حمید بهمنی، کارگردان سینما و تلویزیون در گفتوگو با خبرنگار
ایکنا اظهار کرد: متأسفانه رسانه ملی در برنامههای نمایشی بهجای اینکه در ایام ماه مبارک معنویت را در میان مخاطبان ترویج کند، بیشتر به موضوعات خیالی، خشونت و ادبیات ناپسند پرداخته است، البته آثار دینی و مذهبی که زبان شایستهای دارند هم در تولیدات سیما کم نیست، اما سؤال اینجاست که آیا این قبیل آثار بهاندازه سریالهای ماه رمضان جذاب و تأثیرگذار است.
وی درباره سریال «برادرجان» گفت: نویسنده این مجموعه که پای ثابت بسیاری از مجموعههای تلویزیونی است، دائماً در حال تکرار خودش است و تمام آثارش شبیه یکدیگرند و البته داستان این سریال هم یک روایت غیرمنطقی است، در جامعه ما تاکنون چند برادر بهم چاقو زدهاند، هرچند ممکن است چنین اتفاقی رخ داده باشد، ولی آیا وجود برخی استثناها دلیلی برای آن است که خشونت و حرمتشکنی در رسانه ملی به بهانه آن ترویج شود.
این فیلمساز در پاسخ به این سؤال که در چنین مجموعههایی، حریم خانواده هیچ جایگاهی ندارد تأکید کرد: کلیت جامعه ایران، دینمدار و خانوادهدوستاند، حتی آدمهایی که گرایش قوی مذهبی ندارند برای خانواده احترام ویژهای قائلاند. در چنین جامعه رسانه ملی خانوادهای را ترسیم میکند که بهشدت ازهم گسیخته است و هیچیک از اعضا انس و الفتی نسبت به هم ندارند. سؤال اینجاست، بر چه مبنایی صحنه آتش زدن خانه یا مغازه در رسانه ملی نمایش داده میشود بهویژه که در این خانه کودکان هم زندگی میکنند، با چه منطقی میتوان این همه خشونت را تشریح کرد.
بهمنی با بیان اینکه مسئولان سیما فضای فعالیت را برای همگان فراهم نمیکنند بیان کرد: فیلمسازان یا فیلمنامهنویسان بسیاری خوبی در کشور داریم که مدتهاست بیکارند و رسانه ملی شرایطی را ایجاد کرده است که عدهای بدون حساب کار میکنند و اگر در آثارشان از نویسنده یا فیلمسازان مطرح دیگری کپی کرده باشند هیچ اهمیتی ندارد. مثلاً همین سریال برادرجان که ظاهراً پرتماشاگرترین سریال ماه رمضان امسال بود را نگاه کنید، این کار جدا از نقاط ضعفی که بر آن وارد است، حتی در درامپردازی و منطق روایی دچار مشکل است و چگونه کل یک داستان میتواند در پی رواج نفرت و خشونت باشد و در آخرین قسمت همه چیز به خیر و خوشی پایان گیرد.
کارگردان فیلم دفاع مقدسی «گلوگاه شیطان» ادامه داد: البته این مجموعه نقاط مثبتی هم دارد که بیان بهآن اشاره کرد به عنوان مثال علی نصیریان در ایفای نقش خوب به خوبی عمل کرده است و در حوزه کارگردانی هم محمدرضا آهنج عملکرد مطلوبی داشته است. در کنار بازیگر و کارگردان، محمدرضا شفیعی نیز در مقام تهیهکننده عملکرد مطلوبی داشته است و اما همانگونه که گفتم پاشنه آشیل این مجموعه فیلمنامه است.
وی درباره سریال «از یادها رفته» گفت: ممکن است این سؤال پیش آید که در از یادها رفته هم خشونت وجود دارد، پس چرا نسبت به این اثر نقدی را مطرح نمیشود، اما خشونت موجود در این مجموعه در خدمت داستان است بهویژه زمانیکه قصه از نظر زمانی در رژیم گذشته رخ داده است، پس باور و تماشای آن آزاردهنده و غیرمعقول نیست.
وی با بیان اینکه تشرع در برنامههای نمایشی رسانه ملی جایگاه ویژهای ندارد، تأکید کرد: عمده سریالهایی که از تلویزیون پخش میشوند مبلغ دینمداری نیستند، زیرا تنها در مناسک خلاصه شدهاند و تصور میکنیم اگر در فیلم یا سریال لحظه نماز خواندن یا قرائت قرآن را نشان دهیم آن اثر را دینی کردهایم، درصورتیکه قصه باید، روایتگر هدف باشد.
بهمنی با تأکید بر اینکه دوری از فرهنگ لمپنپروری باید بهعنوان یک اصل اساسی مورد توجه قرار گیرد، گفت: این روزها در جراید، بزههای فراوانی مشاهده میشود که بهواسطه ترویج فرهنگ لمپنیزم به وجود آمده و اجتناب از این رویکرد باید در صداوسیما مورد توجه قرار گیرد، اما این اصل نه تنها در برنامههای نمایشی رعایت نمیشود، بلکه در بسیاری از مواقع مروج لمپنیزم هستیم. لمپنیزم تنها به رفتار خلاصه نمیشود، بلکه در گویش هم تأثیر فراوانی دارد. به همین جهت هم مقام معظم رهبری اخیراً روی پاسداشت زبان فارسی تأکید داشتند، فرهنگ و درباره این موضوع به نهادهای فرهنگی تذکر دادند.
این فیلمساز تأکید کرد: «گفتم که گفته باشم رفته بودی که رفتی»، «من اومدم که اومدم بهت بگم که بری» و... برخی دیالوگهایی هستند که در برخی سریالهای تلویزیون بیان میشود و این قبیل ادبیات برای زبان فارسی که غنای خاصی دارد بسیار زننده است.
کارگردان فیلم سینمایی «آن مرد آمد» یادآور شد: فراموش نکردهایم امام راحل تأکید داشتند صداوسیما باید دانشگاه باشد، اما با سریالهایی که این روزها پخش میشود بیانگر این موضوع نیستند و البته مدیران رسانه ملی هم در جریان این انتقادها هستند اما ظاهراً برایشان اهمیتی ندارد.
وی در پایان این گفتوگو درباره فعالیتهای اخیرش اظهار کرد: من چندین سال برای نگارش فیلمنامهای با عنوان «نبرد تام کت» وقت صرف کردم تا بتوانم نگاهی درست به یکی از حماسههای هشت سال دفاع مقدس داشته باشم. سناریو این کار نوشته شد، اما بهواسطه مشکلات ارزی که پیش آمد، تهیهکنندهای که قرار بود سرمایهگذاری را انجام دهد، منصرف شد. در ادامه من با سازمانهای مختلفی تعامل کردم، حتی با ارتش نیز مذاکراتی انجام دادم، اما باوجود اینکه سناریو را پسندیدند، آنها نیز حاضر به سرمایهگذاری در این فیلم نشدند، ولی ناامید نمیشوم و درنهایت این اثر را جلوی دوربین خواهم برد.
گفتوگو از داوود کنشلو
انتهای پیام