نقش بورس در جهش تولید و دلایل حمایت رهبر انقلاب از معافیت مالیاتی شرکتهای بورسی
عامری‌مقدم اظهار کرد: بورس فضای خوبی است تا دولت، بنگاه‌های خصوصی، نهادهای عمومی و شهرداری‌ها به راحتی و با نرخی مناسب از طریق انتشار اوراق تأمین مالی و اوراق مشارکت و انواع ابزارهای مالی اسلامی و صکوک در زمانی اندک به تأمین مالی اقدام کنند.
بازار سرمایه ایران طی ماه‌های اخیر رونقی چشمگیر داشته، به ویژه پس از حمایت همه‌جانبه مسئولان و اقبال تاریخی مردم به بورس، یکی از طلایی‌ترین دوران خود را سپری میکند. به همین دلیل بسیاری از شرکت‌ها نیز تمایل به حضور در بورس پیدا کرده‌اند که هم برند خود را تقویت و هم با عرضه سهام، به جذب نقدینگی مورد نیاز اقدام کنند، اما متأسفانه برخی موانع از جمله مشکلات مالیاتی منجر به نگرانی‌هایی برای این شرکت‌ها شده است.
در همین راستا طی روزهای اخیر حجت‌الاسلام والمسلمین روحانی، رئیس‌جمهور، با ابلاغ مصوبه شورای عالی هماهنگی اقتصادی به فرهاد دژپسند، وزیر اقتصاد، شرایط معافیت‌های مالیاتی شرکت‌هایی را که به تازگی وارد بورس شده‌اند اعلام کرد. همچنین رئیس‌جمهور اظهار کرد که این مصوبه به تأیید رهبر معظم انقلاب نیز رسیده است.
برای بررسی بیشتر این موضوع و نقش بورس در تحقق شعار «جهش تولید» با احسان عامری‌مقدم، مدیر آموزش کانون کارگزاران بورس اوراق بهادار، به گفت‌وگو نشستیم که متن این مصاحبه در ادامه می‌آید:
ایکنا ـ ارزیابی شما از این ابلاغیه دولت در راستای معافیت مالیاتی شرکتهای تازه‌وارد به بورس و حمایت رهبر انقلاب از این موضوع چیست؟ همچنین ورود به بورس چه مزایایی برای شرکت‌ها دارد؟
اگر بخواهیم به عنوان مقدمه، نگاهی آکادمیک و سنتی به این موضوع داشته باشیم، متوجه خواهیم شد که یکی از کاربردها و مزایای ورود به بازار سرمایه از بُعد تأمین مالی برای شرکت‌ها این است که وارد این فضا شده و به دلیل مزایایی که به صورت قانونی در نظر گرفته شده است از مزیت معافیت‌های ویژه مالیاتی نیز برخوردار خواهند شد. طبیعتاً در این ایام که یکی از پررونق‌ترین و تاریخی‌ترین ایام بورس را به لحاظ حضور مردم، ورود نقدینگی و توجه مسئولان شاهد هستیم و بورس در شرایطی عالی قرار دارد. لذا شرکتهای زیادی هم تمایل پیدا کرده‌اند که با عرضه بخشی از سهام خود در این بازار حضور یابند و از مزایای آن از جمله جمع‌آوری نقدینگی و تأمین مالی استفاده کنند.
البته به لحاظ تعادل بازار و نقش دولت و سیاستگذار از جمله سازمان بورس و سایر بورس‌های مربوطه، این ضرورت احساس می‌شود که سریع‌تر برای ایجاد تعادل بین عرضه و تقاضا، عرضه‌های اولیه صورت گیرد تا بتواند تعادل بین نسبت‌های خرید و فروش و عرضه و تقاضا را در بازار مالی و بازار سرمایه در این شرایط خاص حفظ کند. براساس محاسباتی که انجام شده و رئیس سازمان بورس هم اخیراً در کنفرانس خبری اعلام کردند، رقم ورود نقدینگی و پول جدید به بورس، حدوداً 30 هزار میلیارد تومان در سال 1398 و بیش از 50 هزار میلیارد تومان نیز در سه ماهه ابتدایی سال جاری بود که این فرصت خوبی برای تأمین مالی شرکت‌ها و بنگاه‌هایی است که تمایل دارند در بورس پذیرش شوند. با پیگیری‌های وزیر اقتصاد و شورای عالی هماهنگی اقتصادی، در نهایت رئیس‌جمهور این موضوع را ابلاغ کردند که شرکت‌هایی که تمایل دارند در این شرایط وارد بورس شوند از معافیت‌های مالیاتی برخوردار باشند و این موضوع به تأیید رهبر انقلاب نیز رسیده است.
