیگر رویکردهای فرهنگی حاکم بر مدیران به خوبی بررسی نشده و این باعث می‌شود مدیران ما مسئله‌شناسی خوبی نداشته باشند. ما نیازمند الگویی هستیم تا مشخص شود مدیری که در حال تصمیم‌گیری است باید چه ویژگی‌هایی داشته باشد. یکی از موانع مهم تولید داخلی قوانین گمرکی است برای مثال در زمینه نهاده‌های دامی که بسیار هم ضروری است، اما متأسفانه یک میلیون تن از این نهاده‌ها در گمرکات دپو شده، لذا در داخل محصولات دامی بسیار گران‌تر شده است. بنابراین برای اداره بهتر اقتصاد کشور از جمله در زمینه اداره بانک مرکزی، بودجه‌ریزی و تحلیل شاخص‌ها باید اقداماتی انجام دهیم که منجر به اجرای اقتصاد مقاومتی شود.