احترام به بندگان؛ تکلیفی دینی که تکبر را از بین می‌برد

حجت‌الاسلام علیرضا بامری، مدرس حوزه علمیه سفیران هدایت زاهدان در گفت‌وگو با ایکنا از سیستان‌وبلوچستان، گفت: در حدیثی از امیرالمؤمنین(ع) نقل شده که «إِنَّ الله تبَارَکَ وَ تَعَالی أَخفَی أَربَعَة فِی أَربَعَةٍ أَخْفَی» یعنی خداوند تبارک و تعالی چهار چیز را در چهار چیز پنهان کرده است.

وی بیان کرد: در ادامه حدیث، حضرت(ص) به آن چهار چیز اشاره می‌کنند که عبارتند از «رِضَاهُ فِی طَاعَتِهِ فَلَا تَستَصغِرَنَّ شَیئاً مِن طَاعَتِهِ فَرُبَّمَا وَافَق رِضَاهُ وَ أَنتَ لَا تَعْلَمُ» یعنی خداوند خشنودی خود را در میان طاعت‌ها مخفی کرده است، برای آن‌که هیچ عمل نیکی را کوچک نشماریم، چون نمی‌دانیم خداوند از کدام عمل ما بیشتر خشنود خواهد شد.

مدرس حوزه علمیه سفیران هدایت زاهدان ادامه داد: دومین چیز «‌وَ أَخفَی سَخَطَهُ فِی مَعصِیَتِهِ فَلَا تَستَصغِرَنَّ شَیْئاً مِن مَعصِیَتِهِ» یعنی خدای متعال خشم خود را نیز در میان گناهان پنهان کرده است، برای آن‌که هیچ گناهی را کوچک نشماریم. ما نمی‌دانیم ترک نماز گناهش بیشتر است، یا انفاق نکردن، یا غیبت کردن؛ نباید هیچ یک را بی‌اهمیت دانسته و در انجام آن گستاخ شویم.

وی افزود: سومین چیز «‌إِجَابَتَهُ فِی دَعْوَتِهِ» است، یعنی اجابت خداوند میان دعاها مخفی است؛ ما نمی‌دانیم که کدام دعای ما مستجاب خواهد شد؛ این برای آن است که هیچ دعایی را کوچک نشماریم و همیشه دست نیاز به‌سوی خالق هستی دراز کنیم.

بامری اظهار کرد: اما چهارمین چیز، «‌وَ أَخْفَی وَلِیَّهُ فِی عِبَادِهِ فَلَا تَسْتَصْغِرَنَّ عَبْداً مِنْ عَبِیدِ اللَّهِ»، خداوند ولیّ خود را میان بندگانش پنهان کرده است، برای آن‌که هیچ کس را به چشم حقارت نگاه نکنیم، به هیچ بنده‌ای بی‌احترامی نکنیم، شاید او از مقربان درگاه الهی و از اولیاء باشد.

وی گفت: این مورد چهارم، بسیار اثر اجتماعی ارزشمندی دارد؛ احترام به بندگان، تکلیفی دینی است که تکبر را از بین می‌برد؛ چراکه در اسلام سفارش شده، اگر کسی از شما مسن‌تر است، او را احترام کنید، چون بیشتر از شما عبادت کرده و اگر جوان‌تر از شماست، به او احترام بگذارید، چون کمتر از شما گناه کرده است.

این مدرس حوزه اضافه کرد: خیلی از مشکلات و معضلات اجتماعی ما، نتیجه این طرز فکر است که خود را برتر از دیگران می‌دانیم. می‌گوییم حق تقدم با من است، چون من زورم بیشتر است؛ فقط حرف من صحیح است، چون من بیشتر از همه می‌دانم؛ همه باید به من احترام بگذارند، چون من ارزشم بیش از آن‌هاست و من لزومی ندارد به کسی احترام بگذارم، چون همه اهمیت‌شان کمتر از من است.

وی افزود: حتی خداوند نیز که قادر مطلق است، به بندگان خود احترام می‌گذارد، به طوری که می‌گویند در روز قیامت، با اینکه خداوند شاهدترین شاهدان است، باز به احترام بندگان، با تکیه بر علم خودش حکم را صادر نمی‌کند، بلکه مستندات را ادله قضاوتش قرار می‌دهد.

بامری اظهار کرد: خداوند روی بندگانی که خلق کرده، غیرت دارد و نباید هیچ کس را به چشم حقارت نگاه کرد؛ در حدیث قدسی آمده است که «‌الله تعالی فرمود: هر کس بنده مؤمن مرا اکرام کند، از غضب من در امان خواهد بود» و قطعاً عکس این قضیه نیز صادق است و هرکه در مقابل بندگان خدا تکبر ورزد و دیگران را حقیر بداند، گرفتار خشم خدا خواهد شد.