بنا شده که رسیدگی سازمان مالیاتی به پرونده‌های مربوط به قبل از سال 98 شرکت‌هایی که امسال و با این شرایط خاص وارد بورس می‌شوند ممنوع شده است و سازمان امور مالیاتی نمی‌تواند متعرض حساب‌های سنوات گذشته آنها شود، بلکه فقط بابت صورت‌های مالی سال 98 پرداخت مالیات انجام دهند. این امر میتواند انگیزه بسیار خوبی برای شرکتهای کوچک و بزرگ باشد که در بورس حضور یابند، چراکه مزیت مهمی برای آنهاست و آن هم به دلیل نگاه ملی است که در نظام و حاکمیت در این ایام درباره بازار سرمایه به وجود آمده و میتواند به میزان زیادی کمک‌حال شرایط اقتصادی کشور باشد.
ایکنا ـ به حمایت حاکمیت از بورس اشاره کردید. همانگونه که مطلعید در ماه‌های اخیر نگاهی بسیار حمایتی در مورد بازار سرمایه در میان مسئولان شکل گرفته است. رئیس‌جمهور در تمام جلسات هیئت دولت بر لزوم حمایت از بورس تأکید میکنند. حتی رهبر انقلاب نیز توجهی جدی به بورس نشان داده‌اند. شما علت آن را چه می‌دانید؟
البته اگر سیر تاریخی موضوع را بررسی کنیم، شاید نگاهی یک باره نباشد، بلکه در یک سال و نیم تا دو سال اخیر چنین حمایتی شدت بیشتری گرفته است. ما در جامعه با موضوع نقدینگی کلان مواجه هستیم که نیاز بود بستری مناسب برای آن در نظر گرفته شود. سایر بازارها همچنان انگیزه و رغبتی را برای سرمایه‌گذاران ایجاد نمی‌کردند. سیاست‌های بانک مرکزی به ویژه در دوره مدیریت آقای همتی و سروسامان دادن به ریال و دلار داده سبب شد که فرهنگ سرمایه‌گذاری و تبلیغاتی که سال‌های گذشته آغاز شده بوده و از همه مهم‌تر شرایط اقتصادی دولت به دلیل فشار مضاعف تحریم‌ها، به بازدهی برسد.
به علاوه در پی کسری بودجه بسیار در سال گذشته و شیوع کرونا، دولت مجبور شد که تقریباً 100 هزار میلیارد تومان در قالب بسته‌های حمایتی ارائه دهد و سیاست انبساطی در اقتصاد در پیش گرفته شد که آن کسری بودجه را وحشتناک‌تر می‌کرد. لذا طبیعی است که حمایت از بورس تقویت شود. اگر به سیر تاریخی کشورهای توسعه‌یافته دقت کنید، یکی از بسترهای مناسب تأمین مالی دولت و جبران کسری بودجه، تأمین پروژه‌ها و پرداخت بدهی به پیمانکاران و استفاده از بازار سرمایه بوده است.
شاید تاکنون خیلی این موضوع جدی گرفته نمی‌شد یا در حد اعداد و ارقام کوچکی بود که در بودجه تکلیف می‌شد، اما یکباره اتفاقاتی افتاد و شرایطی برای دولت به وجود آمد و مسئولان مجبور شدند که برای کنترل تورم، تأمین مالی دولت و جبران کسری بودجه، به سمت بازار سرمایه حرکت کنند و همه مطمئن هستند که آثار زیان‌بار کمتری دارد و میتواند کمک مناسبی به شرایط اقتصادی، وضع تولید و حتی شرکتهای تولیدی باشد.
ایکنا ـ جبران کسری بودجه دولت از طریق بازار سرمایه بارها مورد تأکید قرار گرفته است. دولت تا چه اندازه توانسته کسری بودجه را از طریق بازار سرمایه جبران کند؟
در اینکه یکی از راه‌های مناسب برای جبران کسری بودجه استفاده از ظرفیت‌های بازار سرمایه است شکی نیست و بسیار از علمای اقتصادی نیز بارها چنین توصیه‌هایی داشته‌اند ولی باید ببینیم در عرصه اجرایی چه مقدار از راه‌های مناسب صورت می‌گیرد؟ طبیعتاً این‌گونه سیاست‌ها نیاز به اقناع افکار عمومی، همراهی و همدلی مردم هم دارد و باید به این حوزه‌ها توجه شود.
بعد از آزادسازی سهام عدالت، موضوع صندوق «دارا یکم» را به عنوان یکی از مستقیم‌ترین اقدامات دولت جهت تأمین مالی خودش داشتیم و اقدامات دیگری نیز در قالب انتشار «اخزا» انجام می‌دهد، اما این اقدام شیوه‌ای جدید و مستقیم بود که در قالب صندوق سرمایه‌گذاری دارا یکم صورت گرفت. در مرحله اول موضوع اقناع افکار عمومی و شرایط بازار هم اهمیت داشت و حدود 6 هزار میلیارد تومان از آن طریق توانست تأمین مالی صورت گیرد و بیش از سه میلیون نفر نیز مشارکت‌کننده داشت. البته موفقیت این اقدامات مقداری زمان‌بر است و نیاز به همراهی افکار عمومی دارد.
روز گذشته هفتم تیرماه هم که معاملات صندوق دارا یکم بازگشایی شد و افراد توانستند آن را در پرتفو مشاهده کنند و اجازه فروش داشتند، بازدهی مناسبی داشت، چراکه هر یونیت که به قیمت ده هزار تومان خریداری شده بود تا حدود 25 هزار تومان هم قیمت خورد. همین موضوع میتواند به میزان زیادی بر همراهی افکار عمومی و اعتماد صد درصدی به دو صندوق بعدی تأثیر بگذارد که یکی در حوزه خودرویی و دیگری پتروشیمی و پالایشی است که به احتمال فراوان اگر آنها هم عرضه شوند، با استقبال بهتر و بیشتر مردم مواجه خواهند شد. البته به احتمال زیاد رقمی که به عنوان تأمین مالی صورت می‌گیرد بیشتر از رقم صندوق اولی باشد؛ هرچند راهکارهای دیگری هم وجود دارد که در حال برنامه‌ریزی بر روی آنها هستند تا بتوانند از شیوه‌های مختلفی، تأمین مالی در بازار سرمایه را افزایش دهند.
ایکنا ـ با توجه به اینکه امسال با عنوان سال «جهش تولید» نامگذاری شده، بورس چگونه میتواند در جهش تولید نقش‌آفرینی کند؟
این موضوع ابعاد مختلفی دارد و حضور شرکتهای کوچک و خصوصی در قالب عرضه در بازار سرمایه و تبدیل شدن به سهامی عام و تأمین مالی خوب میتواند نقطه قوتی برای تزریق منابع مالی به آن شرکت‌ها باشد که کار خود را توسعه و تکنولوژی را تغییر دهند. همچنین شرکت‌ها می‌توانند منابع انسانی اولیه بیشتری را به خدمت بگیرند. شرکت‌هایی که فعلاً به عنوان ناشر حضور دارند به شیوه‌های مختلفی، همانند تجدید ارزیابی دارایی‌ها و معافیت‌های در نظر گرفته شده که در بستر بازار سرمایه برای تأمین مالی به آنها اجازه داده شده است، اقدام میکنند. لذا همه این موارد به قدرت حاکمیت شرکتی آن شرکت و ناشر کمک میکند که بتواند عملکرد بهتر، تأمین مالی راحت‌تر و اعتبار بیشتری داشته باشد و مسیر عملیاتی و کاری اصلی خود را به نحو اَحسن طی کند.
همچنین، بورس فضای خوبی است برای اینکه دولت، بنگاه‌های خصوصی، نهادهای عمومی و شهرداری‌ها، به راحتی و با نرخی مناسب، هم در قالب سهامی و مالکیت مردم در بنگاه‌هایی که اشاره شد و هم از طریق انتشار اوراق در بازار سرمایه، اوراق تأمین مالی و اوراق مشارکت و انواع ابزارهای مالی اسلامی و صکوک را انتشار دهند و در زمانی اندک اقدام به تأمین مالی کنند.
نکته مهم دیگر این است که در بورس مسیر سرمایه‌گذاری غیرمستقیم از طریق صندوق‌ها هم وجود دارد که اکنون استقبال بسیاری از مردم به این سمت است، چراکه دانش و تخصص کافی را ندارند و این منابع خُرد در حال جمع شدن در صندوق‌های بزرگی است. لذا به راحتی می‌‌توانیم از طریق منابع تجمیع شده در صندوق‌ها و شرکتهای سرمایه‌گذاری، اقدامات خوبی در بازار سرمایه انجام دهیم.
گفت‌وگو از اکبر ابراهیمی
انتهای پیام
